2.2 Verschuiving in het wereldsysteem

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Model van de vliegende ganzen

2.2 Verschuiving in het wereldsysteem

• Je kunt beschrijven en verklaren welke economische veranderingen er na 1970 plaatsvonden in het wereldsysteem. 
• Je kunt beschrijven en verklaren welke gevolgen deze veranderingen hadden. 

kernbegrippen / processen

Uitschuiving

Global shift

Multipolaire wereld

Productieketen

Zuid-Zuidinvesteringen
BRIC(S)-landen

Uitschuiving

Wat zou er mee worden bedoeld?

De uitschuiving, het verplaatsen van economische activiteiten vanuit een economisch verder ontwikkeld gebied naar een gebied met lagere lonen, was begonnen. Het is vooral het verschil in arbeidskosten dat de uitschuiving teweegbracht en dat leidde tot een nieuwe internationale arbeidsverdeling.

Productieketen auto

Woerden: Steenbakkerijen en pannenbakkerijen Al voor industriele rev.

Hoe heet deze

verschuiving?

• Global shift 

Atlantic Rim

Global shift

• Uitschuiving (outsourcing)
  
• Nieuwe internationale arbeidsverdeling
  
• Multipolaire wereldeconomie
• Wat zie je nog meer terug? (blauwe pijlen)

Begrip?

 Wereldeconomie 

met meerdere 

machtscentra?
multipolaire
wereld

BRIC(S)

Doordat belangrijke activiteiten over meerdere centra verspreid raken, lijkt het wereldsysteem een multipolaire wereld te worden. Meerdere gebieden vormen belangrijke machtscentra. 

Zuid-Zuid

Handel en investeringen tussen (semi)perifere landen = Zuid-Zuidinvesteringen.

Deze nemen toe!

Opdracht

Jullie krijgen een land of de Brics toegewezen. 

- Brics - zoek uit aan welke voorwaarden nieuwe lidstaten moeten voldoen. Wie willen jullie hebben en waarom?

- Kandidaat-lidstaat: Wat hebben jullie te bieden voor de Brics? Waarom moeten de Brics jullie kiezen als nieuwe lidstaat?

Het gaat om de onderbouwing! Gebruik de atlas en het lesboek.

2.3 Wereldwijde netwerken

Het grote plaatje

Tijd-ruimtecompressie

Verandering van de                             en de                             ,

oorzaken hiervan zijn                                    en                                   . 

relatieve ligging

Ligging ten opzichte van andere locaties uit het oogpunt van bereikbaarheid en toegankelijkheid.

relatieve afstand

Afstand die uitgedrukt wordt in tijd, moeite of kosten.

transporttechnologie

Technische middelen die gebruikt worden voor het vervoer van goederen, mensen en informatie.

informatietechnologie

De techniek die wordt ingezet voor de verzending of uitwisseling van informatie.

Transportnetwerken

Goederenvervoer en informatiestromen kunnen niet zonder infrastructuur.
Hubs en spokes spelen een grote rol bij de infrastructuur.

Drie elementen van de hub- en spokessystemen op wereldschaal zijn:

• mainports
• intercontinentaal verplaatsingsnetwerk
  
• continentale verzamel- en distributienetwerken en knooppunten

Magneetwerking steden

Vestigingsvoordelen :

- veel hoogopgeleid mensen;

- veel potentiële consumenten;

- veel voorzieningen;

- goede netwerken.

Afstandsverval

De afname (van de intensiteit) van een verschijnsel naarmate de afstand ten opzichte van een centraal punt toeneemt.

Bedenk zelf voorbeelden van producten in de verschillende fasen van de levenscyclus