Thema 2 B3 + korte herhaling Mitose en meiose

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

HAVO 4 biologie

Biologie voor jou Max

  Thema 2 Voortplanting en seksualiteit

B3

Hormonen

Even B1 en B2 herhalen...

mitose - meiose

https:

Leerdoel B3

3.1 Je kunt de rol en werking van hormonen bij de 

voortplanting van de mens beschrijven.

Hormonale regeling bij de man

https:

Regeling man

• FSH stimuleert de productie van zaadcellen in de teelballen.

• LH stimuleert de vorming van testosteron in de teelballen.

• Testosteron stimuleert de zaadcelproductie en regelt de vorming van secundaire geslachtskenmerken.

Regeling man

De rode pijlen met een - erbij

 geven de negatieve terugkoppeling weer.

Testosteron remt dus de vorming van GnRH, FSH en LH.

Hierdoor wordt overproductie van testosteron voorkomen.

Cellen van de testis

• Cellen van Leydig (interstitiële cellen) produceren testosteron oiv LH
  

• Cellen van Sertoli zorgen voor vorming zaadcellen oiv testosteron en FSH
  

BINAS 89C

Anabolen?

Wat kan dus een bijwerking/gevolg zijn van het inspuiten van anabole steroïden door een bodybuilder?

Antwoord

•  Verkleining testikels
•  Borstvorming bij mannen (door de extra hoeveelheid testosteron wordt ook oestrogeen aangemaakt wat tot borstvorming leidt)
•  Impotentie, onvruchtbaarheid en vermindering zaadcellen
  
• Vergroting van prostaat met ouderdomskwalen met pijn bij plassen en zaadlozing als gevolg 

Maak opdracht 26 t/m 29

Hormonale regeling bij de vrouw 

(niet zwanger)

Hormonale regulatie bij de VROUW

** de menstruatiecyclus**

De hypofyse bestaat uit een voorkwab en achterkwab die beide verschillende hormonen maken.

BINAS 89A

Dag 1-14 menstruatiecyclus

• FSH stimuleert de ontwikkeling en rijping van follikels in de eierstokken (ovaria).
  
• FSH en LH stimuleren de follikels om oestrogenen te produceren.
  
• Oestrogenen zijn vrouwelijke geslachtshormonen.
  
• Oestrogenen zorgen voor de ontwikkeling van de secundaire geslachtskenmerken en maken het baarmoederslijmvlies dikker (klierrijker).

BINAS 86C

Dag 1-14 menstruatiecyclus

Wanneer oestrogenen concentratie in het bloed boven een drempelwaarde komen, dan is er een positieve terugkoppeling.

  

Dan snelle toename van LH (en FSH) door de hypofyse.

Daardoor voltooiing meiose I en ovulatie!

Welk hormoon kan, na kunstmatige toediening, het rijpen van meer eicellen tegelijk bevorderen?
(dit wordt bv. gedaan bij IVF)

1. FSH
2. LH
3. oestrogeen
4. progesteron

Dag 14-28 menstruatiecyclus

Na ovulatie blijft het gele lichaam achter.

  

Gele lichaam produceert nu oestrogenen en progesteron.

Progesteron stimuleert de groei en ontwikkeling van het baarmoederslijmvlies.

Oestrogenen en progesteron remmen de hypothalamus en de hypofyse = negatieve terugkoppeling

Dag 14-28 menstruatiecyclus

Na ovulatie blijft het gele lichaam achter.

Gele lichaam produceert nu oestrogenen en progesteron.

Progesteron stimuleert de groei en ontwikkeling van het baarmoederslijmvlies.

Oestrogenen en progesteron remmen de hypothalamus en de hypofyse = negatieve terugkoppeling

Welk proces vindt plaats op tijdstip P?

1. bevruchting
2. menstruatie
3. ovulatie
4. afronding meiose II

Dag 14-28 menstruatiecyclus

Eicel leeft maar 24 uur ! Is er geen bevruchting (in de eileider) dan is er ook geen innestelling in het baarmoederslijmvlies en dus geen zwangerschap.

  

Bij uitblijven zwangerschap sterft het gele lichaam (10-14 dagen na ovulatie).

Als gele lichaam sterft, dan stopt de productie van progesteron.

Gevolg = menstruatie rond dag 28

Dag 14-28 menstruatiecyclus

Wanneer oestrogeen en progesteron daalt, dan valt de remming van hypothalamus en hypofyse weg.

 

Hypofyse maakt weer FSH en LH en dus weer rijping van de follikels.

Start nieuwe menstruatiecyclus

Welk hormoon houdt na de eisprong het baarmoederslijmvlies in stand?

1. oestrogeen
2. testosteron
3. progesteron
4. FSH of LH

Wat zijn de namen van
hormoon nummer 3 en 4?

1. 3 = FSH 4 = LH
2. 3 = LH 4 = progesteron
3. 3 = oestrogeen 4 = progesteron
4. 3 = FSH 4 = oestrogeen

Plaatje = schematische weergave van de
menstruatiecyclus.

Welk hormoon wordt door het ovarium
in fase M in relatieve grote hoeveelheden
aan het bloed afgegeven?

1. Oestrogeen
2. Progesteron
3. FSH
4. LH

https:

Hoeveel procent was je score?

Lastig?

Neem eventueel de animatie nog eens stap voor stap door 

of ga verder...

https:

Huiswerk 

• Leer B3 en maak opdracht 30 t/m 34
• Oefen de flitskaarten van B3
• Maak Test Jezelf B3

Klaar?

Neem de context 'Elke maand pijn' door en maak de 

opdrachten 35 t/m 37

Lesafsluiter

https:

Hoeveel procent was je score?

Volgende les B4

Hoe zit het dan wanneer je als vrouw zwanger wordt?

Voor de geïnteresseerden:

Nog een filmpje over de vorming van de geslachtscellen bij mannen (spermatogenese) en vrouw (oogenese)