De Spijsvertering en Urinewegen

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

De Spijsvertering en Urinewegen

Leerdoelen

- Kennis van de meest voorkomende pathologieën van het spijsverteringsstelsel en urinewegen 

- Anatomie van de urinewegen 

- Fysiologie van de nieren en urinewegen 

- Pathologie van de urinewegen

Introduceer het onderwerp en bespreek kort wat de studenten zullen leren.

Wat weten jullie nog over het spijsverteringsstelsel?

Spijsverteringsstelsel

Het spijsverteringsstelsel is verantwoordelijk voor de verwerking van voedsel. Het omvat de mond, slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm en anus.

Leg de basis van het spijsverteringsstelsel uit.

Diabetes Mellitus 

Type 1 diabetes is een auto-immuunziekte waarbij de alvleesklier geen insuline meer aanmaakt.

Type 2 diabetes is een chronische ziekte waarbij het lichaam niet goed reageert op insuline.

Beschrijf wat diabetes type 1 is en hoe het zich manifesteert.

Coeliaki

Coeliakie is een auto-immuunziekte waarbij het lichaam geen gluten kan verdragen..

Gluten is een eiwit wat de darmvlokken kan beschadigen. Dit geeft klachten als: 

Aanhoudende diarree, soms juist verstopping, stinkende ontlasting, opgezette buik, verminderde eetlust, buikpijn

Beschrijf wat coeliakie is en hoe het zich manifesteert.

Prikkelbare darmsyndroom (PDS)

PDS is een aandoening waarbij de darmen niet goed functioneren. Symptomen zijn onder andere buikpijn, krampen, opgeblazen gevoel en diarree of obstipatie.

Ook wel Irritable Bowel Syndrome (IBS) genoemd.

Verstoring in de hersen-darm-as, waarbij de darmen verstoorde signalen aan de hersenen geven en/of vice versa.

Beschrijf wat prikkelbare darmsyndroom is en hoe het zich manifesteert.

Ziekte van Crohn

De ziekte van Crohn is een chronische ontstekingsziekte van het spijsverteringskanaal. Symptomen zijn onder andere buikpijn, diarree en vermoeidheid.

Behandeling met medicatie is vaak levenslang.

Beschrijf wat de ziekte van Crohn is en hoe het zich manifesteert.

Colitis Ulcerosa

Colitis ulcerosa betekent letterlijk een ontsteking van de dikke darm (colon = dikke darm, -itis = ontsteking), waarbij zweren gevormd worden (ulcerosa).

Beschrijf wat de ziekte van Crohn is en hoe het zich manifesteert.

Maagzweer

Bij een zweer is er een gat ontstaan in de beschermende slijmvlieslaag van de maag of twaalfvingerige darm. Door het gat in de slijmvlieslaag liggen de zenuwen in de bindweefsellaag ’open en bloot’. Als het zure maagsap met deze zenuwen in contact komt, veroorzaakt dat hevige pijn.

Beschrijf wat de ziekte van Crohn is en hoe het zich manifesteert.

Anatomie van de Urinewegen

De urinewegen omvatten de nieren, urineleiders, blaas en urethra. De nieren zijn verantwoordelijk voor het filteren van het bloed en het produceren van urine.

Leg de anatomie van de urinewegen uit.

Fysiologie van de Nieren

Functie: filteren van het bloed.

De nieren spelen een belangrijke rol bij het handhaven van de homeostase in het lichaam. Ze reguleren de water- en elektrolytenbalans en verwijderen afvalstoffen uit het bloed.

Beschrijf de fysiologie van de nieren.

Pathologie van de Urinewegen

Er zijn verschillende aandoeningen die de urinewegen kunnen beïnvloeden, waaronder een urineweginfectie, nierbekkenontsteking en nierinsufficiëntie.

Introduceer de pathologie van de urinewegen.

Urineweginfectie

Een urineweginfectie is een infectie van de urinewegen. Vaak door E.coli bacterie. Nitraat wordt omgezet in nitriet. Dat kan de DA weer testen.

 Symptomen zijn onder andere pijn bij het urineren, frequent urineren en troebele urine.

Vaker vrouwen dan mannen i.v.m. kortere plasbuis en kleinere afstand anus.

Beschrijf wat een urineweginfectie is en hoe het zich manifesteert.

Nierbekkenontsteking

Een nierbekkenontsteking is een ontsteking van het nierbekken. Dit is een verwaarloosde uwi. De bacteriën zijn via de urineleiders naar de nieren gegaan.

 Symptomen zijn onder andere koorts, rugpijn en misselijkheid.

Beschrijf wat een nierbekkenontsteking is en hoe het zich manifesteert.

Nierinsufficiëntie

Nierinsufficiëntie is een aandoening waarbij de nieren niet goed functioneren. 

Symptomen zijn onder andere vermoeidheid, misselijkheid, en vochtretentie.

Beschrijf wat nierinsufficiëntie is en hoe het zich manifesteert.

Verschillen tussen man en vrouw

De anatomie van de urinewegen verschilt enigszins tussen mannen en vrouwen. 

Bij mannen = urinebuis ongeveer 18 – 20 cm lang, urinebuis door prostaat, bekkenbodemspieren naar uiteinde eikel

Bij vrouwen ongeveer 4 cm.  Bij vrouwen loopt de urinebuis via de bekkenbodemspieren naar de vagina en eindigt in de voorhof.

Beschrijf de verschillen in anatomie tussen de urinewegen van mannen en vrouwen.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.