Thema 13, basisstof 5 en 6

• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3

Thema 13, basisstof 5 en 6

5 minuten opstarten
Zometeen komt uitleg basisstof 5 en 6, zorg ervoor dat je mee kan schrijven!

Wat gaan we vandaag doen?

Opstarten

Herhaling basisstof 1-4

Uitleg basisstof 5 en 6

Zelfstandig aan de slag

Afsluiting

Leerdoelen basisstof 5

•  Ik kan uitleggen waar het lymfevatenstelsel uit bestaat
  
• Ik kan uitleggen hoe het lymfestelsel weefselvloeistof vervoert, hierbij gebruik ik de term lymfevaten
  
• Ik kan de functie(s) van lymfeknopen uitleggen

Herhaling basisstof 1-4

Lymfestelsel

• Een tweede vatenstelsel in je lichaam
• 2 functies:
• De afvoer van vocht met afvalstoffen
• Afweer ziekteverwekkers

Lymfe

• Door bloeddruk wordt er vocht buiten de haarvaten geperst, weefselvloeistof
• In weefselvloeistof zit ook afval van de omliggende cellen
• Deze stof gaat via lymfevaten het stelsel in

Lymfe

• De lymfevaten vervoeren lymfe naar de aders onder het borstbeen
• Het lymfe wordt dan opgenomen in het bloed

Lymfe

• Op sommige plekken liggen lymfeknopen
• Hier worden ziekteverwekkers gezuiverd
  

Leerdoelen basisstof 6

•  Ik kan de gevolgen van hoge en lage bloeddruk beschrijven
• Ik kan uitleggen hoe slagaderverkalking ontstaat en wat de gevolgen kunnen zijn
• Ik kan uitleggen hoe een hartinfarct ontstaat en wat de gevolgen zijn
• Ik kan uitleggen wat een hartritme is en wat een hartritmestoornis is

Basisstof 5

Basisstof 6

Afweer

• Je lichaam verdedigd zich tegen lichaamsvreemde stoffen
•  Bijvoorbeeld een infectie door schimmels, bacteriën of virussen

Algemene afweer

• De eerste linie van verdediging
• Niet specifiek
• Zo moeilijk mogelijk maken voor ziekteverwekkers
•  Een laag talg, Slijmvlies in luchtwegen, Maagsap met zoutzuur, Witte bloedcellen

Antistoffen

• Wel specifieke afweer
•  Op het oppervlakte van ziekteverwekkers bevinden zich antigenen
• Deze herkend je lichaam en maakt dan antistoffen 
• De antistoffen werken alleen op die ziekteverwekker

Natuurlijke immuniteit

• Als dit proces al een keer eerder is gebeurd, heeft je lichaam al de goede antistoffen klaarstaan
• Je bent er bij een volgende besmetting zo snel bij, dat je niet eens ziek wordt
• Je bent natuurlijk immuun geworden 

Actieve immunisatie

• Dit wordt gedaan met Vaccins
• Dode of verzwakte ziekteverwekkers
• Die hebben antigenen
• Je lichaam maakt antistoffen aan
• Er worden geheugencellen aangemaakt

Kunstmatige immuniteit

• We kunnen dit natuurlijke proces een handje helpen, om te voorkomen of te verhelpen met:
• Vaccinaties
• Serums 

Passieve immunisatie

• Dit wordt gedaan met  Sera
• Hier worden antistoffen ingespoten om iets direct onschadelijk te maken
• Na een hondsdolle beet of een gifslang
• Je maakt zelf geen antistoffen: Passief

Zelfstandig aan de slag

Eerste 10 minuten in stilte zelfstandig

Tweede 10 minuten mag je overleggen
Bezig met de opdrachten van thema 6,  basisstof 2, en 3
Klaar? Schrijf de leerdoelen van basisstof 3 uit: