TL-2: Herhalingsles H9 (belangrijk)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 9: Gezondheid
Herhalingsles (belangrijk)

Gezondheid

Genotsmiddel (alcohol, drugs, sigaretten en suiker)

Een middel waar je een lekker gevoel van krijgt

genotsmiddelen zijn (1) slecht voor je gezondheid en (2) verslavend

3 manieren van afhankelijkheid

• Lichamelijk afhankelijk
  (stoppen = lichamelijke klachten)
  
  
• Geestelijk afhankelijk
  (denkt constant aan middel)
  
  
• Sociaal afhankelijk
  (mist contact met andere gebruikers)

Schadelijke stoffen roken

Nicotine - verslavende stof en vernauwt bloedvaten

Koolstofmonoxide - neemt de plaats van zuurstof in je bloed in, waardoor je cellen minder zuurstof krijgen. Je wordt hierdoor sneller moe.

Teer - beschadigt trilhaartjes in de luchtwegen, maakt longblaasjes kapot (longemfyseem) en verhoogt de kans op longkanker.

Leg uit waarom je sneller moe  bent en buiten adem als je rookt? 

1. Je ademt minder zuurstof in (wordt door koolstof monoxide ingenomen)
2. Je cellen hebben zuurstof nodig om te verbranden en dat gebeurt dan minder

3 soorten drugs

• Verdovende middelen - Laten je hersenen trager werken, versuffend. Verminderen pijn, angst. Voorbeeld: alcohol, heroïne, slaapmiddelen, lachgas, hasj, wiet.
  
  
• Stimulerende middelen - Laten je hersenen sneller werken. Voorbeelden: nicotine, cafeïne, cocaïne, speed, xtc.
  
  
• Bewustzijn veranderende middelen - Laten je hersenen anders werken. De werkelijkheid beleef je anders. Paddo's , lsd, lachgas, hasj en wiet
  

Ontwennings-
verschijnselen

Je begint te zweten

Je begint te trillen

Je kunt koorts krijgen

Je kunt misselijk worden

Je kunt hoofdpijn krijgen

Maken

Op papier 9.1
Tip: roken, alcohol en drugs

Suikerziekte/Diabetes

Zelf geen homeostase handhaven

1. Avleesklier
2. Lever

Blz. 141

Blz. 141

Maken

Op papier 9.2
Tip: homeostase = dynamisch evenwicht in lichaam (constant houden)

De huid

Hoe blijf je op temperatuur?

Afkoelen:

- Bloedvaatjes worden wijder

- Zweten

Opwarmen: 

- Bloedvaatjes worden nauwer

- Rillen

- Kippenvel (haren omhoog)

Te veel zon

UV-straling

Kankerverwekkend

Bloedplaatjes

Bloedstolling

1. Bloedplaatjes knappen open
2. Eiwit komt vrij dat fibrinogeen omzet tot fibrinedraden
3. In de fibrinedraden blijven rode bloedcellen plakken

Stollingseiwit, zet fibrinogeen om tot fibrinedraden

Maken

Op papier 9.3
Tip: fibrinedraden, fibrinogeen

Antistoffen

Bepaalde type witte bloedcellen maken antistoffen.

Elke antistof is uniek voor één antigeen.

Maken

Op papier 9.4
Tip: immuun