(in bewerking) 3.2 Zuid-Amerika: Landschappen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

3.2 Landschappen

Leerdoelen

Uitleg + filmpjes - 15 min.

Nakijken huiswerk - 15 min.

Werken aan opdrachten - 15 min.

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom er vulkanisme is in Zuid-Amerika.
• Je kunt de belangrijkste landschapstypen in Zuid-Amerika benoemen en de ligging ervan aanwijzen op de kaart.

Landschapstypen

• Hoogland van Guyana
• Hoogland van Brazilië
• Het Andesgebergte, plateau van Patagonië, Altiplano
• De laaglanden van: Orinoco, Amazone, Paraná 

Bron 10 p. 77

Plaattektoniek

Drie tektonische plaatbewegingen:

1. Convergent
2. Divergent
3. Transform

Plaattektoniek

Bij convergente platen kan er subductie ontstaan (oceanische korst duikt onder continentale korst).

West: actieve continentrand

Oost: passieve continentrand

Westelijk Zuid-Amerika

Trefwoorden voor het westen:

• actieve continentrand
• subductie
• hooggebergte/hoogvlakte/ hoogland
• vulkanisme
• aardbevingen
• andesiet
• voorlandbekken
• Altiplano
• bodemschatten

Bron 11 p. 77

Westelijk Zuid-Amerika

Oceanische nazcaplaat en antarctische plaat duiken onder de continentale korst van de zuid-amerikaanse plaat noemen we...?

- Hierdoor veel explosief vulkanisme. Ontwikkeling gesteente genaamd Andesiet (genaamd naar..... ?)

West: de Andes

De Andes bestaat uit meerdere bergketens (Cordilleras). Kenmerk = reliëf.

Hiertussen ligt hoogvlakte of hoogland (Altiplano). 

Kenmerk = weinig reliëf.

West: Voorlandbekken

Bij subductie ontstaat een voorlandbekken 

(ten oosten van het gebergte in Z-A):

wegduikende plaat trekt continent naar 

zich toe + gebergte zorgt voor veel 

gewicht op de plaat > berg + omringende 

land zakt in mantel > bekken ontstaat 

> sedimentatie in bekken.

Oost: passieve continentrand

Aan de oostkant treden weinig of geen tektonische verschijnselen op.

Ten oosten van het Andes vinden we schilden (kern van een continent, waar de oudste gesteenten voor komen).

Schilden

Schilden bestaan vaak uit metamorfe gesteenten (ontstaan onder extreem hoge hitte en druk) en intrusieve gesteenten (stollend magma in de aardkorst). Dit zijn gesteenten die diep in de aardkorst ontstaan. 

Bodemschatten ZA

Ertsen

Voorbeelden van ertsen?

Hoe ontstaan ze?

Waarom is het in het amazonegebied moeilijk is om grondstoffen te winnen en in Andes juist makkelijk?

Bodemschatten ZA

Lithium

Een vloek of zegen voor Zuid-Amerika?

Waar wordt het voor gebruikt?

Wat zijn de voor- en nadelen?

Wie profiteren (en wie niet?)