B2: Voelen, ruiken en proeven

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Welkom bij biologie

Als iedereen de LessonUp heeft gevonden, dan gaan we beginnen :)

Hoe noem je invloeden vanuit de omgeving?

Waar zetten zintuigcellen deze prikkels in om?

Sleep de prikkels naar de ligging van de zintuigen die ze kunnen waarnemen.

Geluid en zwaartekracht

Licht

Geur

Smaak

Warmte, kou, druk en lichte aanraking

Oor

Huid

Tong

Neus

Oog

Weten jullie nog wat een prikkel was? Dit is iets waar je zintuigen op reageren. Welke prikkel hoort bij welke zintuigen?

B2: Voelen, ruiken en proeven

Leerdoelen

• Ik kan de bouw en functies van de huid beschrijven

B2: Voelen, ruiken en proeven

• De huid is het grootste orgaan van je hele lichaam
• In de huid liggen verschillende typen zintuigen waarmee je kunt voelen

Met welk zintuig in de huid neem je de omgeving 

waar in onderstaande situaties?

Je voelt een vlieg over je wang lopen.

Je krijgt koude handen op de fiets.

Je geniet van een warme douche.

Je voelt dat je schoenen knellen.

Tastzintuigen

Koudezintuigen

Warmtezintuigen

Drukzintuigen

B2: Voelen, ruiken en proeven

De huid bestaat uit 2 delen:

• Opperhuid
• Lederhuid

De opperhuid bestaat uit 2 lagen: 

• Hoornlaag 
• Kiemlaag
  
  

Onder de huid ligt het onderhuidse bindweefsel (dit is een vetlaag)

B2: Voelen, ruiken en proeven

Opperhuid:

• Hoornlaag: resten van dode cellen, bescherming
• Kiemlaag: levende cellen die opschuiven naar buiten en verhoornen 

B2: Voelen, ruiken en proeven

Lederhuid:

• zintuigen en zenuwen
• haarzakjes, talgklieren en haarspiertjes
• zweetklieren
• bloedvaten

Kijk goed: wat ligt waar? 

B2: Voelen, ruiken en proeven

Onderhuids bindweefsel:
Laag onder de huid waarin vet ligt opgeslagen. 

De vetlaag heeft twee functies:

• opslag reservevoedsel
• isolatie

Welke deel van de opperhuid bestaat uit dode cellen?

1. Kiemlaag
2. Hoornlaag

Tastzintuigen liggen dieper in de lederhuid dan drukzintuigen?

1. Juist
2. Onjuist

Door welke stof blijft je huid soepel?

1. vet
2. talg
3. creme
4. olie

Wat zijn de twee functies van het onderhuidse bindweefsel?

1. Reservestoffen opslaan en warmteverlies tegengaan
2. Reservestoffen opslaan en zorgen voor afkoeling
3. Warmteverlies tegengaan en zorgen voor afkoeling
4. Reservestoffen opslaan en zorgen voor afkloeling

B2: Voelen, ruiken en proeven

Brandwonden

• Kan ontstaan door warmte, een chemische stof of elektriciteit
• De opperhuid kan wel herstellen, de lederhuid niet

Eerste hulp bij brandwonden!

• Koel de brandwond tien minuten met lauw, zacht stromend leidingwater.

Verwijder zo snel mogelijk kleding, sieraden en bij baby’s de luier.

Koelen vermindert pijn en haalt de hitte uit de wond. Zo wordt een brandwond niet erger.
Voorkom afkoeling van het lichaam. Koel daarom alleen de wond.

• Bedek een open wond met plasticfolie, vet verband of een schone doek.

Door de wond te bedekken blijft deze schoon. Ook vermindert het de pijn.

• Smeer niets op de brandwond.
  

Smeersels, zalfjes, balsems, tandpasta of andere middelen maken de wond erger.
Gebruik ook geen betadine of jodium.

• Waarschuw een arts.

Alleen bij grote blaren, een open wond en brandwonden door chemische stoffen of elektriciteit.

Welke huidlaag is beschadigd bij een eerstegraads brandwond?

1. Opperhuid
2. Lederhuid

Leg uit waarom je een brandwond na het koelen moet afdekken met plasticfolie, steriel verband of een schone doek.

Aan de slag

• Ik kan de bouw en functies van de huid beschrijven

Opdrachten B2 (voelen):

Basis: 1 (in je boek) 2, 5 (over de huid in je boek) en 10

Extra oefening: 6

Verdieping: 7

Welkom bij biologie

Als iedereen de LessonUp heeft gevonden, dan gaan we beginnen :)

B2: Voelen, ruiken en proeven

Leerdoelen

• Ik kan benoemen hoe je verschillende geuren ruikt 
• Ik kan benoemen hoe je verschillende smaken proeft

B2: Voelen, ruiken en proeven

Reukzintuig:

• Reukzintuigcellen liggen in het neusslijmvlies
• Verschillende typen: zijn gevoelig specifieke geurstof
  
• Vormt een patroon van impulsen in reukzintuig

B2: Voelen, ruiken en proeven

Smaakzintuig:

• Smaakzintuigcellen liggen in de smaakknopjes
• Aparte smaakknopjes voor 5 verschillende smaken 
• De rest proef je met je neus!

Iedere zintuigcel in het neusslijmvlies geeft een eigen patroon van impulsen door aan de geurzenuw.

1. Juist
2. Onjuist

Welke vijf smaken zijn er?

Een mens heeft meer typen reukzintuigcellen dan typen smaakzintuigcellen

1. Juist
2. Onjuist

Aan de slag

• Ik kan benoemen hoe je verschillende geuren ruikt 
• Ik kan benoemen hoe je verschillende smaken proeft

Opdrachten B2 (ruiken en proeven):

Basis: 3, 4, 5 (over ruiken en proeven in je boek)

Extra oefening: 8

Verdieping: 9