Les 5

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 3

Opsomming

Dit verband herken je aan signaalwoorden zoals: ten eerste, ten tweede, om te beginnen, ook (nog), verder, ten slotte, en.

Je kunt een opsomming ook herkennen aan streepjes (-), dots (*), getallen (1,2,3) of een dubbele punt (:)

Vb. Voor een cake heb je nodig : bloem, boter, suiker,
        ei en bakpoeder

Tijdsvolgorde

Dit verband herken je aan signaalwoorden zoals: vroeger, later, nu, eerst, daarna, vervolgens, nadat.

Vb. Na school moet Jantje eerst naar de kapper, vervolgens moet hij snel wat eten want later op de  avond heeft hij training.

Voorbeeld

Dit verband herken je aan signaalwoorden zoals: bijvoorbeeld, zo, zoals, denk aan, neem nou, onder andere.

Vb. Sommige mensen houden juist van actieve vakanties. Zo gaan steeds meer vakantiegangers fietsen, wintersporten, diepzeeduiken of bergbeklimmen.

Verbanden en signaalwoorden

In deze paragraaf gaan we het hebben over drie nieuwe verbanden. Een Tegenstelling, oorzaak-gevolg & een Conclusie.

Tegenstelling

Dit verband herken je aan signaalwoorden zoals: tegenover,  maar, hoewel, echter, toch, aan de ene kant..... aan de andere kant.

Vb. De oude achtbaan is niet heel mooi, maar hij gaat wel ontzettend hard.

Oorzaak-gevolg

Dit verband herken je aan signaalwoorden zoals: daardoor, doordat, de oorzaak hiervan is, waardoor, ten gevolge van.

Vb. Doordat de brug open was, kwam Peter te laat op zijn werk

Oorzaak: de brug was open
Gevolg: Peter komt te laat

Conclusie

Dit verband herken je aan signaalwoorden zoals: dus, daarom, dat houdt in, kortom, concluderend, al met al

Vb.  Pieter heeft de hele dag hard gewerkt en daarna nog een zware tennispartij gespeeld. Hij zal dus wel moe zijn.

Dus....

Bij een tegenstelling worden er dingen genoemd die tegenovergesteld zijn van elkaar. 
Hij werkt niet snel, maar hij doet zijn werk wel goed.

Bij een oorzaak-gevolg wordt aangegeven wat er gebeurde waardoor er iets anders gebeurd .

Hij reed te hard door de bocht waardoor hij de controle verloor over zijn auto.

Dus....

Bij een conclusie geeft de schrijver een eindoordeel/kleine samenvatting. Dit doet hij door gebruik te maken van informatie die eerder is genoemd.

Al met al kunnen we concluderen dat een puppy opvoeden niet makkelijk is, maar wel heel erg de moeite waard.

Kennistest

Mijn broertje doet de afwas terwijl ik mijn moeder help met opruimen

1. opsomming
2. tijdsvolgorde
3. voorbeeld
4. tegenstelling

Ik moet naar de tandarts, maar daar heb ik echt helemaal geen zin in.

1. opsomming
2. tijdsvolgorde
3. voorbeeld
4. tegenstelling

Mijn vader is erg goed in zijn werk, dus zijn baas is erg blij met hem.

1. opsomming
2. tijdsvolgorde
3. Conclusie
4. tegenstelling

Sjors is dol op Jantje. Jantje daarentegen is helemaal niet dol op Sjors.

1. opsomming
2. tijdsvolgorde
3. Conclusie
4. tegenstelling

Eerst vond ik Jantje vreemd. Daarna werden we beste vrienden.

1. opsomming
2. tijdsvolgorde
3. Conclusie
4. tegenstelling