Achter de schermen

• Muziek
• Kunstzinnige oriëntatie
• Basisschool
• Groep 7,8

Introduction

In deze les focussen we op het orkest en de locatie van een (school)concert; wat komt er allemaal bij kijken als je een concert gaat geven in een theater? Hoe bereiden muzikanten zich hierop voor? En wat betekent het om een beroepsmuzikant te zijn?

Instructions

Aan het eind van deze les kunnen leerlingen:

• omschrijven wat een professioneel symfonieorkest is.
• verschillen tussen een klassiek concert en schoolconcert benoemen.
• uitleggen wat een repetitie is en hoe een orkest zich voorbereid op een concert.
• een mening vormen waarom je een orkest wel of niet live wilt ervaren.

Achter de schermen

Tip!

_{Klik op het notitie-icoontje rechtsonder de volgende slides voor een korte lesuitleg.}

 Inhoud van deze les

    Meemaken op locatie!
    Phion, orkest van Gelderland & Overijssel:                        een professioneel orkest; muzikant  of musicus?!

    Zoek de verschillen.
    Een kijkje achter de schermen.
    Wist je dat?!

Tip!

Klik op het notitie-icoontje rechtsonder elke slide voor een korte lesuitleg.

Toelichting:

Deze les is speciaal ontwikkeld voor 'Meemaken op locatie', een mooie leerlijn in Zwolle. De les is ook geschikt voor leerlingen die deze leerlijn niet volgen. (In het bijzonder leerlingen die naar 'Concert voor Rafiq' gaan).

Wat zie je allemaal op deze foto?

Waarom gaan mensen naar het theater? Zou dit ook thuis of op school kunnen? 

Toelichting:

Bespreek met de leerlingen:

• Wat betekent Meemaken op Locatie?
• Wie is er weleens naar een theater of concertzaal geweest?
• Wat heb je daar gedaan/gezien? 
• Wie heeft er weleens een orkest gezien en gehoord?
• Herken je deze zaal?
• Lijkt het je leuk om hier naartoe te gaan? Waarom wel of niet?

Bespreek wat je allemaal ziet op deze foto (een orkest met verschillende instrumenten, een dirigent, veel kinderen in de zaal, gekleurde lampen, een afbeelding achter het orkest etc.)

De foto is genomen in Theater de Spiegel. Meemaken op Locatie betekent dat je iets op een bepaalde plek beleeft, dus niet thuis of op school.

Bekijk dit filmpje vanaf 1.01.45 min. tot ongeveer 1.03.30 min.

 Phion, orkest van Gelderland & Overijssel

^{In het orkest spelen musici en voor het orkest staat een dirigent. De musici van Phion zijn allemaal beroepsmuzikanten. Vaak zijn ze al heel jong een instrument gaan spelen.} 

^{Phion is hét professionele orkest van de provincies Gelderland & Overijssel. Phion geeft bijna elke week concerten in Arnhem, Apeldoorn, Deventer, Doetinchem, Enschede, Nijmegen en Zwolle}

^{Na de middelbare school hebben ze op het conservatorium gestudeerd (een hogeschool voor muziek), waar je niet alleen een instrument heel goed leert bespelen, maar ook veel theorielessen volgt.} 

^{Wist je dat?! Een beroepsmuzikant noem je een musicus en beroepsmuzikanten noem je musici.}

Toelichting:

Klik op de hotspots en lees klassikaal de info over het orkest.

Bekijk daarna het filmpje van een concert van Phion. En bespreek daarna de volgende vragen:

• Wat viel je op?
• Welke instrumenten heb je gezien en gehoord? 
• Hoeveel mensen zitten er ongeveer op het podium? (50)
• Hoeveel mensen zitten er ongeveer in de zaal? (900)
• Wat is een dirigent?
• Welke vragen heb je over het orkest of over de zaal?

Meer info: www.phion.nl/spreekbeurt 

Hebben leerlingen vragen die je zelf niet kunt beantwoorden? Mail dan naar [e-mail], dan sturen we z.s.m. het antwoord!

Toelichting:

Zoek de verschillen: zojuist heb je een filmpje van een klassiek concert gezien. Nu gaan we een filmpje van een klassiek schoolconcert bekijken. Laat leerlingen de verschillen (en overeenkomsten) benoemen. En beantwoord de quizvragen.

01:35

Noem verschillen tussen dit schoolconcert en een klassiek concert

Toelichting:

Leerlingen bekijken een filmpje over het Concert voor Rafiq. Welke verschillen zien en horen ze ten opzichte van een klassiek concert (zoals het vorige filmpje?).

02:28

Noem verschillen tussen dit schoolconcert en een klassiek concert

Noem verschillen tussen dit schoolconcert en een klassiek concert

Waarom vindt de jongen dit concert leuker dan een bioscoop bezoek?

02:46

Wie zijn de artiesten bij dit concert?

1. de kinderen
2. het orkest
3. de presentator
4. alle drie

02:46

Wie zijn de artiesten bij dit concert?

1. de kinderen in de zaal
2. de (groot)ouders op het balkon

Toelichting:

Bekijk het filmpje voor een kijkje achter de schermen bij een repetitie van Phion. Hoe oefent het orkest ten tijde van Corona? Wat moet er allemaal gebeuren voor het orkest een concert kan geven?

00:16-00:20

Deze dame regelt alles voor het orkest!

00:56

Wat is een repetitie?

Toelichting:

Een repetitie is het oefenen van een muziekstuk met het hele orkest of met een deel van het orkest. Om een concert te kunnen spelen, moet een musicus eerst thuis goed oefenen en daarna ongeveer 4x repeteren met het orkest. De orkestleden lezen bladmuziek, hierin staan de noten die ze moeten spelen. De dirigent heeft een partituur, daarin staan de noten van alle partijen. Als je een fout speelt, dan hoort de dirigent dat dus iedereen moet goed oefenen!

01:00-01:04

kleiner

orkest

nieuwe

muziek

01:22

Wat is er zo uniek aan een live concert?

Ik speel wel 6-8 uur per dag!

Elke musicus heeft z'n eigen plek in het orkest.

We repeteren (oefenen) samen gemiddeld 12-15 uur voor één concert(reeks). En thuis nog veel meer!

Bijna elke week een nieuw programma, dus moet ik thuis alvast de muziek voor volgende week oefenen!

Voordat de eerste orkestrepetitie begint moet je alle noten foutloos kunnen spelen.

Elke week staat er weer een andere dirigent voor het orkest.

We spelen wekelijks concerten in grote zalen in Gelderland en Overijssel.

Er wordt mij wel eens gevraagd: wat doe je overdag?! Overdag repeteren we. 's Avonds en in het weekend geven we concerten.

Naast het werk als orkestmusicus geef ik ook één dag in de week muziekles aan leerlingen op een muziekschool en conservatorium.

We zitten heel vaak samen in de bus, omdat we concerten geven van Nijmegen tot Enschede en Zwolle.

^{Vanwege Corona zitten we nu op 1,5m. van elkaar en de blazers zelfs 2m uit elkaar.}

Wist je dat?!

We vaak al om 6.30 uur het podium opbouwen?  Dat is 2,5 uur voor het eerste schoolconcert begint. Alle stoelen en decorstukken nemen we zelf mee!

Wist je dat?!

Dat er heel veel verschillende beroepen bij Phion werken? Kun jij er een paar bedenken?

Wist je dat?!

^{Bij Phion hebben we een bijzondere vrachtwagen om de instrumenten naar alle zalen te vervoeren! Als je op bezoek bent bij het orkest moet je er maar naar vragen!}

Wist je dat?!

^{Het orkest al twee jaar van tevoren weet wat, waar en wanneer ze een concert gaan geven? We moeten de zalen op tijd reserveren om te zorgen dat de beste dirigenten en solisten met ons kunnen spelen!}

Toelichting:

Bespreek klassikaal de 'Wist-je-datjes'. Waarover verwonderen de kinderen zich?

Beroepen bij het orkest zijn o.a.:

• vrachtwagenchauffeur (vervoer)
• orkestbode (zorgt dat alles voor het concert klaar staat).
• coordinator van het orkest (inspiciënt)
• planner (bepaalt wanneer/waar we spelen)
• programmeur (bepaalt wat we spelen)
• marketeer (brengt concerten onder de aandacht)
• bibliothecaris (regelt bladmuziek)
• educatiemedewerker (heeft dit lespakket gemaakt)
• technicus (licht en geluid)
• en er nog veel meer taken zoals kaartverkoop, presentatie, sponsoring, administratie, personeelszaken, financien en natuurlijk de dirigent en directeur.

• gastvrouw/gastheer (ontvangt publiek), garderobe en horeca (pauzedrankjes) wordt door de zaal geregeld.

Noem drie dingen die je hebt geleerd

Afsluiting

Toelichting:

Kunnen leerlingen uitleggen waarom je een orkest het beste live in een concertzaal of theater kunt ervaren?