H8: Hart en bloedsomloop

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hart en bloedvatenstelsel

Bloed

Samenstelling bloed

Rode bloedcellen

Geen celkern

Vervoeren zuurstof

Rode kleurstof = hemoglobine

Hemoglobine ook binding zuurstof

Weinig hemoglobine = bloedarmoede

etter / pus

Een ander woord voor 'etter' is 'pus' 

Etter bestaat uit dode witte bloedcellen en dode bacteriën. 

In 1 mm3 bloed, komen gemiddeld 7.000 witte bloedcellen voor. 

Trombose

Bloedsomloop

Kleine bloedsomloop

Grote bloedsomloop

Dubbele bloedsomloop

Kleine bloedsomloop
+
Grote bloedsomloop

=

dubbele bloedsomloop

Het Hart

De hartslag 

Bloedvatenstelsel

Blauw: Zuurstofarm

Rood: Zuurstofrijk

Van het hart af: Slagader

Naar het hart toe: Ader

Meestal zijn slagaders zuurstofrijk en aders zuurstofarm. Maar er zijn uitzonderingen!

Opdracht

Benoem de verschillende onderdelen in je schrift (zonder boek).

Kijk hoe ver je komt.

antwoord

1= bovenste holle ader.

2=longslagader.

3= rechterboezem.

4= onderste holle ader.

5= rechterkamer.

6= poortader

7= halsslagader.

8= longader.

9= linkerboezem

10= aorta

11= linkerkamer.

12= leverslagader

13=darmslagader

14= nierslagader.

Loopt van darm naar lever

Poortader

Uitzonderingen

Afwijkende namen:

• Onderste holle ader
• Bovenste holle ader
• Aorta 
• Poortader

Bloedvaten - Noem de verschillen

Verschillende bloedvaten

B4 De bloedvaten

Pak je schrift en teken deze bloedvaten over. 

Wat is wat? En waarom?

Hart- en vaatziekten

Hart- en vaatziekten

Voedsel met veel verzadigde vetten.

Roken

Aderverkalking

• Cholesterol
• aderverkalking
• Bloed klontering als de wand beschadigd raakt

Bloeddruk, te hoog/laag

Hoge bloeddruk -> beschadiging bloedvaten

Lage bloeddruk -> flauwvallen

Hartinfarct

Soms raakt een kransslagader verstopt. Dit deel krijgt dan geen zuurstof meer en kan doodgaan. 

Een ander woord voor hartinfarct is hartaanval

Herseninfarct

Ook een bloedvat in de hersenen kan verstopt raken. 

Dit heet een herseninfarct.

Een ander woord voor herseninfarct is beroerte.

Een deel van de hersenen kan afsterven en daardoor kan je verlamd raken

Dotteren

Een stent houdt het bloedvat voor langere tijd open

Vis en fruit zitten vol met verzadigde vetten

1. Juist
2. Onjuist

Een te hoge bloeddruk kan leiden tot

1. Flauwvallen
2. Slechte conditie
3. Beschadiging bloedvaten
4. Een infarct

Een te lage bloeddruk kan leiden tot

1. Flauwvallen
2. Slechte conditie
3. Beschadiging bloedvaten
4. Een infarct

Een 'infarct' is een

1. Hartaanval
2. Beroerte
3. Beschadigd bloedvat
4. Een verstopt bloedvat

'Dotteren' is

1. Het verwijden van een bloedvat
2. Het herstellen van een bloedvat
3. Het omleggen van een bloedvat
4. Het afsluiten van een bloedvat

Een 'bypass' is

1. Het verwijden van een bloedvat
2. Het herstellen van een bloedvat
3. Het omleggen van een bloedvat
4. Het afsluiten van een bloedvat

Weefselvloeistof en Lymfe

Weefselvloeistof

Hoe komen stoffen bij je cellen?

Stap 1:

Bloedplasma wordt weefselvloeistof.

(Bloedplasma buiten een haarvat noem je weefselvloeistof).

Stap 2:

Opname van stoffen uit de weefselvloeistof.

Weefselvloeistof

bloedplasma

Lymfe

Lymfevaten hebben kleppen (net als aders) om te zorgen dat de lymfe de goede kant op stroomt.

Lymfeknopen

In de lymfeknopen wordt de lymfe gezuiverd van ziektekiemen.

Daarnaast maken de lymfeknopen witte bloedcellen.

Oedeem

Als een lymfevat verstopt raakt, kan weefselvloeistof niet worden afgevoerd.

Dit leidt tot een vochtophoping, ook wel oedeem.