1.3 Gesteente wordt verplaatst

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

1.3 Gesteente wordt verplaatst

Deel 1

Leerdoelen

- Je weet wat massabewegingen zijn.

- Je begrijpt welke rol erosie speelt in de verandering van het landschap in gebergten en herkent rivier- en gletsjerdalen.

- Je kunt verschillen tussen grind, zand en klei verklaren.

Pak je schrift en ga naar de opdrachten kant.

Wat zie je op de afbeelding?
Probeer elk begrip te verklaren.

Een gletsjer is breed en schuurt dus ook een breed dal uit. Het dal krijgt de vorm van een U; een U-dal.

Anders bij een rivier, die een veel smaller dal maakt: een V-dal.

U-Dal:

Gevormd door gletsjers.

Erosie zijkant en onderkant.

V-Dal:

Gevormd door rivieren.

Erosie aan de onderkant (snelste stroom).

U-dal of V-dal?

V-dal

U-dal

U-dal of V-dal?

U-dal

V-dal

U-dal of V-dal?

V-dal

U-dal

Vallend gesteente

Massabewegingen
door zwaartekracht

Massabewegingen

Massabewegingen:
Verweerd materiaal gaat langs een helling naar beneden.

Materiaal kan rollen, schuiven en vallen.

Type beweging hangt af van:
1. Hoe steil de helling is.
2. De omvang van het gesteente

Maak nu opdracht 2

1.3 Gesteente wordt verplaatst

Deel 2

Leerdoelen

- Je weet wat massabewegingen zijn.

- Je begrijpt welke rol erosie speelt in de verandering van het landschap in gebergten en herkent rivier- en gletsjerdalen.

- Je kunt verschillen tussen grind, zand en klei verklaren.

Erosie + van grind tot klei

Erosie heeft invloed op oa stenen

Verwering en erosie zogen ervoor dat het vaste gesteente steeds verder uit elkaar valt

Zet de grondsoorten van grof naar fijn

Grof

-----

-----

-----

-----

Fijn

---->

Klei

Zand

Grind

Rotsen

Vast
gesteente 

Grind

Klei

Zand

Rotsen

Vast gesteente

wat is een gletsjer

1. ijsmassa die een u dal uit schuurt
2. ijsmassa die een v dal uit schuurt
3. iets in de bergen
4. ijsmassa in hooggebergten die langzaam verschuift

Wat is grind?

1. afgeronde stenen door slijten van een rivier
2. de kleinste korreltjes

Een exogene kracht is erosie, wat is er nodig voor erosie?

1. Wind, water of ijs
2. Materiaal in wind water of ijs
3. Hoge temperaturen
4. Gesteente

Bij erosie

1. valt gesteente uit elkaar in kleine brokjes
2. wordt verweringsmateriaal door een schurende werking meegenomen door wind water of ijs
3. lost gesteente op in water of zuren
4. wordt gesteente achtergelaten en hoopt het op

Wat zijn gletsjers?

1. Sneeuw die nooit smelt
2. een ijsmassa die beweegt
3. De bergtoppen
4. een afgelikt soft-ijsje

Maak opdracht

1, 3, 5 en 6