Thema 6 - BS 2. Voedselrelaties

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 1,2

WELKOM 

Welkom bij 

Biologie 

Vrijdag 14 juni 2024

Lesprogramma

• Herhaling
• Uitleg 6.2

• Uitleg opdracht
• Start opdracht
• Huiswerk: 6.1 en 6.2 leren en de opdrachten maken

Wat gaan we deze les doen?

Thema 6. Ecologie en duurzaamheid

BS 2. Voedselrelaties

Ecologie

Ecologie

Ecologie onderzoekt relaties tussen organismen en hun milieu

Wat zijn abiotische factoren?

1. De invloeden afkomstig van de levende natuur
2. De invloeden afkomstig van de levenloze natuur
3. Alle relaties tussen organismen en hun milieu
4. A en B

Wat is geen abiotische factor?

1. Licht
2. Warmte
3. Bodem
4. Voedsel

Wat is een biotische factor?

1. water
2. grasplant
3. zonlicht
4. wind

Een biotische factor is...

1. Een levende invloed uit het milieu
2. Een levenloze invloed uit het milieu

Wat is een populatie?

1. Een boom
2. Verschillende dieren in een gebied
3. Een groep individuen vd zelfde soort in 1 gebied
4. Alles wat in een bepaald gebied is

Een ecosysteem is:

1. Alle planten en dieren bij elkaar in een bepaald gebied
2. Alle organismen en alle a-biotische en biotische factoren in een bepaalde omgeving

Leerdoelen 

Aan het einde van de les:

- kan je een voedselketen en een voedselweb maken

         - kan je de groepen organismen in de kringloop van stoffen onderscheiden

Inleiding

Als een organisme wordt opgegeten, komen deze stoffen terecht in een ander organisme.

In een ecosysteem doorloopt elke stof een kringloop.

Voedselketen

Paardenbloemen, konijnen en wezels vormen samen een voedselketen.

Een voedselketen is een reeks soorten waarbij elke soort voedsel is voor de volgende soort.

Voedselketens

Voedselketen = een reeks soorten waarbij elke soort voedsel is voor de volgende soort.

Regels bij voedselketens:

1. Je begint altijd bij planten
   
2. Pijlen betekenen 'wordt gegeten door', gaat NAAR de bek waar het in belandt!
   
3. Iedere schakel heeft 1 organisme

Elke soort is een schakel in de voedselketen.

De pijl betekent: wordt gegeten door!!!

De eerste schakel in een voedselketen is ALTIJD een plantensoort.

Voedselketen

Voedselketen

Elk organisme in een voedselketen noemen we een schakel

Voedselweb

In een voedselweb staan 

een aantal voedselketens door elkaar.

Voedselweb

Meerdere voedselketens uit een

gebied samen = voedselweb

alleseters = dieren die zowel planten als dieren eten. 

 Welk dier is een alleseter in de afbeelding hiernaast? 

Maak met behulp van de afbeelding twee voedselketens van drie schakels. 

gras → konijn → vos

lijsterbes → merel → havik

examen vraag van 2024

Producenten, consumenten & reducenten

Producenten

• Planten maken voedsel voor mensen en dieren door fotosynthese

                    Daarom noem je planten producenten. 

Planten zijn altijd eerste schakel in voedselketen

Wat is fotosynthese?

6.2 Voedselrelaties

Voor fotosynthese heeft de plant 3 dingen nodig: water, licht (energie) en koolstofdioxide.

De plant maakt hierbij glucose en zuurstof.

vragen tot nu toe?

Consumenten

Dieren eten (consumeren) de energierijke stoffen die door planten zijn gemaakt. Daarom noem je ze de consumenten. 

Dieren in 2e schakel: planteneters 

Dieren in 3e en volgende schakels: vleeseters

Alleseters komen voor vanaf 2e schakel. 

In een voedselketen worden de producenten (de planten) gegeten door consumenten van de eerste orde.

Zij worden op hun beurt gegeten door consumenten van de 2e orde.

Afvaleters

• Dode resten van organismen -> afvaleters.

producenten of consumenten? 

Afvaleters horen niet bij een voedselweb, want de schakels van een voedselketen bestaan alleen uit levende organismen.

Reducenten

De resten die worden achtergelaten door afvaleters (afvaleters doen het voorwerk voor reducenten), worden verder afgebroken door bacteriën en schimmels. 

--> ander woord voor afbreken is reduceren. Daarom noem je bacteriën en schimmels reducenten. 

Samenvatting

1. Producenten

2. Consumenten

3. Reducenten

de makers

de gebruikers

de opruimers

opdracht 8 uit werkboek

https://bvj.secure.malmberg.nl/stream/2_vmbo-kgt_2020/lessons/chapter/es:388083E4-96D0-453F-84B7-B7006B38B0CF/paragraph/es:1DD0D787-F7BD-4FFE-8DAD-094BE5A0E06E/assignment/es:D9AA4914-094E-4239-998B-ACF8B0EC112A?streamId=2_vmbo-kgt_2020&id=es:6EA8E88A-DED2-47C2-8D76-F9202CC6BF78

Biologisch afbreekbaar

Als dode resten door reducenten kunnen worden afgebroken

Afval van producten die zijn gemaakt van planten of dieren, is biologisch afbreekbaar.

Niet-biologisch afbreekbaar

  Glas, metaal, plastic en steen.

Afval van deze producten noem je niet-biologisch afbreekbaar afval. Ook kunststof (plastic) is meestal niet biologisch afbreekbaar.

Reducenten kunnen dit afval niet afbreken.

- kun je een voedselketen en een voedselweb maken; 

- kun je de groepen organismen in de kringloop van stoffen onderscheiden

- kun je biologisch afbreekbaar afval en niet-biologisch afbreekbaar afval onderscheiden

7. Evaluatie

😒🙁😐🙂😃

VRAGEN??

Aantekeningen

Voedselketen = reeks soorten waarbij elke soort voedsel is voor de volgende soort

Schakel = elke soort in de voedselketen

Voedselweb = alle voedselrelaties in een ecosysteem

Producenten = organismen die het voedsel voor andere organismen maken

Consumenten = organismen die de stoffen eten die ze niet zelf hebben gemaakt 

Consumenten van de eerste orde = organismen die producenten eten

Consumenten van de tweede orde = organismen die consumenten van de eerste orde eten

Afvaleters = organismen die dode resten van planten en dieren eten

Reducenten = organismen die de dode resten van organismen afbreken

Kringloop = stoffen van planten komen via dieren, afvaleters en reducenten uiteindelijk weer bij planten terecht

Huiswerk

Je leest de theorie van paragraaf 6.1 en 6.2. 

Hierna maak je zelfstandig opdracht 1 t/m 8

Huiswerk:

opdrachten van 6.2 maken en lees alvast 6.3 door.

over 2 weken donderdag 6 juni oefentoets over deze 3 paragrafen

 

https://www.examenblad.nl/2024/vmbo-gl/vakken/exacte-vakken/biologie-vmbo-gl-tl