4.2 Landschappen

3.2 Landschappen
1 / 30
suivant
Slide 1: Diapositive
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

Cette leçon contient 30 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

3.2 Landschappen

Slide 1 - Diapositive

Lesdoelen

  1. Je kunt beschrijven hoe de verschillende landschappen van Zuid-Amerika zijn ontstaan.
  2. Je kunt de belangrijkste landschapstypen in Zuid-Amerika benoemen en de ligging ervan aanwijzen op de kaart.
  3. Je kunt een aantal belangrijke bodemschatten van Zuid-Amerika noemen.

Slide 2 - Diapositive

Welk beeld heb jij?
Andesgebergte
Atacama desert
Amazone
Pampa's

Slide 3 - Diapositive

Gebruik atlaskaart 220 t/m 223

Slide 4 - Diapositive

Landschapstypen
  • Het Andesgebergte, plateau van Patagonië, Altiplano
  • Hoogland van Guyana
  • Hoogland van Brazilië
  • De laaglanden van: Orinoco, Amazone, Paraná 
Bron 10 p. 77

Slide 5 - Diapositive

Plaattektoniek; wat is het?
Ongeveer de bovenste 100 km van de aardschil (lithosfeer) is gebroken in platen. Deze platen bewegen op de hete, beweegbare asthenosfeer in verschillende richtingen. De platen bewegen door convectiestromen.
Oceanische platen versus continentale platen
Oceanische plaat: Dun en zwaar (basalt)
Continentale plaat: Dik en licht (graniet)

Slide 6 - Diapositive

Plaattektoniek
Drie tektonische plaatbewegingen:

  1. Convergent
  2. Divergent
  3. Transform

Slide 7 - Diapositive

Plaattektoniek



West: actieve continentrand
Oost: passieve continentrand

Subductie
Oceanische korst duikt onder continentale korst.

Slide 8 - Diapositive


A
divergent, convergent, transform
B
convergent, divergent, transform
C
transform, divergent, convergent
D
transform, convergent, divergent

Slide 9 - Quiz

Westelijk Zuid-Amerika
Trefwoorden voor het westen:
  • actieve continentrand
  • subductie
  • vulkanisme
  • andesiet
  • aardbevingen
  • hooggebergte/hoogvlakte/ hoogland
  • voorlandbekken
  • Altiplano
  • bodemschatten
Bron 11 p. 77

Slide 10 - Diapositive

Subductie
Zorgt voor…
  • Aardbevingen
  • Actief vulkanisme
    (stollingsgesteente andesiet aanwezig) 
  • Gebergtevorming
    (Andes) 

Slide 11 - Diapositive

West: de Andes
De Andes bestaat uit meerdere bergketens (Cordilleras). Kenmerk = reliëf.

Hiertussen ligt hoogvlakte of hoogland (Altiplano). 
Kenmerk = weinig reliëf.

Slide 12 - Diapositive

Voorlandbekken
Bekken = laag gelegen gebied
                    

Voorlandbekken ligt parallel
aan gebergte

Slide 13 - Diapositive

Voorlandbekken
Het voorlandbekken ligt inmiddels weer vol met materiaal afkomstig vanuit het Andesgebergte waar afbraak (=erosie en verwering) plaatsvindt.


Slide 14 - Diapositive

Voorlandbekken
Omlaag gekomen gebied aan de niet-subductie zijde (van de Andes)

Oorzaak: het enorme gewicht van het steeds hoger wordende Andesgebergte (bergen > 5000 m) heeft het gebied naar beneden gedrukt.


Slide 15 - Diapositive

Voorlandbekken
Waarom aan de oostzijde van de Andes?
wegduikende plaat trekt continent naar zich toe + gebergte zorgt voor veel gewicht op de plaat > berg + omringende land zakt in mantel > bekken ontstaat > sedimentatie in bekken.
Altiplano

Slide 16 - Diapositive

West: de Andes
Niet langs de gehele westkust vulkanisme.

Slide 17 - Diapositive

Oostelijk Zuid-Amerika
Trefwoorden voor het oosten:
  • passieve continentrand
  • tektonische rust
  • schilden
  • bodemschatten


    Slide 18 - Diapositive

    Oostkant Zuid Amerika

    Aan de oostkant treden weinig of geen tektonische verschijnselen op.

    Ten oosten van het Andes vinden we schilden (kern van een continent, waar de oudste gesteenten voor komen).

    Slide 19 - Diapositive

    Slide 20 - Vidéo

    Rifting
    Pangea werd in stukken opengebroken. 
    Door een divergente breuklijn werd de atlantische oceaan geopend en werd Zuid-Amerika naar het westen geduwd. 

    Slide 21 - Diapositive

    Schilden
    Door de beweging naar het westen ontstonden gebergtevormende krachten. Hierdoor zijn de oude schilden omhoog gedrukt. 

    Slide 22 - Diapositive

    140 miljoen jaar geleden
    110 miljoen jaar geleden

    Slide 23 - Diapositive

    80-40 miljoen jaar geleden

    Slide 24 - Diapositive

    Schilden
    Het Hoogland van Guyana en het Hoogland van Brazilië.

    Schilden bestaan uit metamorfe gesteenten (ontstaan onder extreem hoge hitte en druk) en intrusieve gesteenten (dieptegesteente zoals graniet).

    Slide 25 - Diapositive

    Bodemschatten
    Waar vind je het; oost of west?

    • Bauxiet (ontstaat door langdurige chemische verwering)
    • Ertsen (bijv. ijzer en koper)
    • Steenkool

    Slide 26 - Diapositive

    Bodemschatten
    Lithium

    Waar wordt het voor gebruikt?
    Meer weten?

    Slide 27 - Diapositive

    Bodemschatten
    • In Andes + hooglanden: ertsen                                                      (ijzer, koper, tin, zilver, goud).  
    • In de tropen: bauxiet (mineraal                                                       voor aluminium). 
    • Voormalige zoutmeren: lithium                                                           (wordt gebruikt in accu’s). 

    Slide 28 - Diapositive

    Op de hoogvlakte vam het Guyana- en Braziliaanse schild liggen/zijn de
    A
    Jongste gesteenten bovenaan
    B
    Oudste gesteenten bovenaan
    C
    Jongste en oudste gesteenten door elkaar
    D
    leeftijd van het jonge en oude gesteente gelijk

    Slide 29 - Quiz

    Heb je nog vragen over paragraaf 4.2?

    Slide 30 - Question ouverte