Chemisch rekenen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Chemisch rekenen 

We hebben 2 oplossingen:

- 15 gram natriumfosfaat in 750 ml

- 10 gram zinkchloride in 500 ml

Welke stof is in overmaat en hoeveel (gram)?

Hoeveel gram neerslag ontstaat er?

Wat wordt de [ ] van Na⁺ en Cl^-

Chemisch rekenen met zouten

Geef de oplosvergelijking van beide zouten (natriumfosfaat en zinkchloride)

natriumfosfaat

Na₃PO₄ (s) → 3 Na⁺ _(aq) + PO₄^3- (aq)

zinkchloride

ZnCl₂ (s) → Zn²⁺ (aq) + 2 Cl^- (aq)

Oplosvergelijkingen

We voegen beide oplossingen samen. Wat wordt de neerslag vergelijking

natriumfosfaat

Na₃PO₄ (s) → 3 Na⁺ _(aq) + PO₄^3- (aq)

zinkchloride

ZnCl₂ → Zn²⁺ (aq) + 2 Cl^- (aq)

Neerslagreactie

3 Zn²⁺ (aq) + 2 PO₄^3- (aq) → Zn₃(PO₄)₂ (s)

Oplosvergelijkingen

Hoeveel mol is
- 15 gram natriumfosfaat
- 10 gram zinkchloride

15 gram natriumfosfaat 

Molaire massa: 163,94

15 : 163,94 = 0,0976 mol

10 gram zinkchloride

Molaire massa: 136,29

15 : 136,29 = 0,0734 mol

Mol berekening

Welke stof is in overmaat aanwezig en met hoeveel gram?

Neerslagreactie

3 Zn²⁺ (aq) + 2 PO₄^3- (aq) → Zn₃(PO₄)₂ (s)

0,0734 mol     0,0976 mol

Let op: 1 van de stoffen is in overmaat

- (0,0734 mol : 3) x 2 = 0,0489 mol PO₄^3-. Heb ik dat? Ja, ik hou zelfs 0,0487 mol PO₄^3-over!

- (0,0976 mol : 2) x 3 = 0,1464 mol Zn^2+. Heb ik dat? Nee!

Ik houd na de neerslagreactie 0,0487 mol PO₄^3-over, dus PO₄^3- is in overmaat aanwezig

Hoeveelheid overmaat: 98 x 0,0487 mol = 4,77 gram PO₄^3-

Hoeveel overmaat?

Hoeveel gram neerslag ontstaat er?

Neerslagreactie

3 Zn²⁺ (aq) + 2 PO₄^3- (aq) → Zn₃(PO₄)₂ (s)

0,0734 mol     0,0976 mol

Ga uit van het aantal mol van Zn²⁺

Molverhouding laat zien dat er 0,0734 : 2 = 0,0367 mol Zn₃(PO₄)₂ ontstaat.

Molaire massa: 3x 65,38 + 98 = 294,14

Massa van de neerslag: 294,14 x 0,0367 = 10,79 gram

Hoeveel gram neerslag

Wat wordt de [ ] van Na+ en van Cl- na het bij elkaar gieten van beide mengsels?

Na₃PO₄ (s) → 3 Na⁺ _(aq) + PO₄^3- (aq)

0,0976 mol ➡ molverhouding!

Aantal deeltjes Na⁺ = 3 x aantal deeltjes Na₃PO₄ = 3 x 0,0976 = 0,2928 mol

ZnCl₂ → Zn²⁺ (aq) + 2 Cl^- (aq)

0,0734 mol ➡ molverhouding!

Aantal deeltjes Cl^- = 2 x aantal deeltjes ZnCl₂ = 3 x 0,0734 = 0,1468 mol

Totale volume wordt 500 ml + 750 ml = 1250 ml (1,25 liter)

[Na⁺] = 0,2928 mol : 1,25 liter = 0,23 M

[Cl^-] =  0,1468 mol : 1,25 liter = 0,12 M

Concentraties van Na⁺ en Cl^-