T3 - Grammatica Zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Grammatica

Zinsdelen

Niet behandeld?

Herhaling

Aan de slag

Hoe kun je de persoonsvorm in een zin vinden?

Noem twee manieren.

Let op!

Als een zin begint met een vraagwoord dan is dat woord GEEN

persoonsvorm!

Tip

Gebruik ALTIJD de tijdproef!

- Waarom ga je naar de dokter?

- Hoe laat gaat de trein?

- Waarom heb jij je winterjas al aan?

Wat is de persoonsvorm?

Saar vertelde ons enthousiast over de vakantie naar Zeeland.

Wat is de persoonsvorm?

Dit jaar zullen de vertraagde treinen weer volgens de gangbare dienstregeling rijden

1. gangbare
2. vertraagde
3. zullen
4. rijden

Wat is de persoonsvorm?

Waarom maak je jouw huiswerk niet tijdens de les?

Door een val van de trap heeft Anke haar voet bezeerd.

Hoeveel zinsdelen heeft deze zin?

1. 4
2. 5
3. 6
4. 7

Door een val van de trap heeft Anke haar voet bezeerd.

1. Anke | heeft | door een val van de trap haar voet bezeerd.
2. Door een val van de trap | heeft | Anke haar voet bezeerd.
3. Haar voet | heeft | Anke door een val van de trap bezeerd.
4. Anke | heeft | door een val van de trap | haar voet | bezeerd. 

5

Wat is het WG in de zin?

De jongens hebben hun strafwerk tijdens het laatste uur moeten maken.

1. moeten maken
2. hebben maken
3. hebben moeten maken
4. hebben moeten

Wat is het werkwoordelijk gezegde (wg) in de zin?

Tijdens de online les viel de verbinding steeds weg.

1. Tijdens de online les
2. viel
3. viel weg
4. viel tijdens de online les weg

Werkwoordelijk gezegde (WG)

• De persoonsvorm + de overige werkwoorden
• Bij scheidbare werkwoorden hoort het scheidbare deel er ook bij.

Ik keek mijn antwoorden na.

WG = kijk NA  -> NAkijken

Welke vraag moet je stellen om het onderwerp in de zin te vinden?

Wat is het onderwerp?

Johan en Aniek hebben gisteren een nieuwe auto gekocht in de stad.

1. Johan
2. Johan en Aniek
3. een nieuwe auto
4. in de stad

Wat is het onderwerp in deze zin?

Ga weg!

Gebiedende wijs

In de gebiedende wijs staat NOOIT een onderwerp!

- Kom hier!

- Ga weg!

- Loop naar de maan!

Hoe vind je het lijdend voorwerp in een zin?

Wat is het lijdend voorwerp?

Lisa heeft met haar moeder een nieuwe broek gekocht in de stad.

1. Lisa
2. haar moeder
3. met haar moeder
4. een nieuwe broek

00:20

Wat is het WG?

Het meisje vertelt aan haar vriendin een geheim.

00:29

Wat is het onderwerp?
Het meisje vertelt aan haar vriendin een geheim.

1. Het meisje
2. vertelt
3. aan haar vriendin
4. een geheim

00:42

Het meisje vertelt aan haar vriendin een geheim.

Wat is het lijdend voorwerp?

1. Het meisje
2. haar vriendin
3. aan haar vriendin
4. een geheim

01:06

Welke vraag moet je stellen om het meewerkend voorwerp te vinden?

Meewerkend voorwerp

Stel de vraag:

AAN / VOOR wie + lv + o + wg

De jongen heeft een prachtige roos voor zijn vriendin gekocht.                        

pv	ww dat verandert van tijd	heeft
wg	PV + rest van de ww	heeft gekocht
o	wie / wat + wg	De jongen
lv	wat / wie + wg + o	een prachtige roos
mv	aan / voor wie + wg + o + lv	voor zijn vriendin

LET OP

AAN / VOOR

kun je weglaten 

of toevoegen  

Wat is het mv in deze zin?

Johan heeft zijn moeder een leuk boek gegeven voor haar verjaardag.

1. Johan
2. zijn moeder
3. een leuk boek
4. voor haar verjaardag

Welk antwoord is juist?

Aan mijn beste vriend heb ik een cadeaubon gegeven.

1. mijn beste vriend = mv
2. een cadeaubon = lv
3. aan mij beste vriend = lv
4. ik = lv

Aan mijn beste vriend heb ik vorige week een 

cadeaubon gegeven.

1. pv = heb
2. wg = heb gegeven
3. o = ik
4. lv = een cadeaubon
5. mv = aan mijn beste vriend

vorige week

Bijwoordelijke bepaling

Waar, wanneer, hoe, waarmee...enz.

Alles wat je overhoudt na het ontleden van de hele zin!

Er kunnen meerdere bwb's in een zin staan. 

Vind je het nog lastig?

     Studiewijzer Nederlands

• Kijk naar de uitlegvideo 
• Oefen met grammatica 

Bladzijde 28 

Opdracht 4

- Schrijf de zin over

- Verdeel in zinsdelen 

- Geef alle zinsdelen een naam

Opdracht 5

- noteer alle mv's

Welkom bij Nederlands

Lekker Lezen

Wat gaan we doen?

• Lezen in 3PAK
• Grammatica - zinsdelen - opdrachten maken
• Start nieuw hoofdstuk 

Aan de slag

Opdracht 4 maken

Schrijf de zinnen over en zet strepen

Geef daarna de antwoorden

In stilte!

Antwoorden - opdracht 4

• Teun gaf weer drie kattensnoepjes aan de poes
• PV = gaf
• WG = gaf
• O = Teun
• LV = drie kattensnoepjes
• MV = aan de poes
• BWB = weer

Antwoorden - opdracht 4

• Morgen gaan Fred en Olav misschien naar de HGP.
• PV = gaan
• WG = gaan
• O = Fred en Olav
• LV = x
• MV = x
• BWB = morgen / misschien / naar de HGP

Antwoorden - opdracht 4

• Kom hier!
• PV = kom
• WG = kom
• O = x
• LV = x
• MV = x
• BWB = hier

Antwoorden - opdracht 4

• Met wie gaat Roxy zaterdagavond toch tennissen?
• PV = gaat
• WG = gaat tennissen
• O = Roxy
• LV = x
• MV = x
• BWB = met wie / toch

Antwoorden - opdracht 4

• De EHBO'er prikte tijdens de wandelvierdaagse honderden blaren door. 
• PV = prikte
• WG = prikte door
• O = De EHBO'er
• LV = honderden baren
• MV = x
• BWB = tijdens de wandelvierdaagse

Antwoorden - opdracht 4

• Roer de eieren door het beslag!
• PV = roer
• WG = roer
• O = x
• LV = de eieren
• MV = x
• BWB = door het beslag

Antwoorden TEST

Kijk je antwoorden van de test online na.

In Magister vind je de antwoorden van hoofdstuk 1 in de ELO

Wat gaan we doen?

• Lezen in 3PAK
• Klaar met het eerste verhaal?
• Start met het volgende verhaal.
• Grammatica zinsdelen - nakijken