2023 2024 - M4 - §11.1 en §11.2 Koolstofchemie

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Koolstofchemie

Naamgeving van kool(water)stoffen.

Nomenclatuur:

• Naamgeving eerste 10 onvertakte alkanen!
• Ezelsbrug:
• Mijn Ezel Poept Bovenop Pascals Hoofd, Hou Op Niet Doen.
  
• Ma En Pa Blowen Perfecte Hasj, Hun Ouders Nemen Dope
  

Naamgeving van "Alkanen"

C

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• 10

Stam

• Meth
• Eth
• Prop
• But
• Pent
• Hex
• Hept
• Oct
• Non
• Dec

Alk

• aan
• aan
• aan
• aan
• aan
• aan
• aan
• aan
• aan
• aan

aan

Leren!

Kenmerken Alkanen 2

Alleen enkele bindingen

C-C

Kenmerken Alkanen 1

Algemene formule:

CnH2n+2

n=1,2,3,4 (aantal "C"atomen)

Naamgeving van "Alkenen"

C

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• 10

Stam

• Meth
• Eth
• Prop
• But
• Pent
• Hex
• Hept
• Oct
• Non
• Dec

Alk

• een
• een
• een
• een
• een
• een
• een
• een
• een
• een

een

Leren!

Kenmerken Alkenen 2

Eén dubbele bindingen ; De rest enekele bindingen

C=C                                  ; C-C

Kenmerken Alkenen 1

Algemene formule:

CnH2n

n=1,2,3,4 (aantal "C"atomen)

Naamgeving van "Alkanolen"

C

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• 10

Stam

• Meth
• Eth
• Prop
• But
• Pent
• Hex
• Hept
• Oct
• Non
• Dec

Alk

• anol
• anol
• anol
• anol
• anol
• anol
• anol
• anol
• anol
• anol

anol

Leren!

Kenmerken Alkanolen 2

Alleen enkele bindingen

C-C

En 1 "OH" tak

Kenmerken Alkanolen 1

Algemene formule:

CnH2n+1OH

n=1,2,3,4 (aantal "C"atomen)

Naamgeving van "Alkaanzuren"

C

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• 10

Stam

• Meth
• Eth
• Prop
• But
• Pent
• Hex
• Hept
• Oct
• Non
• Dec

Alk

• aanzuur
• aanzuur
• aanzuur
• aanzuur
• aanzuur
• aanzuur
• aanzuur
• aanzuur
• aanzuur
• aanzuur

aanzuur

Leren!

Kenmerken Alkaanzuur 2

Alleen enkele bindingen

C-C

En 1 "OOH" tak

Kenmerken Alkaanzuur 1

Algemene formule:

CnH2n-1OOH

n=1,2,3,4 (aantal "C"atomen)

Welke benaming wordt gegeven aan koolstoffen met dubbele bindingen?

1. Alkeen
2. Alkaanzuur
3. Alkaan
4. Alkanol

Wat is de naamgeving voor koolwaterstoffen met enkel enkelvoudige bindingen?

1. Alkeen
2. Alkaanzuur
3. Alkaan
4. Alkanol

Hoe worden koolwaterstoffen genoemd met enkel enkele bindingen en een zuurgroep?

1. Alkeen
2. Alkaanzuur
3. Alkaan
4. Alkanol

Welke naam wordt gegeven aan een koolwaterstof met een enkele binding en een OH-groep?

1. Alkeen
2. Alkaanzuur
3. Alkaan
4. Alkanol

Wat is de naam van een koolwaterstof met enkel enkele bindingen?

1. Alkaan
2. Alkanol
3. Alkeen
4. Alkaanzuur

Naamgeving

1. Stamnaam: langste onvertakte C-keten (de hoofdketen en let op de bindingen).
   
2. Zijgroep: methyl (1 C) of ethyl ( 2 C) etc.
   
3. Nummering: hoofdketen nummeren en plaats van zijgroep met nummer aangeven.
   
4. (hoeft alleen als verwarring mogelijk is)

Oefenen

Antwoord:

1. Stamnaam: pentaan
2. Zijgroep: methyl (CH3)
3. Nummering: 2 (dus niet: 4)
4. Naam: 2-methylpentaan

Naamgeving 2

1. Stamnaam: langste onvertakte C-keten (de hoofdketen en let op de bindingen).
   
2. Zijgroep: Halogenen groep 17 (Cl, Br, F, I).
   
3. Nummering: hoofdketen nummeren en plaats van zijgroep met nummer aangeven.
   
4. (hoeft alleen als verwarring mogelijk is)

Oefenen

Antwoord:

1. Stamnaam: hexaan
2. Zijgroep: Broom
3. Nummering: zo laag mogelijk
4. Naam: 3-broomhexaan

Naamgeving 3

1. Stamnaam: langste onvertakte C-keten (de hoofdketen en let op de bindingen).
   
2. Zijgroep: Gecombineerd
   
3. Nummering: hoofdketen nummeren en plaats van zijgroep met nummer aangeven.
   
4. (hoeft alleen als verwarring mogelijk is)

Oefenen

Antwoord:

1. Stamnaam: Butaan
2. Zijgroep: Chloor, Fluor, Methyl 
3. Nummering: zo laag mogelijk /Alfabetisch
4. Naam: 2-chloor-1-fluor-3-methylbutaan

Geef de naam van:

2-Chloor,2-methylpropaan

Geef de naam van:

1-broompropaan

Geef de formule

1. Pentaanzuur
2. Pentanol
3. 3-methylbutaanzuur
4. 3-methylbutanol

Geef de formule

1. Butaan
2. Pentaan
3. 2-methylpentaan
4. 2-methylbutaan