Herhaling systematische naamgeving

Herhaling systematische naamgeving
1 / 29
suivant
Slide 1: Diapositive
ScheikundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

Cette leçon contient 29 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 30 min

Éléments de cette leçon

Herhaling systematische naamgeving

Slide 1 - Diapositive

Welke atoomsoorten vind je
in koolwaterstoffen?
A
Koolstof
B
Water
C
Waterstof
D
Nafta

Slide 2 - Quiz

Wat is de covalentie van het fosforatoom in dit molecuul?
A
3
B
4
C
5
D
6

Slide 3 - Quiz

Wat is de covalentie van de koolstofatomen
in dit molecuul?
A
2
B
3
C
4
D
5

Slide 4 - Quiz

Is dit een vertakte
of een onvertakte koolwaterstof?
A
Vertakt
B
Onvertakt

Slide 5 - Quiz

Is dit een verzadigde
of een onverzadigde koolwaterstof?
A
Verzadigd
B
Onverzadigd

Slide 6 - Quiz

Was hier sprake van een volledige of een onvolledige verbranding?
A
Volledig
B
Onvolledig

Slide 7 - Quiz

Koolwaterstoffen: verschillende notaties

Slide 8 - Diapositive

Verschillende vormen
Koolwaterstoffen kun je vaak op meerdere manieren tekenen






Deze drie structuren zijn allemaal tekeningen van hetzelfde molecuul

Slide 9 - Diapositive

Systematische naamgeving
  • Bedoeld om elke koolwaterstof op systematische wijze een eigen   unieke naam te geven
  • Stel, je wilt C5H12 bestellen, dan heb je de keuze uit drie isomeren:





  • Hoef geef je je bestelling nu door zonder kans op fouten?
  • Systematische naamgeving van koolwaterstoffen

Slide 10 - Diapositive

Naamgeving onvertakte alkanen
Elke onvertakte alkaan heeft zijn eigen naam:
(boek tabel 8.13)

Deze namen moet je kennen!

Slide 11 - Diapositive

Wat is de naam van deze alkaan?

Slide 12 - Question ouverte

Naamgeving vertakte alkanen (1)
Vertakte alkanen hebben speciale naamgeving:
  • langste keten aan onvertakte C-atomen geeft stamnaam in de naam;
  • vertakking(en) geven voorvoegsel(s) aan de naam

Slide 13 - Diapositive

Naamgeving vertakte alkanen (2)
De naam van de langste onvertakte koolstofketen bepaalt de stamnaam
De zijtakken krijgen een naam en een positie vóór de stamnaam



Langste koolstofketen: 4 x C  →  butaan
Zijgroep: CH3  →  methyl
Zit op tweede C-atoom van hoofdketen: 2-methylbutaan
Streepje tussen positiecijfer en de naam van de zijgroep

Slide 14 - Diapositive

Naamgeving vertakte alkanen (3)
Let op: sommige moleculen lijken verschillend maar zijn hetzelfde!!





Kies voor positie van zijgroepen altijd een zo laag mogelijke nummering!
→ Dit is dus 2-methylbutaan, niet 3-methylbutaan

Slide 15 - Diapositive


Hoofdketen: 8 x C  →  octaan
Zijgroep: ethyl
Positie zijgroep: 5 (VLNR) of 4 (VRNL)  →  4 is laagste
Naam: 4-ethyloctaan

Slide 16 - Diapositive

Meerdere zijgroepen
Zijn er meerdere zijgroepen?  →  zijgroepen alfabetisch ordenen, laagst mogelijke nummers





Stamnaam: hexaan
Zijgroepen: methyl en ethyl
Keuze uit 4-ethyl-2-methylhexaan en 3-ethyl-5-methylhexaan
4+2 is kleiner dan 3+5  →  correcte naam is 4-ethyl-2-methylhexaan

Slide 17 - Diapositive

Meerdere dezelfde positienummers
Zijn er meerdere zijgroepen op dezelfde positie? 
1) positienummers scheiden met komma's;
2) voorvoegsel voor de naam van de zijgroep.



Stamnaam: 5 x C  → pentaan
2 x methyl als zijgroep: dimethyl
positie van beide zijgroepen: 3
Naam: 3,3-dimethylpentaan

Slide 18 - Diapositive

Wat is de naam van deze koolwaterstof?

Slide 19 - Question ouverte

Stamnaam: 4 x C  →  butaan

Zijgroepen: 4 x methyl  →  tetramethyl

posities zijgroepen: 2,2,3,3

Naam van dit molecuul: 2,2,3,3-tetramethylbutaan

Slide 20 - Diapositive

Naamgeving alkenen (1)
Alkanen: alleen enkele bindingen tussen de C-atomen
Alkenen: een of meer dubbele bindingen tussen C-atomen

Slide 21 - Diapositive

Naamgeving alkenen (2)
Naamgeving alkenen vrijwel gelijk aan alkanen
Uitgang van stamnaam verandert van -aan in -een


Extra:
1) positie van dubbele binding in hoofdketen komt in naam;
2) nummering gebaseerd op positie van dubbele binding

Slide 22 - Diapositive

Naamgeving alkenen (3)
1) positie van dubbele binding in hoofdketen komt in naam;
2) nummering gebaseerd op positie van dubbele binding

Slide 23 - Diapositive

Wat is de naam van deze koolwaterstof?

Slide 24 - Question ouverte

Stamnaam: 4 x C  →  butaan
Dubbele binding  →  buteen
Dubbele binding tussen C1 en C2: but-1-een
Methylgroep op C3
Volledige naam: 3-methylbut-1-een

Slide 25 - Diapositive

Halogeenalkanen
Bij een HALOGEENALKAAN is een waterstofatoom vervangen door een halogeen atoom (fluor, chloor, broom, jood). 

Hiernaast zie je: 1-chloorbutaan en 2-chloorbutaan (dit zijn isomeren met molecuulformule C4H9Cl)

Slide 26 - Diapositive

Alkanolen

Slide 27 - Diapositive

Alkanolen
  • Alkanol --> alcohol
  • (OH-groep = (deels) oplosbaar in water)
  • Alkaan met -OH-groep
  • uitgang -ol
  • achter het skelet/stam

  • Ethaanol --> Ethanol

Slide 28 - Diapositive

Alkanolen
Butanol isomeren
butaan-1-ol
Butaan-2-ol

Slide 29 - Diapositive