Les 4

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Bespreken opdracht 2, 3 en 4

Wat is reproductieve isolatie?

Wat is geografische isolatie?

We hebben in voorgaande lessen gezien dat:

- Elk allel heeft binnen een populatie een eigen allelfrequentie/genfrequentie heeft.

 

- Binnen een populatie blijft, als er geen beïnvloedende factoren zijn, de allelfrequentie van een bepaald allel constant.

Om de allelfrequentie te veranderen is reproductieve isolatie nodig tussen populaties van dezelfde soort: gedurende een lange tijd geen voortplanting tussen populaties, er vindt geen uitwisseling van genen plaats. Mutaties in de ene populatie bereiken de andere populatie niet, hierdoor ontstaan verschillen.  

Een andere vorm van isolatie is geografische isolatie. Hierbij vindt er ook geen uitwisseling van genen plaats, maar in dit geval komt dat door de omgeving. 

Bv. een bergketen die 2 populaties afzondert, of een populatie verplaatst zich naar een eiland. 

Reproductieve isolatie kan ook plaatsvinden door verschillen in gedrag. 

De eilandtheorie

Darwin hield nauwkeurig bij hoeveel soorten hij op verschillende eilanden aantrof. Hij zag hier een bepaalde wetmatigheid in. Hoe groter een eiland is, hoe groter gemiddeld het aantal soorten. Uit recenter onderzoek blijkt dat op een 10x zo groot eiland gemiddeld 2x zoveel soorten voorkomen. Hij veronderstelde ook dat het aantal soorten op een eiland kleiner is naarmate de afstand van het eiland tot het vasteland groter is. Zijn conclusies worden door verschillende onderzoeken bevestigd.

Het aantal soorten op een eiland wordt bepaald door twee factoren: het aantal soorten dat zich door immigratie op het eiland vestigt en het aantal soorten dan van het eiland verdwijnt door uitsterven. 

Als het aantal soorten op een eiland klein is (links op de x-as), kunnen veel nieuwe soorten zich vestigen door immigratie en sterven weinig soort uit, bijvoorbeeld doordat er weinig concurrentie is. Als het aantal soorten groot is, geldt precies het omgekeerde. Waar de twee krommen elkaar snijden, is sprake van evenwicht: er komen evenveel soorten door immigratie bij als er verdwijnen door uitsterven.

Variatie - Selectie - Reproductie

Hou dit aan bij het beantwoorden van evolutie vragen!

Omschrijf in eigen woorden wat er wordt bedoeld met de eilandtheorie.

Huiswerk 

Maken opdracht 5