Bloedsomloop + lymfestelsel

• Biology
• Secondary Education

Vandaag

Herhaling:

• bloed
• Bloedvaten

Stof:

• Bloedsomlopen
• lymfe

Slagaders lopen van het hart naar de weefsels

1. Correct
2. Niet correct

Correct

Alle slagaders lopen van het hart naar de rest van het lichaam of de longen

In de grote bloedsomloop vervoeren zij

zuurstof rijk bloed

In de kleine bloedsomloop vervoeren zij 

zuurstof arm bloed

Aders lopen van het hart naar de weefsels

1. Correct
2. Niet correct

Niet correct

Aders lopen altijd van de weefsels terug naar het hart. 

In de grote bloedsomloop vervoeren zij

zuurstof arm bloed

In de kleine bloedomloop vervoeren zij 

zuurstof rijk bloed.

Zuurstofrijk bloed houdt in dat..

1. Het bloed zuurstof bevat
2. Het bloed geen zuurstof bevat
3. Het bloed veel geld heeft
4. Dat zuurstof veel geld waard is

Antwoord A

Zuurstofrijk bloed bevat zuurstof.

In de longblaasjes worden via de haartvaten zuurstof opgenomen in het lichaam. Zuurstof wordt vervoerd door een bepaald ijzerhoudend celtype, welke cel is dat ook al weer?

1. Rode bloedcellen
2. Witte bloedcellen
3. Bloedplaatjes

Antwoord A

Rode bloedcellen bevatten ijzer en kunnen hiermee zuurstof vasthouden en transporteren. 

Door het ijzer kleuren deze cellen rood (net als roest bijvoorbeeld)

Deze cellen kleuren dan ook het bloed rood.

Gaswisseling Longblaasjes

Rode bloedcel en zuurstof

In de haarvaten kan zuurstof worden afgegeven of opgenomen. Dit noemen wij gaswisseling. Deze gaswisseling kan specifiek in de haarvaten plaatsvinden omdat

1. Het zuurstof zich hier op zijn plek voelt
2. De haarvaten maar één cel-laag dik zijn, en de zuurstof moleculen door de wand heen kunnen
3. De haarvaten van een speciaal materiaal zijn gemaakt die gaswisseling toe laat.
4. Pure magie

Antwoord B

Haarvaten zijn ontzettend dun namelijk maar één cel-laag.

Hierdoor kunnen zuurstof moleculen (ook ontzettend klein) door de cel-laag heen. 

De grote van een cel vs een molecuul

Zuurstof molecuul (O2)

Grote van een haartvat 

Grote bloedsomloop

Stappen:

1. Zuurstofrijk bloed verlaat het hart naar het lichaam of hoofd.

2. Zuurstofrijk bloed stroomt de haarvaten in en geeft zuurstof af.

3. Zuurstofarm bloed stroomt de aders in, terug op weg naar het hart.

Stap 1

TRANSPORT

Zuurstofrijk bloed stroomt van het hart naar het lichaam en hoofd via een slagader.

Het doel is om zuurstof (en andere belangrijke dingen) te transporteren

Leg stap 1 van de grote bloedsomloop uit, waar het heen gaat, wat het doel is en welk bloedvat betrokken is

Stap 2

GASWISSELING

Zuurstofrijk bloed stroomt de haarvaten in in de verschillende weefsels.

Het doel is het uitwisselen van zuurstof aan de weefsels en de opname van afvalstoffen.

Haarvaten

Haarvaten kunnen zuurstofmoleculen door de wand heen laten omdat ze maar een cel dik zijn.

Er is dus ruimte voor de mini moleculen om er doorheen te gaan.

Leg stap 2 van de grote bloedsomloop uit, waar het heen gaat, wat het doel is en welk bloedvat betrokken is

Stap 3

Zuurstof arm bloed stroomt weer de aderen in, op weg naar het hart.

Het doel is het terugkeren naar het hart (transport)

Leg stap 3 van de grote bloedsomloop uit, waar het heen gaat, wat het doel is en welk bloedvat betrokken is

Grote bloedsomloop

Stap 1. Hart -> Weefsels (transport)

Stap 2. Haarvaten (afgifte zuurstof, opname afval)

Stap 3. Weefsels -> Hart (transport)

Kleine bloedsomloop

STAPPEN

Stap 1. Zuurstof arm bloed verlaat het hart op weg naar de longen (transport)

Stap 2. In de haarvaten bij de longblaasjes wordt zuurstof opgenomen

Stap 3. Zuurstof rijk bloed verlaat de longen op weg naar het Hart.

Stap 1

TRANSPORT

 het "gebruikte bloed" dat nu zuurstof arm is verlaat het hart op weg naar de longen. 

Dit gebeurt via een slagader van het is hart -> weefsels

Het doel van deze stap is het transport van zuurstofarm bloed

Leg stap 1 van de kleine bloedsomloop uit, waar het heen gaat, wat het doel is en welk bloedvat betrokken is

Stap 2

GASWISSELING

Bij de longblaasjes zitten allemaal haarvaten. 

Deze haarvaten zijn erg dun en geven afval stoffen af 

en nemen zuurstof op. 

Het zuurstofarme bloed wordt dus gevuld met zuurstof.

Het doel van deze stap is gaswisseling

Leg stap 2 van de kleine bloedsomloop uit, waar het heen gaat, wat het doel is en welk bloedvat betrokken is

Gaswisseling Longblaasjes

Stap 3

TRANSPORT

Het nu weer zuurstofrijke bloed stroomt van de longen terug naar het hart. 

Dit is een ader want het is weefsel-> hart

Vanuit het hart kan het weer worden verspreid. 

Het doel van deze stap is transport

Leg stap 3 van de kleine bloedsomloop uit, waar het heen gaat, wat het doel is en welk bloedvat betrokken is

Lyfmestelsel

Naast het bloedvatenstelsel hebben we nog een ander transportstelsel

Namelijk het lymfestelsel

Haarvaten

haarvaten zijn maar één cellaag dik. 

Daarom kunnen vloeistoffen dóór deze wand heen geperst worden en bepaalde stoffen afleveren

Wat is het voornaamste kenmerk van haarvaten?

weefselvloeistof

De vloeistof tussen de cellen in de weefsels noemen wij weefselvloeitstof.

Door deze vloeistof worden stoffen naar de weefselcellen getransporteerd, en afval stoffen worden teruggeven aan het bloedvat

Wat is weefselvloeistof, wat is het doel van weefselvloeistof en waar bevind weefsel vloeistof zich?

Lymfe

Ook word er een deel van die vloeistof het lymfestelsel ingepompt. 

Zodra de vloeistof zich in het lymfestelsel bevind heet het lymfe.

Deze vloeistof vervoerd afvalstoffen en ziekteverwekkers naar de lymfeknopen

Wat is het lymfestelsel en wat is het doel ervan?

Aderen en lymfevaten

In zowel aderen als lymfevaten is de persdruk (bloeddruk) heel laag. 

Hierdoor ontstaat er een kans dat de vloeistof weer terugstroomd. Dit is natuurlijk niet handig, dus hebben zowel aderen als lymfevaten kleppen om de terugstroom te voorkomen.

Wat is een overeenkomst van aderen en lymfevaten?

Lymfeknopen

Lymfeknopen zijn het verzameldpunt voor alle lymfevaten.

Hier word:

• Vloeistof met afvalstoffen afgevoerd
• ziekteverwekkers onschadelijk gemaakt

locaties lymfeknopen