18.4 Regeling van eiwitten in een cel deel 2

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

de stof met de erfelijke informatie

een verandering in de erfelijke informatie

proces waarbij een cel zich opsplits in twee nieuwe cellen

ontstaan van nieuw organisme met eigen genotype vanuit uit twee geslachtscellen met ieder hun eigen enkelvoudige genen

de zichtbare erfelijke eigenschappen

alle informatie over de erfelijke eigenschappen

een stukje van een chromosoom (of een stukje DNA) met informatie over één erfelijke eigenschap

een streng DNA waarin de informatie van meerdere erfelijke eigenschappen zit

Dat wat je van je ouders aan eigenschappen hebt meegekregen

erfelijkheid

genotype

fenotype

chromosoom

gen

DNA

celdeling

geslachtelijke voortplanting

mutatie

Bij radijsjes worden de vorm erfelijk bepaald. De vorm kan lang, ovaal of rond zijn. Ovaal is een intermediair fenotype.
Een kweker voert de volgende kruisingen uit:
kruising 1: planten met een ronde radijs x planten met een ovale radijs
kruising 2: planten met een lange radijs x planten met een ronde radijs
kruising 3: planten met een lange radijs x planten met een ovale radijs
kruising 4: planten met een ovale radijs x planten met een ovale radijs
Uit elke kruising ontstaan evenveel nakomelingen. Bij welke van deze kruisingen ontstaan de meeste nakomelingen met ovale radijsjes?

1. Kruising 1
2. Kruising 2
3. Kruising 3
4. Kruising 4

1. Remmen eiwitvorming mbv miRNA

Micro RNA wordt gemaakt om het aflezen van mRNA te regelen.

mRNA maakt een lus en wordt zo deels dubbel RNA

Herhaling:

Remmen eiwitvorming met behulp van miRNA

(volgende dia)

1. Remmen eiwitvorming mbv miRNA - vervolg

Dicer = nuclease, knipt ds RNA in stukken.

RISC = RNA – induced silencing complex, maakt het enkelstrengs en plakt het aan het oorspronkelijke mRNA -> niet afgelezen!

2. Remmen eiwitvorming mbv siRNA

Afweer tegen dsRNA virussen

Dicer = nuclease, knipt ds RNA in stukken.

RISC = RNA – induced silencing complex, maakt het enkelstrengs en plakt het aan virus RNA -> niet afgelezen!

Pfff.....

Ben je er nog?

Wat moet je hier nu van onthouden?

Niet zoveel....maar je moet proberen het te begrijpen!

Dit soort dingen komt regelmatig in examens terug - 

fijn als je het dan herkent!

Enne...wat kun je hiervan in BINAS vinden?

1. niets helaas
2. ik zou het niet weten want ik heb Binas alweer niet bij mij...
3. niets helaas maar dat hoeft ook niet
4. bijna niets behalve 71K1 maar daar heb je weinig aan

Hoe zou je met behulp van siRNA iets aan Alzheimer kunnen doen? (overleg eerst even met je buur)

Behandeling van Alzheimer dmv siRNA

remmen afbraak van APP tot schadelijk eiwit

Behandeling Alzheimer dmv siRNAremmen afbraak van APP tot schadelijk eiwit

CRISPR CAS

en ALzheimer?

Maar wat is Crispr-Cas eigenlijk?

Een aantal filmpjes leggen het uit. Goed opletten is een goed idee.

Wat weet je over Crispr-Cas9?

Even een vraagje over mutaties in DNA tussendoor....
Welke bewering klopt?

1. Een insertie of een deletie heeft altijd gevolgen
2. Een deletie kan leiden tot frameshift
3. de matrijsstreng is gelijk aan de coderende streng
4. pff hier staan teveel begrippen die ik niet ken...

Wat weet je nu MEER over
Crispr-Cas9?

Als je het nog een keer in het engels wil volgen met iets meer animatie: 

Crispr is een soort van immuunsysteem bij bacteriën, vergelijkbaar met ....

1. Tc - geheugencellen
2. Makrofagen
3. B - geheugencellen
4. Dendritische cellen

DNA bij bacteriën 

Vandaag 

Hoe staat Crispr Cas in het boek en wat is niet gisteren behandeld?

Oefenen hiermee op Nectar

Lytische cyclus door bacteriofaag

Lysogene cyclus door bacteriofaag

Bacterie besmet door bacteriofaag

Inbouw faag DNA als spacer

Herbesmetting: vorming CRISPR-RNA

Bacterie besmet door bacteriofaag

Bacterie herbesmet door dezelfde bacteriofaag

Snap je het een beetje?

Ga naar de digitale leeromgeving van Nectar via de ELO (nectar 4e editie)

Klik op het boek en ga naar H.18.4

Klik op EXTRA Tekst vragen (rechts)

Maak H en I

Klaar? Maak ook A t/m G

Mag alles wat kan bij de CRISPR Cas techniek?

ja

nee

alleen voor medische doeleinden

Examenvragen Crispr Cas

2021 I Yoghurt zonder klonten: vragen 16 t/m 23

Ga naar examenblad

In stilte

Bespreken alleen vraag 21 kunnen doen