Worden Wat Je Wil: De Componist & De muzikant

• Muziek
• Kunstzinnige oriëntatie
• Basisschool
• Groep 3,4

Introduction

In deze les, ontwikkeld ter ere van de Kinderboekenweek 2021, maken de leerlingen kennis met verschillende beroepen uit het orkest. Wie werken er allemaal bij het orkest? En wat zijn hun taken?

3-4

1

Tip!

Klik op het notitie icoontje rechtsonder de slide voor meer informatie en lesinstructies.

De componist & de muzikant

Toelichting:

Binnenkort ga jij met jouw klas naar de voorstelling Waar slaat dat op?! Tijdens deze voorstelling maken jullie kennis met John, Peter en Jan Roel, slagwerkers van Phion, orkest van Gelderland en Overijssel. 

Wie spelen er in een orkest?

2

Wat is een orkest?

1

Wie staat op de foto voor het orkest? 

Wat doet dit persoon daar eigenlijk?

3

Toelichting

Klassengesprek met de leerlingen:

Wat is een orkest?

Wie spelen er in een orkest?

Wat doet een muzikant?

Welke instrumenten zijn er?

Wie staat er voor zo'n orkest en wat doet dit persoon?

Het onderwerp van de kinderboeken week is hier ook van belang. De leerling kan ook iemand worden die in zo'n orkest speelt of het orkest dirigeert. 

Toelichting

Kijk met de leerlingen naar het filmpje. Vraag de leerlingen welke instrumenten ze zien en of ze de verschillende instrumentgroepen herkennen. 

Er zijn allerlei veel verschillende muziekinstrumenten. Op sommige moet je blazen en op andere strijken of slaan. De instrumenten waar je op moet strijken hebben snaren. Deze instrumentgroep zijn de strijkers. Alle instrumenten waar je met een stok(je) of je hand op slaat zijn slagwerk instrumenten. Bij de blaasinstrumenten maakt het uit waar het instrument van was gemaakt. Zo heb je houtblazers en koperblazers. 

Strijkers

Hout-blazers

Koper-blazers

Slagwerk

Toelichting 
Lees eerst de informatie in de hotspot voor.

Laat de leerlingen de afbeeldingen zien van de verschillende groepen muzikanten. Hoe heet welke groep? Sleep de juiste foto naar de instrumentengroep. 

Er zijn audiofragmenten toegevoegd. Elk audiofragment is een voorbeeld van één van de instrumenten binnen een instrumentengroep. 

Welke muzikant zou jij willen zijn?

Muzikant bij de strijkers

Muzikant bij de houtblazers

Muzikant bij de koperblazers

Muzikant bij de slagwerkers

Toelichting 

Laat de leerlingen de poll invullen op hun device of Vraag de leerlingen welke musicus hen het leukste lijkt om te zijn.

Een beroep in het orkest

Een orkest is een groep mensen die allemaal verschillende muziekinstrumenten bespelen. Samen maken ze prachtige muziek voor een publiek. Misschien heb jij wel eens een orkest horen spelen! 

Wist je dat jij later ook bij een orkest kan werken?

1

Muzikant

Dirigent

Orkestbode

Hallo! In het orkest ben ik een muzikant. Zoals je misschien kan zien speel ik viool. Samen met de andere muzikanten zorg ik ervoor dat er muziek klinkt. Sommigen spelen ook viool en anderen spelen allerlei andere instrumenten. Op de muziekstandaard voor mij liggen papieren waar precies op staat wat ik moet spelen. De dirigent helpt ons hierbij! Zonder ons is er geen muziek. 

Ik ben de dirigent! Mij zie je altijd voor het orkest staan. Daar sta ik op een soort trapje zodat alle muzikanten mij goed kunnen zien. Maar wat doe ik nu eigenlijk voor dat orkest? De muzikanten hebben toch al blaadjes waar op staat wat ze moeten spelen? Door mijn armen te bewegen kan het orkest zien waneer ze harder of zachter moeten spelen. Ook zorg ik ervoor dat de muzikanten niet ineens te snel of te langzaam gaan. Als het orkest aan het oefenen is vertel ik ze hoe ze het moeten spelen. Zonder mij wordt het een chaos!

Technicus

Hoi, binnen het orkest ben ik de lichttechnicus! Ik zorg ervoor dat alles goed te zien en te horen is op het podium. Meestal zorg ik ervoor dat alle lichten op het podium het goed doen. Zo kan het orkest hun bladmuziek goed lezen en ziet het er extra mooi uit. Dit doe ik op mijn mengpaneel. Die zie je ook op het plaatje! Alle knopjes en schuifjes doen wat anders en zijn belangrijk.

Hey, ik ben de orkestbode. Wat denk je dat ik doe? Kijk maar eens naar de plaatjes! Er staat heel veel op het podium en ik zet dat klaar op het podium. Instrumenten, muziekstandaards, het dirigentenpodium en stoelen. Ook zorg ik ervoor dat alle muzikanten de goede bladmuziek op hun standaard hebben liggen. Stel je eens voor dat de muzikanten de verkeerde muziek spelen, of dat de dirigent niet op zijn podium staat waardoor het orkest hem niet ziet. Ik ben dus heel belangrijk! Zonder mij kan het orkest niet spelen. 

Toelichting

Klik als eerste op 'nr. 1'. 

Ga vervolgens de spreekwolkjes af van links naar rechts door erop te klikken. Lees voor wat er staat.

Wat is een componist?

Toelichting 

Hou een klassengesprek over wat een componist is. In de volgende slide wordt het antwoord gegeven op deze vraag. 

Deze les zijn jullie        Mirte singersongwriter

Er zijn natuurlijk nog veel meer beroepen. 

In de muziek zijn er naast muzikant, dirigent, technicus en orkestbode nog veel meer beroepen. Eén van die beroepen is componist. Dit is iemand die muziekstukken schrijft. Misschien wel eens van de componisten Mozart of Beethoven gehoord? Luister maar eens naar een stukje van hun muziek.

Toelichting 

Verdiepende info 

Voordat muziek gespeeld of geluisterd kan worden moet het natuurlijk eerst worden gemaakt! Dat is voor alle muziek zo. Ook voor de klassieke muziek dat het orkest speelt. Degene die deze muziek maakt heet een componist. De componist hoort in het hoofd vaak nieuwe muziek stukken die ze dan opschrijft.

Er zijn verschillende soorten componisten. Sommige maken muziek die voor andere mensen best raar kan klinken; deze mensen heten moderne componisten. Een andere soort componist is de film en theater componist. Deze componist maakt muziek voor een verhaal. 

Wat is een partituur?

Toelichting 

Een partituur is de bladmuziek voor de dirigent. Elke notenbalk (elke regel) is een ander instrument. Hij of zij moet alle verschillende partijen tegelijkertijd lezen!

Hiernaast zie je de bladmuziek voor de dirigent. Elke notenbalk (elke regel) is een ander instrument. Hij /zij moet alle verschillende partijen van boven naar beneden tegelijkertijd lezen!

Toelichting 

In een partituur staan de instrumenten altijd in dezelfde volgorde. 

Wat is een partituur?

1. HET STOKJE VAN DE DIRIGENT
2. HET MUZIEKSTUK OP PAPIER
3. DE MUZIEKSTANDAARDEN VAN DE MUSICI
4. EEN APPARAAT DAT DE TECHNICUS GEBRUIKT

De componist

MET DE MUZIEK DIE IK MAAK VERTEL IK EEN VERHAAL  

FEE DANS

RIVIER

ANGST

Toelichting 

Bij deze opdracht is elk antwoord goed. De kern van de deze opdracht gaat over emotie en muziek. Dit zal per leerling verschillen. Waar het grootste deel van de klas hetzelfde antwoord zal geven kan een andere leerling dit heel anders ervaren. Dus laat leerlingen uitleggen waarom ze kiezen voor een antwoord en heb hier een kort gesprek over. 

Een stuk muziek kan ergens over gaan. Over een verhaal, een gevoel of zelfs een voorwerp of dans! 

Bekijk de plaatjes links en speel één voor één de audiofragmenten rechts af. Welke audiofragment hoort bij welke foto/woord? Sleep de fragmenten naar de juiste foto.

Welke baan in het orkest past het beste bij jou?

DIRIGENT

MUZIKANT STRIJKER

MUZIKANT HOUTBLAZER

MUZIKANT KOPERBLAZER

MUZIKANT SLAGWERK

COMPONIST

TECHNICUS

ORKESTBODE

Toelichting
Laat de leerlingen de poll invullen. Vraag een aantal leerlingen hun antwoord toe te lichten.

Noem twee dingen die je deze les hebt geleerd

Dit vond ik van deze les...

😒🙁😐🙂😃

Meer weten over muziek?
Kijk op het LessonUp-kanaal van Phion. 
https://www.phion.nl/basislesmateriaal

      Meer weten over schoolconcerten?

            Kijk op de website van Phion 
       https://www.phion.nl/basisonderwijs

Meer weten over Phion, Orkest van Gelderland & Overijssel?