Maatschappijkunde: Werk H4 ,1,2

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3,4

HOOFDSTUK 4

DE ARBEIDSMARKT

Materiaal + Absentie

Planning

Start opdracht

Lesdoelen

instructie 

Aan het werk

Bespreken gemaakte werk

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat de vraag naar arbeidskrachten is
• je kunt uitleggen wat het aanbod van arbeidskrachten is
• je kunt uitleggen waaruit de beroepsbevolking bestaat 
• Je kunt de verschillende arbeidssectoren noemen met daarbij een voorbeeld van een beroep
• Je kunt uitleggen hoe je maatschappelijke positie bepaalt wordt, en hoe die je maatschappelijke klasse bepaalt

4.1 Wat is de arbeidsmarkt?

• Vraag
• Aanbod

--> De vraag naar arbeidskrachten en het aanbod van arbeidskrachten.

Vraag en aanbod

Vraag naar arbeidskrachten: alle mensen die nodig zijn om het werk in de samenleving uit te voeren.

Aanbod van arbeidskrachten: alle personen tussen 15 en 75 jaar die minimaal 12 uur per week voor werk beschikbaar zijn.

Arbeidssectoren

Je kunt de beroepen in NL verdelen in 4 sectoren:

1. Primaire sector

2. Secundaire sector.

3. Tertiaire sector.

4. Quartaire sector.

Primaire en secundaire sector

• Primair: grondstoffen + voedsel leveren
• Landbouwbedrijven, jacht, veeteelt, visserij.

• Secundair: Industrie, verwerking van grondstoffen naar producten. 
• Allerlei soorten fabrieken

Tertiaire en quartiare sector

• Tertiair: Dienstverlening
• Handel, transport, horeca, banken, reisbureaus, verzekeringsbedrijven en reclamebureaus.

• Quartiar: Overheidsinstanties en openbare gebouwen
• Ziekenhuizen, gemeentehuis, onderwijs, maatschappelijk werkers, dienstverlening Rijksoverheid.

Maatschappelijke klasse

• Werk in sectoren heeft invloed op de maatschappelijke positie.

Bepaald door: kennis (opleiding), salaris (inkomen), leidend gevende functies = macht.

Maken van opdrachten

Wat ga je doen?  op Blz. 37 opdracht 1t/m4 

Op blz. 40/41 9t/m 12

Hoe ga je dat doen?  Overleg met de persoon naast je

Hulp nodig bij het maken?  Kijk in de tekst blz.36

Tijd: 15 min

Klaar?  Maak de begrippenlijst + samenvatting

HOOFDSTUK 4

DE ARBEIDSMARKT

Materiaal + Absentie

Planning

Start opdracht

Lesdoelen

Lezen / instructie 

Aan het werk

Bespreken gemaakte werk

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kun je:

- uitleggen wat flexibel werken is

- uitleggen wat flexwerken is

- Uitleggen wat automatisering is en digitalisering 

4.2 Ontwikkelingen arbeidsmarkt

Drie ontwikkelingen:

• werkgelegenheid verandert voortdurend.
• Flexibel werken is toegenomen.
• Veel meer werk via computers.

Werkgelegenheid

• Werkgelegenheid verschilt per baan. 
• Afhankelijk van economie (crisis of niet)
  
• Komst van machines en robots heeft ervoor gezorgt dat er sommige banen minder of niet meer nodig zijn. Denk aan de postbode

Flexibel werken

21ste eeuw: toename flexibel werken: niet meer elke dag van 09.00 tot 17.00 werken op een vaste plek.

-Zie je terug in meerdere sectoren banen.

-Deeltijd werken

-Oproep/uitzendkrachten

-Thuiswerken

Werken met computers

• Computers zijn niet meer weg te denken op de werkvloer.
• Automatisering v/d productie = mensen worden vervangen door computers.
• Informatisering van arbeid = alle informatie op papier wordt gedigitaliseerd en is makkelijker toegangelijk voor werknemers.

Verschillende soorten automatisering

Industrie automatisering 

Automatisering in dienstverlening

Digitale automatisering 

Voordelen automatisering

- Saai, zwaar, vies en ongezond werk wordt overgenomen door computers.

- Minder kosten voor de werkgevers (niet elke maand salaris betalen)

Nadelen automatisering

- Mensen bewegen steeds minder en dat is ongezond. 

- Mensen raken hun baan kwijt.

(geen regelmaat)

Maken van opdrachten

Wat ga je doen?  op Blz. 39 opdr. 5t/m8 

blz 41 t/m 43 opdr. 14,16,18

Hoe ga je dat doen?  Overleg met de persoon naast je

Hulp nodig bij het maken?  Kijk in de tekst blz. 38

Tijd: 15 min

Klaar?  Maak de begrippenlijst + samenvatting