230413CIP

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 1

Workshop CIP 

13 april 2023

Programma

• Welkom
• Keek op de week
• Terugblik vorige workshop HACCP
• Presentatie Mo
•  CIP
• Praktijkopdracht
• Oefenen theorietoets Hygiene, Micro, R&D

Lesdoelen

Jij:

• Kan de CIP onderdelen en de functie ervan toelichten.
  
• Kan de CIP programma’s toelichten
  
• Kan de parameters om CIP proces te beheersen toelichten.
  
• Kan de "borging" van de schijf van 4 in R+ en R- toelichten
  
• Kan afwijkingen in CIP-proces analyseren
  
• 
  

Wat weet je al over CIP?

Wat is CIP?

• Inwendige natte reiniging van installaties: tanks, leidingen, afvulapparatuur, procesapparatuur.
  
• Geen demontage van onderdelen
• Circulatie van reinigingsmiddel door object volgens vast programma.
  

Filmpje

Op de volgende dia`s staan twee video`s over een CIP- systeem. Let op: deze zijn in het Engels.

01:13

Lye = Loog

Acid = Zuur

Wat zijn de voordelen van CIP reiniging?

Voordelen CIP-reiniging

• Veilig
  
• Constante reiniging
  
• Efficiënt.
  
• Energie- en milieuvriendelijk
  

Voordelen CIP-reiniging

• Veilig (automatische chemicaliën doseringen en het niet hoeven te demonteren van de installatie).
  
• Constante reiniging door controles op de metingen en vaste programma's door de procescomputers.
  
• Efficiënt. Door controles o.a. op de sterktes, temperaturen, flow wordt er niet onnodig lang gereinigd en nagespoeld. Minder arbeid nodig want niks demonteren.
  
• Energie- en milieuvriendelijk door hergebruik van water, loog en zuur.
  

00:07

Voorspoelen

Net als bij de 3 en de 5 fasen reiniging wordt het loszittende vuil verwijderd.

Waarom gaat gebruikt voorspoel water naar riool?

Met welk water wordt voorspoel tank bijgevuld?

00:21

Reiniging met loog

De tweede fase van de reiniging. Reiniging met chemicaliën. Loog (pH 11). Voor het verwijderen van het organische vuil als vet en eiwitten.

00:34

Tussen spoelen

Tussenspoelen voor het verwijderen van het loog met vuil. Want loog mag niet met zuur in aanraking komen. Vaak wordt de pH gecontroleerd. Deze moet neutraal rond de 7 zijn voordat de zuurreiniging kan starten.

00:48

Zuur reiniging

Reiniging met zuur voor het verwijderen van anorganisch vuil als kalk. 

01:02

Naspoelen

Naspoelen van het vuile water met zuur (pH rond de 3). Vaak wordt de pH gecontroleerd tot neutraal 7. Zo weet men zeker dat al het zuur weggespoeld is.

01:17

Desinfecteren

Na het naspoelen kan er gekozen worden om alles te desinfecteren voor het afdoden van alle micro-organismen.

Voorwaarden voor object

• Apparatuur bestendig tegen reinigingsmiddelen
•  Hygiënisch ontwerp apparatuur (glad, geen dode hoeken etc.)
• Afdichtingen foodgrade en bestand tegen reiniging
• Bestand tegen hoge temperaturen en concentratie van de middelen

Zoek op: wat is het verschil tussen RVS 304 en RVS 316.

Reinigen van de tanks

Sproeibollen (vlnr):

• Vast: goedkoopst, minder impact hoog waterverbruik
• Roterend: duurder, meer impact, minder waterverbruik
• Jet: duurst, meer impact, minder waterverbruik

Vloeistofsnelheid en druk zijn bepalend voor de verdeling 

https://www.flandersfood.com/nl/artikel/2013/01/24/hoe-u-uw-procesinstallaties-beter-reinigbaar-kunt-maken-deel-ii-%E2%80%93-praktijkvoorbee

Onderdelen CIP

• Voorspoeltank.
  
• Loog tank (met additief).
  
• Zuur tank.
  
• Naspoeltank.
  
• Warmtewisselaar (= buizen/DSI).
  
• CIP + leiding met centrifugaal pomp.
  
• CIP – leiding met (zelf aanzuigende) centrifugaal pomp.
  
• CIP filters.
  
• Meetapparatuur.

CIP+, R+ of C+ leiding, dit is de toevoer van je reinigingsmiddelen en spoelingen

CIP-, R- of C- leiding, dit is de retourleiding van je reinigingsmiddelen en spoelingen.

Toevoer is CIP+ of R+

Afvoer is CIP- of R-

Meetapparatuur CIP installatie

• Niveaumelder (Hoog, Laag)
• Drukdoos
• Flowmeting
• Temperatuurmeting
• Geleidbaarheidsmeting 

Loogtank

• Wat is de functie van natronloog?
  
• Wat zijn de functies van een additief? (soms aanwezig)
  
• Juiste temperatuur (80-85°C) en gewenste concentratie.(0,7-1%)
• Concentratie en temperatuur moeten constant zijn.
  
• Hoe doen we dat?
  

Zuurtank

• Meestal salpeterzuuroplossing (0,5-0,7%); Waarom?
  
• Wat is de functie van (salpeter)zuur?
  
• Objecten met hogere temperatuur hebben meer last van kalkaanslag.
• Condities zuurtank? Temperatuur (65°C) en concentratie (0,5-0,7%)  

Opwarmen Loog- en zuurtank

• Meestal in een circulatie circuit met een buizenwarmtewisselaar of dsi.
  
• Te lage temperatuur (onder setpoint) dan verder open gaan van de stoomklep
• In de R+ leiding is soms een buizenwarmtewisselaar of dsi geplaatst. Dat is om de temperatuur op het te reinigen object te regelen en te borgen.
  

Naspoeltank

• Wordt gevuld met schoon proceswater (15°C).
  
• Proceswater wordt kiemarm gehouden.
  
• De naspoeltank is voorzien van een laag en hoog niveau melder.
  
• Het naspoelwater water komt na gebruik in de Voorspoeltank.
  

Zet de functie van de reinigingsstap bij de juiste fase

Verwijderen van vuilresten met water

Verwijderen van vuil en loogresten met water

Verwijderen van kalkresten

Afdoden van micro-organismen

Verwijderen van overgebleven vuilresten en afdoden Micro-organismen

Verwijderen van vuil en zuurresten

Fasenscheiding

• Geleidbaarheid (rood)
• Temperatuur (blauw) 

Hoe steiler de lijn, hoe beter de fasenscheiding.

in de grafiek hiernaast zie je 2 lijnen een rode lijn van de geleidbaarheid en een blauwe lijn van de temperatuur. Deze beide metingen worden gedaan tijdens een CIP reiniging. Bij de rode lijn is te zien dat deze op een gegeven moment vrijwel verticaal omhoog gaat. hieraan kan je zien dat er een fase overgang is. je wilt namelijk dat deze lijn zo recht mogelijk is, dit betekend namelijk dat je een goede faseovergang hebt en dat er geen/ of weinig vermenging is van de fasen.  De temperatuur veranderd vaak iets later dan de geleidbaarheid, dit komt doordat............ Bij de loogklep wordt er wel gestuurd op geleidbaarheid aangezien er anders te veel loog onnodig naar et riool wordt geleid.

Kritische plekken en achtergebleven vuil

sommige appendages kunnen zorgen voor kritische plekken of achtergebleven vuil. 

Hoe wordt dit bij jullie gecontroleerd?

Temperatuurmeting (Pt 100)

Rode pijl is stroomrichting product

Situatie A Blauw = fout, want de meter heeft dode ruimte aan de bovenkant van de leiding. 2e nadeel: De meter staat in een rechte leiding. In de schaduwzijde (=achterkant) van de meter komt minder reinigingsvloeistof en zal vuil blijven.

Situatie B is goed. Aan de bovenkant geen dode ruimte. De vloeistof komt van onderen (dikke witte pijl). De temperatuurvoeler zit volledig in de vloeistof en alle kanten zullen schoon worden

Welke nadelen zullen er bij de plaatsing van de blauwe Pt 100 zijn?

Temperatuurmeting (Pt 100)

Situatie A Blauw = fout, want de meter heeft dode ruimte aan de bovenkant van de leiding. 2e nadeel: De meter staat in een rechte leiding. In de schaduwzijde (=achterkant) van de meter komt minder reinigingsvloeistof en zal vuil blijven.

Situatie B is goed. Aan de bovenkant geen dode ruimte. De vloeistof komt van onderen (dikke witte pijl). De temperatuurvoeler zit volledig in de vloeistof en alle kanten zullen schoon worden

Geleidbaarheidsmeter

Geleidbaarheidsmeters zitten vaak in een bypass om te zorgen dat de meter altijd vloeistof heeft. Een geleidbaarheidsmeter geeft ook een vernauwing en daarmee kans op aangroei op de schaduwzijde van de meter.

Lekkende koppelingen

Bron van nabesmetting

Een lekkende koppeling (door bijv. lostrillen, slechte verpakking etc.) geeft lekkage en productverlies. Daarnaast blijft het product in en buiten de koppeling zitten. Deze droogt uit en komt vol met micro-organismen te zitten. Belangrijke besmettingsbron.

Zeven en filters

Dienen voor reiniging vaak handmatig schoongemaakt te worden

In zeven / filters blijft vuil achter.

Meestal moeten deze voor het reinigen handmatig voorgespoeld worden (dus eruit halen en afspoelen), omdat anders de brokken vuil achterblijven tijdens en na het reinigen

Platenpasteur

Door onjuiste flow en druk, blijft  afzetting achter.

Vervuiling tussen de platen. Vaak dicht bij de pakkingen of onderin de plaat.

Het apparaat kan natuurlijk extra vervuild zijn door slechte grondstof, te hoge temperaturen etc., maar als de vervuiling standaard is dan komt het bijna altijd door een gebrek aan flow/druk. Dit kan komen door een slecht werkende pomp, maar ook door teveel drukverlies door bijv. een verstopt filter etc.

Daarnaast kunnen temperatuur, loogsterkte etc. niet goed zijn (schijf van 4)

Praktijkopdracht

Voor de deelnemers die met CIP werken:

           - Werkplekopdracht CIP

Voor de deelnemers die niet met CIP werken:

   -praktijkopdracht reinigingsfactoren

Lesdoelen

Jij:

• Kan de CIP onderdelen en de functie ervan toelichten.
  
• Kan de CIP programma’s toelichten
  
• Kan de parameters om CIP proces te beheersen toelichten.
  
• Kan de "borging" van de schijf van 4 in R+ en R- toelichten
  
• Kan afwijkingen in CIP-proces analyseren
  
•