Gouden Eeuw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Gouden Eeuw

De periode van grote welvaart en bloei in kunst, techniek en wetenschap in de Republiek (circa 1588-1700)

Economie

- de handel in de Republiek nam enorm toe. 

oorzaken

- Amsterdam het centrum van de wereldhandel

veranderingen in de landbouw

handel met het Oostzeegebied

val van Antwerpen (1585)

Economie

De val van Antwerpen was belangrijk voor de economie. 

gevolgen

- veel immigranten naar Amsterdam : grachtengordel

- handelscontacten : handel van Antwerpen naar Amsterdam

- nijverheid neemt toe

- in Amsterdam handel in luxeproducten

- vraag naar arbeidskrachten neemt toe

Economie

De handel van de Republiek was niet alleen in Europa. Ook wereldwijde handel ontstond: 

specerijenhandel

VOC

Verenigde Oost-Indische Compagnie

Azië

opgericht in 1602

specerijenhandel

bestuur: Heren XVII

handelsmonopolie

WIC

West-Indische Compagie

Amerika

opgericht in 1621

kaapvaart en slavenhandel

bestuur: Heren XIX

Driehoekshandel

Samenleving in de Gouden Eeuw

- rijke families (handel, investeringen > hadden macht)

- winkeliers en ambachtslieden (maakten en verkochten spullen)

- loonarbeiders (werkten in loondienst)

- armen (werkelozen e.d.)

Kunst

De Gouden Eeuw was een bloeiperiode voor de kunst

- veel beroemde schilders

Wetenschap

De Gouden Eeuw was een bloeiperiode voor de wetenschap

Er werden veel nieuwe ontdekkingen gedaan:

wetenschappelijke revolutie

Godsdienst

- De Republiek was een calvinistisch land, maar:

- geen vervolging van andere geloven > verdraagzaamheid

Binnen de protestantse kerk discussies over het geloof:
Synode van Dordrecht (1618-1619)
> kerkleer precies vastgelegd.

> Nederlandse vertaling van de Bijbel: Statenbijbel

Bestuur

Wie had de macht in de Republiek?

> rijke burgers (regenten) (de macht in de steden en de Gewestelijke Staten)

> stadhouder (legeraanvoerder) > prins van Oranje; elk gewest had een stadhouder

Gewestelijke Staten

- gewesten waren in grote mate onafhankelijk

- gewesten hadden eigen wetten en regels

- gewesten werden bestuurd in de Gewestelijke Staten

- belangrijkste gewest was Holland

Staten-Generaal

- gezamenlijk bestuur van de Republiek in de Staten-Generaal

- beslissingen over buitenlandse politiek, verdediging en kolonies

- Holland belangrijkste gewest in de Staten-Generaal

- belangrijkste ambtenaar in Holland > raadpensionaris

Rampjaar

Radeloos : de regenten wisten niet goed wat te doen.

Reddeloos : de Republiek leek verloren

Redeloos : het volk was (onterecht) woedend op Johan de Witt

1672 > De Republiek aangevallen door
Engeland, Frankrijk en Munster/Keulen

Rampjaar 1672

Gouda 1672

De VOC verhandelde vooral

1. Slaven
2. Aardappels
3. Specerijen
4. Maïs

Welke (tijds)volgorde is juist?

1. VOC - WIC - Oostzeehandel
2. Oostzeehandel - VOC - WIC
3. Oostzeehandel - WIC - VOC
4. VOC - Oostzeehandel - WIC

VOC

WIC

Specerijen

1602

1621

Politiek

Economie

Cultuur