3. Van de mond naar de maag

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

3. Van de mond naar de maag

Lesdoelen

Je kunt:

1. de ligging, bouw en functie van de mond, slokdarm en maag beschrijven.
   
2. uitleggen hoe het slikproces verloopt.

Herhaling: het spijsverteringsstelsel

Waar het allemaal begint

De mondholte is bedekt met slijmvlies. De bekleding van de kaak en rondom het gebit heet tandvlees.

De tong bestaat voornamelijk uit spierweefsel.

Het gehemelte is de grens tussen de mondholte en de keelholte.

Het harde gehemelte gaat achterin over in het zachte gehemelte waar de huig aan hangt.

Aan de zijkant achterin liggen de amandelen (tonsillen). Deze bevatten veel afweercellen en zorgen zo voor bescherming tegen bacteriën.

Tanden en kiezen

Waarvoor gebruik je tanden en kiezen?

Wat er gebeurt in de mond

• Voedsel in kleinere stukken bijten en fijnkauwen.
• Proeven: 5 soorten smaakzenuwen in de tong.
• Door kauwen mengt voedsel met speeksel.
• Tong brengt voedsel naar keelholte, daar begint de slikreflex.
• Aanmaken van speeksel: 1 liter per dag. Wat zijn de functies van speeksel?

De functies van speeksel

1. Voedsel gladmaken - hierdoor kan het makkelijker door de mond en slokdarm heen
2. Spoelen van de mond - daardoor gaat praten en slikken makkelijker
3. Amylase toevoegen aan voedsel - hierdoor wordt zetmeel verteert

De slikbeweging

Het doorslikken van voedsel verloopt in vier fases.

1. De kauwfase
2. De mondfase
3. De keelholtefase
4. De slokdarmfase

Het slikken wordt aangestuurd door reflexen.

Het slikken gaat niet altijd goed. De verslikt je dan. 

Opdracht

In de zorg zul je mensen tegen komen met slikproblemen. 

• Zoek in groepjes uit bij welke ziektebeelden je last kunt krijgen van slikproblemen
• Hoe ontstaan slikproblemen in deze gevallen?
• Hoe kun je slikproblemen behandelen?
• Wat kun je doen om mensen toch veilig te laten eten en drinken?
• Welke disciplines zijn hier nauw bij betrokken?

De slokdarm - oesofagus

• Verbindt de keelholte met de maag
• Ligt in de borstholte, tussen de longen
• Door peristaltiek verplaatst voedsel zich door de slokdarm
• Slijmvlies aan de binnenkant van de slokdarm zorgt voor een gladde laag waar voedsel makkelijk langs kan schuiven
• Door een opening in je middenrif komt de slokdarm uit in de maag

Om de slokdarm heen liggen lengtespieren en kringspieren. Het afwisselend samenknijpen en ontspannen van deze spieren heet peristaltiek. 

De maag - gaster

• Door peristaliek komt voedsel, via een sluitspier aan het einde van de slokdarm, aan in de maag
• In de maag wordt voedsel vermengd en gekneed met maagsap
• Voedsel blijft ongeveer 3 uur in de maag
• Aan het einde van de maag zit een dikke sluitspier, de pylorus
• De pylorus vormt de overgang van de maag naar de twaalfvingerige darm - duodenum

Wat zijn functies van je maag?

Functies van de maag

• Kneden en malen van voedsel
• Doden van bacteriën door maagzuur
• Aanmaken van enzymen die bepaalde voedingsstoffen verteren
• Aanmaken van het hormoon ghreline 

Lesdoelen

Je kunt:

1. de ligging, bouw en functie van de mond, slokdarm en maag beschrijven.
   
2. uitleggen hoe het slikproces verloopt.

Aan de slag

Maak in Learnbeat de opdrachten die ik voor deze week heb klaargezet in de studieplanner