Thema 3: BS 2 overeenkomst en verwantschap

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkomm

Welkommm!

• Tassen van tafel 
• Laptop en schrift op tafel

Regels/Afspraken

• Telefoon in de kluis of tassen -> zie ik je telefoon -> 16:00 ophalen bij de receptie
  
• Niet eten in het lokaal, drinken mag wel (water) -> geen energydranken
  
• Respectvol met elkaar omgaan
  
• Niet schelden
  
• Er wordt niet gestoeid/gevochten
• We praten allemaal Nederlands
  
• Luisteren naar elkaar
  

Planning 

• Terugblik 
• Leerdoelen
• BS 2: Overeenkomsten en verwantschap
• Leerdoelen checken
• Zelfstandig aan de slag
• Afsluiten

Terugblik

De cellen van dieren hebben geen

1. Celkern
2. Celmembraan
3. Celwand
4. Cytoplasma

Welk kenmerk is het best om cellen van planten en schimmels te onderscheiden?

1. Celkern
2. Celwand
3. Vacuole
4. Bladgroenkorrel

Wat is geen rijk bij het ordenen?

1. Bacterien
2. Dieren
3. Mensen
4. Schimmels

Schimmels verschillen van planten omdat ze een celwand hebben

Leerdoelen

- Je kunt soorten en rassen onderscheiden

- Je kunt uitleggen dat de indeling van organismen berust op overeenkomst en verwantschap.

Overeenkomst en verwantschap

Zelfde rijk (dieren)

weinig overeenkomst

 Overeenkomst en verwantschap

Zelfde orde (de roofdieren)
Wat meer overeenkomst

 Overeenkomst en verwantschap

Zelfde geslacht (de panter)

Veel overeenkomst

Soort

Organismen behoren tot dezelfde soort

• Als ze nakomelingen kunnen maken
• Als deze nakomelingen vruchtbaar zijn

Afrikaanse olifant

Indische olifant

Afrikaanse olifant

Indische olifant

+

=

      Leeuw                            Tijger                              Lijger

                                                               (kan niet voortplanten)

+

=

      Ezel                             paard                             zovra

                                                               (kan niet voortplanten)

Ras

Een soort kan uit verschillende rassen bestaan.

Bijvoorbeeld alle hondenrassen behoren tot de soort hond.

Honden

+

=

    Beagle                       Pug                              Puggle

                                                                  (kan voortplanten)

Evolutie

Evolutie ?????????

Variatie

Variatie = kleine verschillen tussen organismen

Selectie

bruine slakken worden vaker opgegeten. groene slakken kunnen dus meer kinderen krijgen. Door selectie komen er minder bruine en meer groene slakken.

Selectie= het proces waarbij niet alle organismen van dezelfde soort hetzelfde aantal nakomelingen krijgen

Selectie

Evolutie

Soorten ontstaan door evolutie

Door variatie en selectie kunnen soorten langzaam veranderen. Evolutie: soorten ontstaan, veranderen en verdwijnen.

verwantschap

Hoe korter geleden er een gemeenschappelijke voorouder was, hoe meer overeenkomsten en verwantschap

Oftewel:

Meer verwantschap: meer overeenkomsten in het DNA

Minder verwantschap: minder overeenkomsten in het DNA

Evolutie

Variatie = Verschillen tussen organismen die tot dezelfde soort.

Selectie = door verschil in eigenschappen heeft het ene individu meer kans om te overleven dat het andere.

Evolutie = Door variatie en selectie kunnen soorten langzaam veranderen of helemaal verdwijnen en er kunnen nieuwe soorten ontstaan

DNA-sequencing

• DNA-sequentie: volgorde van de basen in het DNA    (A, T, C, G)
• DNA-sequencing: volgorde basen in kaart brengen
• Hoe meer overeenkomstig DNA, hoe meer verwant

Vragen?

leerdoelen checken

De Havana konijn heeft gepaard met de Dutch konijn (zie afb.). Ze hebben vruchtbare nakomelingen gekregen. Behoren de twee konijnen tot hetzelfde soort? En zijn de konijnen rassen?

1. Geen soort, geen ras
2. Geen soort, wel ras
3. Wel soort, geen ras
4. Wel soort, wel ras

Met welk dier heeft de giraf het meeste verwantschap?

1. Dwergherten
2. Nijlpaarden
3. Tandwalvissen
4. Baleinwalvissen

Wie heeft de meeste verwantschap met de gorilla?

1. Apen van de nieuwe wereld
2. Chimpansees
3. Orang-oetans
4. Gibbons

Zelfstandig werken

wat	Opdracht 1 t/m 8 van BS 3.2 ONLINE
Hoe	Lees de tekst van 3.2 Overeenkomsten en verwantschap
Hulp	1) boek 2) medeleerling 3 ) docent
Tijd	Eerst in stilte -> daarna rustig overleggen.
Klaar	Klaar? - Maak een samenvatting voor jezelf. - Lees basisstof 3 alvast door.