C. les 12 en 13: nauwkeurig en bondig schrijven

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom klas!

Communiceren doe je samen 2

Welkom vwo 4B

Op tafel:

Kern oefenboek, map, pen.

Telefoon in het zakkie en rechtsboven op je tafel óf in je tas en daar blijft 'ie dan ook. 

Communiceren doe je samen 2

Vandaag maandag 27 november:  

€

Communiceren doe je samen 2

Goede teksten zijn bondig

Communicatie: Les 12 en 13

Vandaag maandag 27 november: 

Leerdoelen:

1. T1: Je kunt nauwkeurig formuleren en je weet welke formuleringen taal onnauwkeurig maken en wat daarvan het effect is.
2. T2: Ik kan teksten herschrijven in begrijpelijke en bondige taal.

Communiceren doe je samen 2

Begrijpelijk formuleren (les 11): 

• Juiste zinslengte (7-15 woorden)
• Maximaal één voegwoord per zin
• Juiste zinsvolgorde
• Geen tangconstructies
• Geen lastige constructies
• Geen naamwoordstijl

Terugblik

Maak een zin in naamwoordstijl en verbeter deze zodat de zin wel begrijpelijk wordt.

Nauwkeurig formuleren

Betekenen deze zinnen hetzelfde?

"Schiet op, jongens!"

"Schiet op jongens!"

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren (les 12 en 13):

• Vragen van de lezer
  
• Lege woorden
  
• Homoniemen
  
• Ingebouwde beperking:
  
• Hulpwerkwoorden
  
• Bijvoeglijk naamwoorden
  
• Pleonasme
  
• Tautologie
  
• Bijwoorden
• Voorzetseluitdrukkingen

Vragen van de lezer

5W+H

De koning in de troonrede in 2019:

Er worden maatregelen genomen om mensen met een beperking makkelijker aan het werk kunnen komen. en ook in Caribisch Nederland verbeetre we de koopkrahct en de infrastructuur en versterken we het bestuur.''

Maak je zinnen smart!

Onnauwkeurige teksten

lege woorden of stopwoorden

Dubbelzinnigheid

Homoniemen

- Er staat een bank op de hoek.

- De juf heeft mijn hondje afgemaakt.

Bedenk zelf een zin met een homoniem.

Ingebouwde beperking

Over het algemeen eet Linda graag Chinees.

Dit concert wordt mede mogelijk gemaakt door Novak Logistiek.

Verwijzingen

Peter ging niet naar Bas, omdat hij ziek was.

Zorg dat je verwijswoord pas bij het woord waarnaar verwezen wordt

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Vragen van de lezer

Stel jezelf de vraag: Wat zou de lezer willen (weten)?

Is er genoeg verband tussen jouw zinnen? Stel jezelf de vragen die beginnen met:  

wie, wat, waar, waarom, wanneer en hoe.

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Lege woorden: 

Woorden die zonder context geen betekenis hebben:

vaak, jarenlang, ergens, onvoldoende, nogal, allerlei, behoorlijk

zaak, element, situatie, factor, proces ...

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Lege woorden: 

zie 'vaak' > > > 

wat is vaak? 10x, 1000x?

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Homoniemen: 

Woorden die meerdere betekenissen kunnen hebben

Wanneer het onduidelijk is op te maken uit de context, ontstaat dubbelzinnigheid.

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Homoniemen
• dubbelzinnigheid

  Wat is dubbelzinnig aan:

  Er staat een bank op de hoek.

 

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Homoniemen
• dubbelzinnigheid

> Er staat een bank op de hoek.

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Homoniemen
• dubbelzinnigheid

  Wat is dubbelzinnig aan:

  De juf heeft het hondje voor me afgemaakt. 

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Homoniemen
• dubbelzinnigheid

  Wat is dubbelzinnig aan:

  De juf heeft het hondje voor me afgemaakt. 

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Ingebouwde beperking: 

iets geldt niet altijd:

• met name > Peter vindt met name Australië een leuk land.
• over het algemeen > Over het algemeen houd ik van Chinees eten.
• mede > Dit concert wordt mede mogelijk gemaakt door IKEA. 

Communiceren doe je samen 2

Schrijf op: 

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Hulpwerkwoorden: 

zullen, kunnen, mogen, willen, gaan

> Als je een treinabonnement zou nemen, zou je veel geld kunnen gaan besparen.

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Hulpwerkwoorden: 

zullen, kunnen, mogen, willen, gaan

> Als je een treinabonnement zou nemen, zou je veel geld kunnen gaan besparen.

Kort en duidelijk:

Als je een treinabonnement neemt, bespaar je veel geld. 

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Hulpwerkwoorden: 

zullen, kunnen, mogen, willen, gaan

>  Mocht je nog vragen hebben, dan zou je mij eventueel een e-mail kunnen sturen. 

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Hulpwerkwoorden: 

zullen, kunnen, mogen, willen, gaan

>  Mocht je nog vragen hebben, dan zou je mij eventueel een e-mail kunnen sturen. 

Kort en duidelijk: 

Heb je nog vragen, stuur me dan een e-mail. 

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Bijvoeglijk naamwoorden
  

Voegt informatie toe, maar overdrijf dit niet.

> De oude, grijze, vriendelijke, vrouw had moeite zich staande te houden in de vreselijke, natte, koude en zeer pijnlijke herfstachtige storm.

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Pleonasme
• Dubbelop

wanneer een woord een deel van een ander woord (in betekenis) herhaalt.

ronde cirkel                witte sneeuw

nat water                    rood bloed

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Tautologie

wanneer een woord de hele betekenis van een ander woord herhaalt.

Let op: net als een pleonasme kun je tautologieën bewust inzetten om een bepaalde betekenis te versterken.

• gratis en voor niets
  
• vast en zeker

• eeuwig en altijd
  
• zodra en onmiddellijk 

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Bijwoorden 1

Fungeren vaak als een versterking bij een bijvoeglijk naamwoord

heel, erg, zeer, bijzonder

> De soep is bijzonder lekker.

> De giraf heeft een heel erg lange nek.

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Bijwoorden 2

Fungeren vaak als een versterking bij een bijvoeglijk naamwoord

vaak, soms, doorgaans, meestal

> Luc ontbijt meestal met een croissant.

Met alleen één zin is het niet duidelijk. Je hebt de tweede zin nodig.

> Luc ontbijt meestal met een croissant, maar vanochtend nam hij yoghurt

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Voorzetseluitdrukkingen

Een groep van meerdere woorden die samen de functie van een voorzetsel hebben.

Vaak zijn deze omslachtig en gemakkelijk te vervangen door één woord.

Communiceren doe je samen 2

Nauwkeurig en bondig formuleren:

• Voorzetseluitdrukkingen

Een groep van meerdere woorden die samen de functie van een voorzetsel hebben.

Vaak zijn deze omslachtig en gemakkelijk te vervangen door één woord.

> > Tekstboek pg 79.

Communiceren doe je samen 2

Schrijf de antwoorden in je map.

www.mrchadd.nl

Energiedrankjes kunnen onder bepaaalde omstandigheden slechts beperkt gebruikt worden.

Wat is een homoniem?

1. een woord met meerdere betekenissen
2. twee woorden die hetzelfde klinken, maar anders worden geschreven
3. woorden die ongeveer hetzelfde betekenen

Als je twee synoniemen in een zin gebruikt, doe je iets dubbelop. Hoe heet die stijlfiguur?

1. Pleonasme
2. Herhaling
3. Tautologie
4. Opsomming

Welke dubbelop?
Misschien dat ik morgen mogelijk nog even langs kom.

1. tautologie
2. pleonasme
3. herhaling
4. contaminatie

Wat is hier dubbelop (pleonasme)?

1. gele kanariepiet
2. mooi boek
3. houten boomstam
4. prima start

Jullie

Opdracht

Maak opdracht 1, 3 en 6

Opdracht

Schrijf een korte presentatie over iets dat je op school zou willen veranderen.

Maak je plan smart!