Maatschappijkunde: Werk H4 ,1,2

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3,4

HOOFDSTUK 4

DE ARBEIDSMARKT

Planning

Terugblik H3

Lesdoelen

H4 

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat de vraag  en aanbod naar arbeidskrachten is
• je kunt uitleggen waaruit de beroepsbevolking bestaat 
• Je kunt de verschillende arbeidssectoren noemen met daarbij een voorbeeld van een beroep
• Je kunt uitleggen hoe je maatschappelijke positie bepaalt wordt, en hoe die je maatschappelijke klasse bepaalt

Bij welke stijl van leidinggeven heeft een werknemer medenzeggenschap?

1. Autoritaire stijl
2. Democratische stijl
3. Raadplegende stijl

Welke stijl van leidinggeven herken je
in de plaatjes?

1. democratische stijl
2. autoritaire stijl
3. de raadplegende stijl
4. geen stijl

Bedrijfscultuur dat zijn alle normen, waarden, gewoonten en omgangvormen in een bedrijf.

1. Juist
2. Onjuist

Werknemers mogen meebeslissen over zaken binnen het bedrijf. Dit noemen we?

1. Inspraak
2. Informele verhouding
3. Arbeidsvoorwaarden
4. Medezeggeschap

4.1 Wat is de arbeidsmarkt?

• Vraag
• Aanbod

--> De vraag naar arbeidskrachten en het aanbod van arbeidskrachten.

Vraag en aanbod

Vraag naar arbeidskrachten: alle mensen die nodig zijn om het werk in de samenleving uit te voeren.

Aanbod van arbeidskrachten: alle personen tussen 15 en 75 jaar die minimaal 12 uur per week voor werk beschikbaar zijn.

Arbeidssectoren

Je kunt de beroepen in NL verdelen in 4 sectoren:

1. Primaire sector

2. Secundaire sector.

3. Tertiaire sector.

4. Quartaire sector.

Primaire en secundaire sector

• Primair: grondstoffen + voedsel leveren
• Landbouwbedrijven, jacht, veeteelt, visserij.

• Secundair: Industrie, verwerking van grondstoffen naar producten. 
• Allerlei soorten fabrieken

Tertiaire en quartiare sector

• Tertiair: Dienstverlening
• Handel, transport, horeca, banken, reisbureaus, verzekeringsbedrijven en reclamebureaus.

• Quartiar: Overheidsinstanties en openbare gebouwen
• Ziekenhuizen, gemeentehuis, onderwijs, maatschappelijk werkers, dienstverlening Rijksoverheid.

Eerste/ Primaire sector

Tweede/secundaire sector

Derde/tertiare sector

Vierde/quartiare sector

Maatschappelijke klasse

• Werk in sectoren heeft invloed op de maatschappelijke positie.

Bepaald door: kennis (opleiding), salaris (inkomen), leidend gevende functies = macht.

4.2 Ontwikkelingen arbeidsmarkt

Drie ontwikkelingen:

• werkgelegenheid verandert voortdurend.
• Flexibel werken is toegenomen.
• Veel meer werk via computers.

Werkgelegenheid

• Werkgelegenheid verschilt per baan. 
• Afhankelijk van economie (crisis of niet)
  
• Komst van machines en robots heeft ervoor gezorgt dat er sommige banen minder of niet meer nodig zijn. Denk aan de postbode

Flexibel werken

21ste eeuw: toename flexibel werken: niet meer elke dag van 09.00 tot 17.00 werken op een vaste plek.

-Zie je terug in meerdere sectoren banen.

-Deeltijd werken

-Oproep/uitzendkrachten

-Thuiswerken

Werken met computers

• Computers zijn niet meer weg te denken op de werkvloer.
• Automatisering v/d productie = mensen worden vervangen door computers.
• Informatisering van arbeid = alle informatie op papier wordt gedigitaliseerd en is makkelijker toegangelijk voor werknemers.

Verschillende soorten automatisering

• Industrie automatisering 
• Automatisering in dienstverlening
• Digitale automatisering 

Voordelen automatisering

- Saai, zwaar, vies en ongezond werk wordt overgenomen door computers.

- Minder kosten voor de werkgevers (niet elke maand salaris betalen)

Nadelen automatisering

- Mensen bewegen steeds minder en dat is ongezond. 

- Mensen raken hun baan kwijt.

(geen regelmaat)

Nu

Werken aan PO