Grammatica zinsdelen - hoofdstuk 5

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Wat gaan we doen?

• Terugblik op de grammatica
• Herhaling grammatica
• Korte uitleg 
• Actief aan de slag met opdr. grammatica

Grammatica

pv       = persoonsvorm

gez     = gezegde

ond    = onderwerp

lv         = lijdend voorwerp

mv      = gezegde

Hoe kun je de persoonsvorm in een zin vinden?

Noem twee manieren.

Wat is de persoonsvorm?

Saar vertelde ons enthousiast over de vakantie naar Zeeland.

Wat is de persoonsvorm?

Dit jaar zullen de vertraagde treinen weer volgens de gangbare dienstregeling rijden

1. gangbare
2. vertraagde
3. zullen
4. rijden

Wat is de persoonsvorm?

Waarom maak je jouw huiswerk niet tijdens de les?

Door een val van de trap heeft Anke haar voet bezeerd.

Hoeveel zinsdelen heeft deze zin?

1. 4
2. 5
3. 6
4. 7

Door een val van de trap heeft Anke haar voet bezeerd.

1. Anke | heeft | door een val van de trap haar voet bezeerd.
2. Door een val van de trap | heeft | Anke haar voet bezeerd.
3. Haar voet | heeft | Anke door een val van de trap bezeerd.
4. Anke | heeft | door een val van de trap | haar voet | bezeerd. 

5

Vorige       week       heeft       Marieke       aan       haar      moeder       een      mooi      cadeau         gegeven.

Verdeel de zin in zinsdelen door op de juiste plekken een zinsdeelstreep te slepen.

Wat is het WG in de zin?

De jongens hebben hun strafwerk tijdens het laatste uur moeten maken.

1. moeten maken
2. hebben maken
3. hebben moeten maken
4. hebben moeten

Wat is het werkwoordelijk gezegde (wg) in de zin?

Tijdens de online les viel de verbinding steeds weg.

1. Tijdens de online les
2. viel
3. viel weg
4. viel tijdens de online les weg

Welke vraag moet je stellen om het onderwerp in de zin te vinden?

Wat is het onderwerp?

Johan en Aniek hebben gisteren een nieuwe auto gekocht in de stad.

1. Johan
2. Johan en Aniek
3. een nieuwe auto
4. in de stad

Hoe vind je het lijdend voorwerp in een zin?

Wat is het lijdend voorwerp?

Lisa heeft met haar moeder een nieuwe broek gekocht in de stad.

1. Lisa
2. haar moeder
3. met haar moeder
4. een nieuwe broek

Meewerkend voorwerp

Stel de vraag:

AAN / VOOR wie + lv + o + wg

De jongen heeft een prachtige roos voor zijn vriendin gekocht.                        

pv	ww dat verandert van tijd	heeft
wg	PV + rest van de ww	heeft gekocht
o	wie / wat + wg	De jongen
lv	wat / wie + wg + o	een prachtige roos
mv	aan / voor wie + wg + o + lv	voor zijn vriendin

LET OP

AAN / VOOR

kun je weglaten 

of toevoegen  

Wat is het mv in deze zin?

Johan heeft zijn moeder een leuk boek gegeven voor haar verjaardag.

1. Johan
2. zijn moeder
3. een leuk boek
4. voor haar verjaardag

Bijwoordelijke bepaling

in het gras

met mijn fiets

door mijn opa

naar de kermis

uit school

van mijn zus

Alles wat je overhoudt als je de zin VOLLEDIG hebt ontleed!

Aan mijn beste vriendin heb ik vorige week een 

cadeaubon gegeven.

1. pv = heb
2. wg = heb gegeven
3. o = ik
4. lv = een cadeaubon
5. mv = aan mijn beste vriendin

vorige week

Bijwoordelijke bepaling

Waar, wanneer, hoe, waarmee...enz.

Alles wat je overhoudt na het ontleden van de hele zin!

Er kunnen meerdere bwb's in een zin staan. 

Aan het werk

Wat gaan we doen?

• Terugblik op de grammatica
• Herhaling grammatica
• Extra uitleg op maat
• Aan de slag met de lesstof

Bijwoordelijke
bepaling

Aan mijn moeder  heb ik vorige week een 

cadeaubon gegeven.

1. pv = 
2. wg = 
3. o = 
4. lv = 
5. mv = 

vorige week

Bijwoordelijke bepaling

Waar, wanneer, hoe, waarmee...enz.

Alles wat je overhoudt na het ontleden van de hele zin!

Er kunnen meerdere bwb's in een zin staan. 

• heb
• heb gegeven
• ik
• een cadeaubon
• aan mijn moeder

• pv = heb
• wg = heb gekocht
• o = ik
• lv = een ijsje
• mv = X
• bwb1 = gisteren
• bwb2 = samen met mijn beste vriendin
• bwb 3 = in de stad

Zelfstandig

aan het werk

Opdracht 1 t/m 10 maken!

Extra uitleg?

Kijk mee naar het filmpje 

Kom je er niet uit? 

Stel vragen

Leerroute staat aan!

Iedereen maakt op eigen niveau.

Controle op antwoorden.

Niet goed  =  extra uitlegles OF opnieuw

Wat gaan we doen?

• Terugblik op de grammatica
• Samen online nakijken
• Herstellen van je fouten
• Aan de slag met de lesstof

Als het gaat om de grammatica van de zinsdelen dan

Snap ik dat heel erg goed

Vind ik dat meestal wel makkelijk

Vind ik dat nog best heel lastig

Grammatica zinsdelen? Huh? Wat is dat?

Uit hoeveel zinsdelen bestaat deze zin?

Gisteren heeft Loïs voor haar kat een nieuwe mand gekocht bij de dierenwinkel.

1. 4
2. 5
3. 6
4. 7

In deze zin staat een meewerkend voorwerp.

Jip heeft zijn jas aan de kapstok gehangen.

1. ja, aan de kapstok
2. nee, X
3. ja, Jip
4. ja, zijn jas

Meewerkend voorwerp

Als het gaat om een BWB;
welke vragen kun je stellen?

Alle andere vragen dan

WIE

  &
WAT

Hoeveel bijwoordelijke bepalingen staan in de onderstaande zin?

Vorige week heb ik op de hoek van de straat een lantaarnpaal beschadigd tijdens mijn scooterritje.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Vorige week heb ik op de hoek van de straat een lantaarnpaal beschadigd tijdens mijn scooterritje

Wanneer?

Waar?

Op mijn laptop heb ik pas geleden een kopje koffie laten vallen.

1. 1 bwb
2. 2 bwb
3. 3 bwb
4. geen bwb

Na schooltijd ben ik met mijn tas in de hand naar het station gefietst.

1. 1 bwb
2. 2 bwb
3. 3 bwb
4. 4 bwb

Voeg zelf 2 bwb's toe aan de onderstaande zin.

Ik heb een boek gekocht voor mijn moeder.