§3 Nederland in 1848

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

§4.3 Nederland in 1848

Wat gaan we doen vandaag? 

- Welkom!

- Planning

- Uitleg par. 4.3

- Klokhuis

- Werken aan kwartet 

- Afsluiting

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

 - Wat belangrijke kenmerken zijn van het Koninkrijk der Nederlanden tussen 1815 en 1848

- Welke idealen de liberalen hebben op politiek en economisch gebied

- Waarom er in 1848 een nieuwe grondwet komt

Het koninkrijk der Nederlanden

In 1813 is Napoleon verslagen, er komt een nieuw bestuur

Europa besluit van Nederland een koninkrijk te maken

Om het sterk te maken wordt de Benelux samengevoegd

Al in 1830 komt België in opstand en wordt onafhankelijk

Het koninkrijk Nederland

• Willem I wil economie nieuw leven inblazen:
• Kanalen graven + wegen aanleggen 
• Spoorlijnen + stoommachines 

Het koninkrijk Nederland

Hoe werd Nederland zoals het nu is : in 1830 scheiden de Belgen zich af

Slechte omstandigheden in Nederland -> liefdadigheid

Nog geen industrie in Nederland

Bestuur van Willem I

De nieuwe koning Willem I gelooft niet in democratie

De grondwet regelt het bestuur zo:

De koning heeft alle macht

Willem I gebruikt deze macht om de economie te verbeteren

Koning

Staatshoofd

De hoogste persoon in de staat

Regeringsleider

Regering = koning + alle ministers

Kiest politici

Kiest ministers en parlement

Ministers

Dienaren

Moeten doen wat de koning zegt

Dagelijks bestuur

Zorgen voor het dagelijks bestuur

Parlement

Staten-Generaal

Eerste en Tweede Kamer

Goedkeuring

Keurt de plannen(wetten) van de koning goed

Machteloos

Heeft amper wat te zeggen

Liberalisme

Veel mensen zijn het oneens met het bestuur van Willem I

De liberalen geloven in de ideeën van de Franse Revolutie

Het belangrijkste uitgangspunt van het liberalisme is vrijheid

Het liberalisme heeft meerdere doelen:

Vrijheid

Burgers moesten vrij zijn. Dit moet worden opgenomen in een grondwet met grondrechten

1

Stemrecht

Niet de koning, maar de burgers moeten het parlement kiezen (in ieder geval de rijke burgers)

2

Economische vrijheid

Ondernemers moeten vrij zijn om te handelen. De overheid moet dit niet beperken met allerlei regels en wetten.

3

Een politieke stroming die streeft naar meer vrijheid.

Liber is Latijn voor vrijheid.

De liberalen

De koning ging vooral zijn eigen gang

De liberalen waren het hier niet mee eens en wilden een democratischer bestuur

Zij geloofden in de ideeën van de Franse Revolutie

https:

Liberalen

• Kiesrecht voor zij die belasting betalen
• "Langzaam uitbreiden"
• --> conflict binnen de liberalen
• Vrouwen niet

Liberalen

• Rijke burgers en industriëlen zijn liberaal: hogere winsten zonder sociale wetten
• Dankzij censuskiesrecht is ook de regering liberaal: inkomen bepaald stemrecht
• Gevolg: rijken stemmen op liberalen
• Gevolg: géén sociale wetgeving

1848 -> alweer REVOLUTIE !

Overal in Europa ontstaan revoluties voor meer democratie

De nieuwe koning Willem II is bang voor zijn troon (en leven)

Hij besluit te luisteren naar de liberalen

Liberaal Johan Rudolf Thorbecke schrijft een nieuwe grondwet

Grondwet van 1848

In de nieuwe grondwet heeft de koning minder macht

Nederland wordt een parlementaire democratie

Ministers

(uitvoerende macht)

Parlement (wetgevende macht)

Maakt plannen voor uitgaven en wetten

Keurt plannen goed of af

Bepaalt wie minister mag zijn

(rijke, mannelijke) burgers

Kiezen

♛Koning

Beëdigt ministers

Ondertekent wetten

De grondwet van 1848 verandert het bestuur van het het koninkrijk. Maak het schema kloppend. Je hebt niet alle woorden nodig, sommige woorden heb je vaker nodig.

	1815	1848
Hoogst macht in het land
Recht om ministers te ontslaan
Recht om parlementsleden te kiezen	a a en a

arme mannen

arme mannen

arme mannen

koning

koning

koning

ministers

ministers

ministers

parlement

parlement

parlement

rijke mannen

rijke mannen

rijke mannen

vrouwen

vrouwen

vrouwen

Wat veranderde er met de grondwet van 1848?

De grondwet van 1848.

• Willem II werd koning.
• Meer aanhangers voor het liberalisme.
• Protesten in Nederland.
• Thorbecke.
• De grondwet van 1848.

De grondwet van 1848

De grondwet van 1848

1848 revoluties in heel Europa -> koning Willem II wil niet dat deze overslaan naar Nederland

Nieuwe grondwet -> Wat verandert hierdoor?

hetklokhuis.nl

Parlementaire democratie

parlementaire democratie en grondwet

Wat is een parlementaire democratie?

Wat is een grondwet?

Parlementaire democratie

Aan de slag! Bronopdracht §4

Opdracht in tweetal

Maak vraag 3 en 4. 

15 min. 

Hierna klassikaal bespreken

1 tegen 100 (deel 1)

- Aan de slag met je buurman/buurvrouw

- Je bedenkt 5 meerkeuze ABC vragen + antwoorden. 

- Markeer het goede antwoord. 

- Mail de vragen + antwoorden naar mij (bg). 

Kwartet

Maak een groepje van 4

Groepje gemaakt? -> haal voorin een blad en 36 kaartjes. 

Op dit blad staat de uitleg, lees dit goed!

Aan de slag tot 10.15! 

Succes!