H3 Op stoom

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Paragraaf 1

Koning en rijke burgers

Voor 1815 hoort Nederland bij Frankrijk.

Napoleon is keizer. 

In 1815 wordt Napoleon verslagen.

Na de Franse bezetting werden België en Nederland samen één land:

Het Verenigd koninkrijk der Nederlanden.

Willem I

Willem I was de koning,

maar luisterde niet naar de ministers en

volksvertegenwoordigers.

Willem I: De koopman koning

Willem I deed veel voor de handel in zijn koninkrijk, zoals: 

• Hij liet spoorlijnen en kanalen bouwen,
  
• Het gebruiken van de eerste stoomtrein!
  
• Nederlandse handelsmaatschappij --> Handel met Indonesië.

Er zijn verschillen tussen Belgie en Nederland. Dit zorgde voor problemen.

Belgie:  

• Vlaams/Frans 
  
• Meeste mensen katholiek 
  

Nederland: 

• Nederlands 
  
• Meeste mensen protestants 
  
• Willem I trekt Nederland voor.
  

1830

Belgie komt in opstand en wordt onafhankelijk in 1830.

Willem I had (te) veel macht!

Hij luisterde niet naar  ministers en volksvertegenwoordigers. 

Toen zijn zoon Willem II koning werd, 

vroeg een groep rijke burgers (de liberalen) of de volksvertegenwoordigers meer macht konden krijgen. 

Liberalen wilden:

-  Meer vrijheid.

- Minder macht voor de koning.

- Meer macht voor ministers en volksvertegenwoordigers.

Overal in Europa waren revoluties tegen koningen. 

Willem II gaf de liberalen hun zin.

1848 

Meneer Thorbecke schreef de grondwet. Hierin stond dat:

• Ministers beslisten over wetten en maakten nieuwe wetten.
  
• Een nieuwe wet moest worden goedgekeurd door de Tweede Kamer.
  
• Alleen rijke mensen mochten stemmen. 
  

Paragraaf 2 

Zwoegen en zweten

Industriële 
revolutie

- Fabriek bij rivier of spoorlijn. 

- Arbeiders kwamen dichtbij de fabriek wonen. 

Urbanisatie: Doordat er meer mensen in de stad gaan wonen, groeit de stad.

In de fabriek:

- Lage lonen

- Lange werkdagen 

- Veel ongelukken

- Niet doorbetaald bij ziekte

- Kinderarbeid

Arbeiderswijk

- Kleine huizen

- Vieze straten, dat kwam door: 

- Er was geen riolering.  

- Vuilnis werd niet opgehaald. 

Gevolg: Veel ziektes.

Paragraaf 3

De strijd van de arbeiders

Samen sta je sterk

Arbeiders willen:

• Meer loon. 
  
• Minder werkuren. 
  
• Meer veiligheid in de fabrieken.
  

Dit doen ze in vakbonden:

Samen staan ze sterk!

Iedereen staat een klein gedeelte van zijn loon af. Dit wordt gebruikt als uitkering als iemand ziek is of zij gaan staken. 

Sociale wetten: 

• Kinderwetje 
  
• Werkdag van 8 uur 
  
• Veiligheid in fabrieken 
  
• Meer loon 
  

Er is ook een 

politieke partij

Sociaal Democratische Arbeiders Partij: S.D.A.P. >

• Ze willen algemeen kiesrecht: Alle mannen mogen stemmen.
  

Feministen:

Aletta Jacobs strijdt voor gelijke rechten voor vrouwen. 

• Vrouwen mogen nu ook stemmen. 

Paragraaf 4

De kolonie Nederlands-Indië.

Nederlands-Indië

Eerst handelde de V.O.C. met Nederlands-Indië.

Indonesiërs mochten niks verkopen aan andere landen. 

Na 1815

Werd Nederland de baas over heel Indonesië.

Veel Nederlanders gingen daar wonen. 

Nationalisme

Wanneer je trots bent op jouw eigen land, geschiedenis en cultuur. 

Imperialisme

Europese landen wilden zo veel mogelijk gebieden veroveren, met name in Afrika. Een veroverd gebied was dan een kolonie.

Kolonies

Kolonies waren belangrijk voor de grondstoffen, daarvan producten te maken en deze dan te verkopen. 

Bijvoorbeeld: 

Engeland haalde katoen uit India. In fabrieken werd kleding gemaakt van katoen. Deze kleding werd verkocht in India.

Willem I

Cultuurstelsel:

Indische boeren moesten 1/5e deel van hun oogst aan de Nederlanders geven. 

De Indische boeren werden slecht behandeld.

Er werd een boek over geschreven. Veel Nederlanders vonden het erg wat er gebeurde in Nederlands-Indië . 

Na 1870:

Het cultuurstelsel verdween en er werden scholen en wegen gebouwd in Nederlands-Indië.