3 Hoe stel ik een observatieplan op?

• Pedagogisch handelen
• Secundair onderwijs

3 Hoe stel ik een observatieplan op?

P. 23-30

A Wat zijn de wensen en behoeften van de leerkracht?

A Wat zijn de wensen en ...?

De juf zoekt naar een manier om het gedrag van haar leerling te bestuderen en een antwoord te vinden op vragen zoals:

1. Hoe komt het dat Liv vaak naar buiten kijkt?
2. Waarom heeft ze meer tijd nodig dan haar klasgenoten om opdrachten te maken?
3. Waarom leest ze traag?

B Wat zijn eventuele moeilijkheden?

B Wat zijn eventuele ...?

veel leerlingen in de klas en tijdsdruk om alles gezien te hebben

concentratieproblemen

dyslexie

moeilijkheden met lezen

C Hoe zou jij deze situatie aanpakken?

C Hoe zou jij deze situatie ...?

Ik zou Liv bestuderen tijdens de speeltijd.

1. Is ze daar vaak alleen?
2. Wordt ze gepest, speelt ze met haar vriendinnen?

Ik zou Liv ook bestuderen tijdens de verschillende vakken.

1. Heeft ze alleen moeite met aal of ook met andere vakken?

Ik zou Liv op verschillende momenten in de gaten houden.

1. Komen de problemen altijd tegen de middag voor?

Opstellen van observatieplan

1. Stel een onderzoeksvraag op.
2. Verzamel belangrijke gegevens voor de observatie
3. Bepaal de observatiemethode.
4. Bepaal de observatieomgeving. 

1 Opstellen van onderzoeksvraag

• is steeds geformuleerd als een vragende zin
• zo concreet mogelijk
• bestaat uit 5 onderdelen:

1. wie
2. wat
3. waar
4. wanneer
5. waarom

Wat is volgens jou de meest volledige onderzoeksvraag?

Hoe gedraagt Ferre zich tijdens L.O.?

Welke zichtbare reacties vertoont Ferre tegenover zijn klasgenoten ...?

Hoe is de fijne motoriek van Ferre op 25 mei 2022?

Kan Ferre op maandag 25 mei 2022 kralen aan een koord rijgen ...?

Is de grove en fijne motoriek van Ferre voldoende ontwikkeld ...?

Oplossing

2 Verzamelen van gegevens

• identificatiegegevens verzamelen

1. fysieke gegevens
2. mentale gegevens
3. familiale gegevens

• tijdstip, ruimte en observatoren bepalen

 

1. fysieke gegevens
2. mentale gegevens
3. familiale gegevens

1. fysieke gegevens
2. mentale gegevens
3. familiale gegevens

1. fysieke gegevens
2. mentale gegevens
3. familiale gegevens

3 Observatiemethode bepalen

Er bestaan verschillende observatiemethoden:

• met of zonder medeweten van de geobserveerde

1. open observatie
2. verhulde of bedekte observatie

• wel of geen structuur in de observatie

1. gesloten of gestructureerde observatie
2. open of niet-gestructureerde observatie

• wel of niet deelnemen aan de observatie

1. actief participerende observatie
2. passief participerende observatie
3. niet participerende observatie

4 Observatieomgeving bepalen

• natuurlijke omgeving
• kunstmatige omgeving 

De observator (Daphne) neemt zichtbaar notities.

DUS de geobserveerde (Abdel) weet dat hij wordt geobserveerd.

De observator (Nore) neemt deel aan de activiteit = participerend.

Er is interactie met de geobserveerde (Simon)

= actief participerend

De observator (juf An) neemt notities zonder dat de geobserveerde dat weet of ziet.

= bedekte observatie

Er is geen interactie, maar de aanwezigheid van de observator (agent) kan wel een invloed hebben.

= passief participerende observatie

De geobserveerde (Jana) kent deze omgeving, ze voelt zich hier thuis. Er zijn geen aanpassingen gebeurd.

= natuurlijke omgeving

A Lees de casus van Ferre op pagina 24 opnieuw.

B Stel het observatieplan op.

Kan Ferre op 25/05/22 in de turnzaal een bal vangen, klimmen op een klimrek, op een evenwichtsbalk lopen en tijdens het knutselmoment in de klas kralen aan een koord rijgen zodat hij naar 3de kleuterklas kan gaan?