voeding bij kwetsbare ouderen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

voeding bij kwetsbare ouderen

Doel

Aan het einde van deze les kan ik in eigen woorden minimaal 3 problemen met betrekking tot voeding die kunnen ontstaan bij ouderen beschrijven.

Inhoud

- Wat weet je nog over voeding?

- voeding bij kwetsbare ouderen.

- verpleegkundige zorg bij voeding

- Quiz

- verwerkingsopdracht

- Afsluiting (vragen, doel)

Verwerkingsopdracht

Let op tijdens de les.

Aan het einde van de les maak je in tweetallen een verpleegplan over een oudere zorgvrager waar een hulpvraag is met betrekking tot voeding

Wat weet je nog over voeding

Schijf van Vijf

Van welk onderdeel heb je maar weinig nodig?

Aanbevolen gebruik volwassenen

- Minimaal 250 gram groente en 2 porties fruit (200 gram)

- Volkoren graanproducten, onverzadigde vetten en olie.

- Geen: Alcohol, bewerkte vlees en vette vleessoorten.

Minder: Zout, frisdrank en vruchtensappen.

Meer: Peulvruchten, vette vis, ongezouten noten, zwarte of groene thee.

Gezonde voeding

• eet onbewerkte producten
• eet volgens de schijf van 5
• eet voldoende voedingsstoffen
• eet voldoende vezels
• drink voldoende vocht, 1,5 - 2 ltr. per dag.

Waar denk je aan bij voeding van kwetsbare ouderen

Verandering in het lichaam van een oudere :

• minder behoefte aan voedsel
• minder dorst
• verstopping van de darmen
• droge mond
• vitaminegebrek en osteoporose 

Oudere zorgvragers met

voedingsproblemen

• Energiebehoefte neemt af
• Vetweefsel i.p.v spierweefsel ( lage ruststofwisseling)
• Voedingsbehoefte daalt
  
• Minder dorstgevoel (vochtbehoefte stijgt)
  
• Vitamine D
  
• Meer kauwbewegingen, slikken trager, toestand gebit
• ziekten zoals alzheimer en parkinson
• Chronische ziekten zoals diabetes

minder dorst

• ouderen houden minder water vast
• medicijnen hebben soms als bijwerking vocht te verliezen
• ouderen hebben minder dorstgevoel
• door incontinentie bang om veel te drinken
• hebben 2 liter vocht per dag nodig (0,5 meer als volwassenen) 

Kauw en slikproblemen

- CVA

25-32% slikstoornissen

82% vertraagde /afwezige slikreflex

- Onvoldoende lipspanning

- Kauwstoornissen

- Veranderde sensibiliteit

- Apraxie

- Vertraagde slikinzet

obstipathie bij ouderen?

oorzaken obstipathie

• kauwen gaat moeilijker
• te weinig drinken
• te weinig beweging
• te weinig vezelrijke voeding: groente, fruit, bruin brood.. 

Parkinson

- Repetitieve voor/achterwaartse beweging

van de tong

- Vertraagde slikreflex

- Verminderde larynxheffing

- Verminderde peristaltiek

(opeenhoping)

Alzheimer

- Agnosie t.a.v. voeding

- Slikapraxie

- Fysiologische veranderingen:

 -  Verminderde tongbeweging

 - Vertraagde slikinzet

- Verminderde larynxheffing

Ondervoeding

- Onvoldoende opname van voedingsstoffen

waardoor mensen in een minder goede

lichamelijke conditie raken

Oorzaken: ziekte, verminderde ADL

te kort aan 1 bepaalde voedingsstof

Verpleegkundige zorg

Anamnese:

- observeren voeding en vocht inname (gewichtsverlies 1kg (of

meer) per week)

-  Inventarisatie hulpvraag bijv. slikstoornissen (logopedie)

- Adviseren, voorlichten en instructie geven aan zorgvragers over (onder)voeding. 

- Coördinatie van zorg omtrent voeding

- opstellen verpleegplan

- Screenlijsten (diëtiste)

- Multi disciplinaire aanpak (MDO)

Screeningslijsten

- SNAQ=short, nutritional,assesment,

questionaire

Risico op ondervoeding

- MUST= Malnutrition, universal, screening,

Tool

Uitgebreider: kijkt ook naar ernst ziekte en

BMI

Belangrijkste van alles

Neem de zorgvrager als uitgangspunt

Evaluatie leerstof

Zijn er vragen?

Quiz over stof

Als ze net zo blijven eten als voorheen, is er grote kans op overgewicht.

1. Jong Volwassenen
2. Ouderen
3. Jongeren

Ondervoeding is soms minder zichtbaar dan overgewicht.

1. Juist
2. Onjuist

Deze doelgroep heeft meer vocht nodig dan andere leeftijdsgroepen.

1. Jongeren
2. Ouderen

Koolhydraten en vetten leveren energie

1. Waar
2. Niet waar

Eiwitten zijn bouwstoffen

1. Waar
2. Niet waar

Eiwitten zijn altijd dierlijk

1. Waar
2. Niet waar

Voedingsvezels zitten in

1. fruit en groente
2. volkorenbrood
3. peulvruchten
4. alle antwoorden zijn juist

Door het bepalen van de BMI kan je vroegtijdige ondervoeding opsporen.

1. Juist
2. Onjuist

Welke voedingsmiddelen een mens nodig heeft, hangt af van de...

1. BMI
2. Gewicht
3. Lengte
4. Levensfasen

omdat ouderen niet groeien komen ze niet snel voedingstoffen te kort

1. waar
2. niet waar

omdat ze minder eten hebben ze geen last van overgewicht

1. waar
2. niet waar

als ze veel vetten eten zitten ze sneller vol, en eten dan te weinig

1. waar
2. niet waar

ouderen kunnen beter niet teveel suikers en vetten gebruiken

1. waar
2. niet waar

welke van de onderstaande is een gezonde voeding?

1. water, fruit, groente, frisdrank en pizza
2. water, ei, melk, brood, fruit en pizza
3. water, peer, mayonaise, appel, banaan en perzik
4. aardappels, broccoli, kip, water en ei

Lichaamsbeweging en vezelrijke voeding hebben GEEN invloed op het krijgen van obstipatie

1. juist
2. onjuist

Ondervoeding komt alleen bij ouderen voor

1. Waar
2. Niet waar

Verwerkingsopdracht

Maak een verpleegplan over een oudere zorgvrager waar een hulpvraag is met betrekking tot voeding

Wat staat er in:

Probleem (PES)

Doel (smart)

Interventies

Evaluatie (tijd en punten)

(Presenteer verpleegplan in volgende les)

Afsluiting

Vragen??

Doel??

Aan het einde van deze les kan ik in eigen woorden minimaal 3 problemen met betrekking tot voeding die kunnen ontstaan bij kwetsbare ouderen beschrijven.

Bronnen

Voedingscentrum.nl

zorg voor beter.nl