H1 paragraaf 1.2 Gesteente verandert

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

1.2 Gesteente verandert

Leerdoelen

• Je weet het verschil tussen mechanische en chemische verwering en hoe die verwering verloopt
• Je begrijpt waarom het klimaat invloed heeft op de aarde en snelheid van verweringsprocessen
• Je kunt aan de hand van een tekening uitleggen hoe grotten ontstaan  

• Hooggebergte kennen veel Reliëf
•  Hoe ontstaan deze hoogte verschillen?

• Het uit elkaar vallen van gesteente noemen we verwering

Mechanische verwering

1. Regenwater komt in spleten in stenen dit kan bevriezen, dan zet het uit. De spleten en scheuren worden iets groter. Hierdoor kan het afbreken
2. Door invloed van de temperatuur kan de steen uitzetten en inkrimpen, op den duur zal de steen breken
3. Door plantenwortels tussen de spleten en scheuren in de stenen kan de steen breken 

Mechanische verwering

Mechanische verwering kan op 3 verschillende manieren:

1. Door het bevriezen van (regen)water in scheuren van gesteente
2. Door invloed van de temperatuur (krimpen en uitzetten) kan een steen in stukken breken
3. Plantenwortels kunnen zorgen dat er grotere spleten ontstaan in gesteente waardoor het uiteindelijk breekt

Chemische verwering

• Bij chemische verwering verandert het gesteente van samenstelling door de werking van zuurstof en vocht op het gesteente
• De snelheid waarmee chemische verwering optreedt is afhankelijk van het klimaat
• In een warm en vochtig klimaat verlopen chemische processen snel en verweert het gesteente sneller dan in een koud en droog klimaat
• Of door chemicaliën die in de regen naar beneden komen (Zure regen)

Het ontstaan van grotten

• Grotten ontstaan onder andere door chemische verwering. Ook in Nederland. 
• Door sijpelend regenwater dat zuur geworden is door plantwortels lost het gesteente op en ontstaan er gangenstelsels 

Ontstaan van grotten

Grotten in Nederland

• Zuid-Limburg
• Kalksteen 

Welke twee soorten verwering kennen we?

Welke soort verwering herken je op deze foto?

1. Mechanische verwering
2. Chemische verwering

Door welke soort verwering ontstaan grotten?

1. Mechanische verwering
2. Chemische verwering

Wat voor soort verwering zie je op de afbeelding hiernaast?

1. Mechanische verwering
2. Chemische verwering

In welk klimaat verloopt het verweringsproces het snelst?

1. Warm en droog klimaat
2. Koud en droog klimaat
3. Warm en vochtig klimaat
4. Koud en vochtig klimaat

Leg uit hoe een grot ontstaat.