werkwoordsvormen + zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Nederlands

Werkwoordsvormen en zinsdelen

Programma

• Welkom 
• Doelen
• Instructie werkwoordsvormen 
• Zelfstandig werken 
• Evaluatie

Doelen

• Je kunt in een zin de verschillende werkwoordsvormen herkennen en benoemen. 
• Je kunt het werkwoordelijk gezegd (wg) vinden
  
• Je kunt een zin in zinsdelen verdelen. 
• Je weet wat zinsdelen zijn. 

Werkwoordsvormen

• persoonsvorm
• werkwoord
• voltooid deelwoord

Persoonsvorm 

Tijdproef:

tegenwoordige tijd -> verleden tijd

verleden tijd -> tegenwoordige tijd

Werkwoord dat zich aanpast is de persoonsvorm. 1 werkwoord in de zin? = altijd pv

Voorbeeld

Emma heeft een nieuwe app op haar telefoon geïnstalleerd.

Emma had een nieuwe app op haar telefoon geïnstalleerd.

persoonsvorm = heeft; wg = heeft geïnstalleerd

Sven is op vakantie geweest

Sven was op vakantie geweest

persoonsvorm = is; wg = is geweest

Wat is de persoonsvorm?
Onze mentor heeft een spannend verhaal verteld.

Wat is het wg?
Jan heeft de bel niet horen klinken.

Wat is de persoonsvorm en wg?
Ik heb de zoemer niet gehoord.

Heel werkwoord/infinitief

Werkwoordsvorm zoals deze in het woordenboek staat. Staat altijd in de zin met een persoonsvorm. 

Voorbeeld: 

Ik kan dat niet betalen.

Heel werkwoord = betalen 

Voltooid deelwoord

Wanneer: Als hebben zijn of worden de pv in een zin zijn.

Herkenbaar aan:  ge-, be-, ver- of ont- voor of in het woord.

Voorbeelden:

Hij is gebeld. 

Wij worden aangesproken door de directeur. 

Ik heb een boek gekocht. 

Ik heb de dokter gebeld.
Gebeld =

1. persoonsvorm
2. voltooid deelwoord

Ik heb de dokter gebeld.
heb =

1. persoonsvorm
2. voltooid deelwoord

Wij bellen de dokter.
bellen =

1. persoonsvorm
2. voltooid deelwoord

Wij zullen de dokter bellen.
Is bellen een persoonsvorm, voltooid deelwoord of heel werkwoord?

1. persoonsvorm
2. voltooid deelwoord
3. zelfstandig werkwoord

Zinsdelen

De groepjes woorden of het woord dat je voor de persoonsvorm kan zetten is een zinsdeel. 

Een zinsdeel kan uit één of meerdere woorden bestaan. 

Een zinsdeel kan in zijn geheel voor de pv gezet worden.

Voorbeeld

/Ruben / leert / zijn Engelse woordjes/. 

/Zijn Engelse woordjes / leert / Ruben. 

/De hond / ligt / in zijn mand/.

/In zijn mand/ ligt/de hond.

Zelfstandig werken

Blz. 113:

Opdracht 9, 10, 11

 ---

Gynzy Kids: Bundel grammatica

Evaluatie

• Je kan in een zin de verschillende werkwoordsvormen herkennen en benoemen.
  
• Je kan in een zin de persoonsvorm en wg
  
• Je kan een zin in zinsdelen verdelen.
  
• Je weet wat zinsdelen zijn. 

Hoe kan je de persoonsvorm in een zin vinden?

Het voltooid deelwoord staat met een persoonsvorm van ....., ....., of ...., in de zin.

Wat is een zinsdeel?

Hoe weet je of het stukje in de zin een zinsdeel is?

Hoe moet je de tijdproef uitvoeren?