4H thema 7 BS 4 Veranderende ecosystemen en koolstofkringloop

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Thema 7 Ecologie en milieu

Veranderende ecosystemen

Vandaag

Je kunt veranderingen in een ecosysteem beschrijven

Je kunt de kringloop van koolstof beschrijven

Zandmotor Kijkduin

Pioniersoorten

Ecosystemen

eerste pioniersplanten

grotere pioniersplanten volgen

grotere planten, dieren

climaxstadium

Successie zorgt ervoor dat

een pioniersecosysteem

geleidelijk verandert

in een climaxecosysteem

Climaxecosysteem

De abiotische factoren en de soortensamenstelling zijn min of meer constant.

• De productie is ongeveer even groot als de afbraak van weefsels, waardoor de biomassa vrijwel gelijk blijft.

• De kringloop van stoffen is gesloten: er vindt weinig uitwisseling plaats met de omgeving van het ecosysteem.

• De biodiversiteit heeft zijn maximale waarde bereikt.

Opdracht

Wat is het verschil tussen primaire en secundaire successie?

Waar vind je een humusarme bodem?

1. Pioniersecosysteem
2. Climaxecosysteem

Wat verandert bij successie?

1. individu
2. populatie
3. leefgemeenschap
4. ecosysteem

Waar zijn er meer wisselingen in abiotische factoren?

1. Pioniersecosysteem
2. Climaxecosysteem

Waar verwacht je meer biodiversiteit?

1. Pioniersecosysteem
2. Climaxecosysteem

Primaire successie

Secundaire successie

Zelf werken

Bestudeer evenwichtssituaties

Maak opdracht 25 en 26

Twee evenwichtssituaties

Stabiele situatie 1: Konijnen eten graag grassen, kruiden en jonge struiken. 

De konijnenpopulatie wordt getroffen door een epidemie -> instabiel ecosysteem. Populatie neemt af en jonge struiken groeien uit en verdringen de grassen.

Stabiele situatie 2: Konijnenpopulatie is kleiner vanwege houtachtige planten en verdrongen gras.

Voedselkringloop

Koolstofkringloop

Koolstofkringloop

Bij de koolstofkringloop kijk je alleen naar het atoom koolstof (de C)

Zoek de koolstofkringloop in Binas

1. In de koolstofkringloop wordt door veel organismen stoffen verbrand. Welke organismen in de koolstofkringloop doen aan verbranding?
2. In welke moleculen komt koolstof terug in de kringloop?
3. Hoe noemen we het proces dat leidt tot lang opgeslagen koolstof?

In de koolstofkringloop wordt door veel organismen stoffen verbrand. Welke organismen in de koolstofkringloop doen aan verbranding? Meerdere antwoorden mogelijk.

1. Producenten
2. Reducenten
3. Consumenten
4. Afvaleters

In welke vorm kan koolstof in de koolstofkringloop NIET voorkomen?

1. CO2
2. C6H12O6
3. N2
4. CH4

koolstofkringloop

• Koolstof = C
• In de lucht zit het vast in CO₂
• Autotrofe organismen maken van CO₂ (uit de lucht) en H₂O (uit de bodem) glucose (C₆H₁₂O₆)
• Bij dissimilatie komt CO₂ weer vrij in de lucht 
• Consumenten eten de producenten en gebruiken de organische stoffen om andere organische stoffen te maken (voortgezette assimilatie). De koolstof komt van het ene organisme terecht in het andere organisme
• Alle dode resten en andere afvalproducten van organismen wordt samen detritus genoemd 
• De organische stoffen in de detritus wordt door reducenten gebruikt voor dissimilatie

Huiswerk

werk zelf aan basisstof 5

Climaxstadium

Laatste stadium: climaxstadium: grote biodiversiteit, weinig schommeling in omstandigheden, veel soorten, kleine aantallen per soort.

Bij wat voor ecosysteem horen de volgende kenmerken: eenvoudig voedselweb, kleine biodiversiteit, open kringlopen en productie is groter dan afbraak?

1. Pionierecosysteem
2. Climaxecosysteem

In welk ecosysteem blijft de biomassa gelijk?

1. pioniersecosysteem
2. climaxecosysteem

humusarme bodem
(organische stoffen e.d.)

1. Pioniersecosysteem
2. Climaxecosysteem

Waar zijn er meer wisselingen in abiotische factoren?

1. Pioniersecosysteem
2. Climaxecosysteem

Wat verandert bij successie?

1. individu
2. populatie
3. leefgemeenschap
4. ecosysteem

Welke type zaden past het best bij een pionierplant?

1. veel en licht
2. veel en zwaar
3. weinig en licht
4. weinig en zwaar

Aan de slag

Lezen B4

Maak opdr. 25 t/m 30 in de online methode