Herhaling H1

• Economie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Herhaling H1

Planning

Bespreken van 1.17 en bouwsteen 1.2

Herhalen van stof H1

Vragen

Zakgeld= geld dat je krijgt ZONDER tegenprestatie en dat je vrij mag besteden.

Omrekenen

Chartaal en giraal geld

• 2 soorten geld:
  

1. Chartaal = munten en bankbiljetten. Je kunt het vastpakken.
   
2. Giraal = geld dat op je account/bankrekening staat. Je kunt het niet vastpakken.

Zwart geld

Geld dat verdiend is met zwart werk --> Zwart geld

Deze tegenprestatie/verdiensten zijn niet opgegeven bij de belastingdienst.

Er is dus geen belasting over betaald.

Leerdoelen 1.1

• Je kan de volgend begrippen uitleggen: Zakgeld, giraal geld en chartaal geld. (UV)
• Je kan het verschil uitleggen tussen zakgeld en een maandloon. (UV)
• Je kan het begrip zwart werk uitleggen en voorbeelden bij noemen ( UV en BV)
• Je kan bedragen omrekenen naar een dag, weken, maanden, kwartaal of een jaar (RV)

NIBUD

Nibud = Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting

1. Onderzoek naar inkomsten en uitgaven van mensen     
   
2. Advies geven over omgaan met geld 
   
3. Advies over het maken van een overzicht van inkomsten en uitgaven ( een begroting)
   

Secundaire behoefte

Primaire (basis) behoeften

Diensten

Goederen

Begroting

Een overzicht van je verwachte inkomsten en verwachte uitgaven voor de komende periode.

Een begroting maak je dus altijd van te voren. Denk ook aan de Rijksbegroting.

De budgetlijn

Budgetlijn

Een budgetlijn kan helpen bij het maken van een keuze tussen twee producten bij een gegeven inkomen. 

Hoe ziet een budgetlijn eruit?

Soorten uitgaven

- Huishoudelijke uitgaven --> Dagelijkse/wekelijkse uitgaven

- Vaste lasten --> Uitgaven die elke periode terugkomen of die je periodiek betaald. 

- Reserveringen--> Uitgaven die je doet voor de toekomst bijvoorbeeld, oftewel sparen.

Als op een begroting de uitgaven hoger zijn dan de inkomsten, wat kun je doen dan?

- Bewuste keuzes maken

- Geld lenen

- Uitgaven uitstellen

Lesdoelen

- Ik kan een begroting opstellen aan de hand van gegeven gegevens.

- Ik kan de uitgaven van een huishouden indelen in 3 soorten uitgaven.

- Je kan 3 mogelijke oplossingen benoemen voor een begrotingstekort.

- Je kan uitleggen waarom een begroting soms afwijkt van de werkelijkheid.

Rijksbegroting 

• Inkomsten/uitgaven van de overheid.
• Prinsjesdag
• Miljoenennota
• Minister van financiën.
• 2e kamer vergadert erover.

Inkomsten

• Directe belastingen --> Loon- en inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting.
• Indirecte belastingen -->  BTW en accijnzen 

 

Uitgaven

• Sociale zekerheid (AOW, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid)
• Zorg
• Onderwijs, cultuur en wetenschap
• Justitie en veiligheid
• Defensie en infrastructuur

Begrotingstekort

Als de overheid meer uitgaven dan inkomsten verwacht

Voorkomen door:

• Bezuinigen op uitgaven
• Inkomsten verhogen
• Eventueel geld lenen

Begrotingsoverschot

Als de overheid meer inkomsten dan uitgaven verwacht