bs 2 genen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Hoe komt het dat je er anders uit ziet dan je broertjes/zusjes?

->geslachtelijke voortplanting

->variatie

Heb je twee dezelfde allelen=

homozygoot

Heb je twee verschillende allelen=

heterozygoot

Als je heterozygoot bent voor een eigenschap dan ''wint'' 1 van beide allelen.

Bij deze muis is dat de witte kleur.

Wit=Dominant

Zwart=recessief

Dominante en recessieve allelen

Om het genotype van een organisme op te schrijven gebruiken we een hoofdletter of kleine letter voor een allel.

Het dominante allel (wit) = A

Het recessieve allel (zwart)=a

Muis 1: AA

Muis 2: aa

Muis 3: Aa

Uitzondering: intermediair fenotype

Deze noteer je:

A_wA_w

A_rA_w

A_rA_r

Maak

Opdracht 1,2,4,5,6

kruisingsschema

los op:

Je kunt bruine ogen hebben (A) of blauwe (a). Bruine ogen is dus dominant over blauwe ogen.

Vader: heterozygoot

moeder: homozygoot dominant

Wat krijgt het kind?

Maak het kruisingsschema

Uitkomsten kruising

Percentage van een bepaald fenotype

Percentage van een bepaald genotype

Verhouding tussen de verschillende fenotypen/genotypen

Kruising:

Bruin haar is dominant, blond haar is recessief.

Homozygoot dominante man krijgt kinderen met een vrouw met blond haar.

Hoeveel procent van de kinderen heeft bruin haar?

P=Parents

F1: kinderen van P

F2: kinderen van F1

opdrachten bs 3:

bs 6 slaan we over.

Hoef je dus niet te kennen!

mutaties

Bij de celdeling kunnen kopieerfoutjes worden gemaakt.

 De informatie over de erfelijke eigenschappen is dan veranderd.

Dit heet een mutatie, er is dan 1 of meerdere genen gemuteerd.

Als deze mutatie te zien is in het fenotype dan noem je het organisme een mutant.

mutaties

Sommige mutaties zijn onschadelijk, sommige zijn schadelijk en sommige geven juist een voordeel.

mutaties

Als een mutatie voorkomt in 1 lichaamscel heeft dat weinig invloed.

komt een mutatie voor in een geslachtscel heeft dit veel invloed.

mutagene invloeden

Sommige stralingen of stoffen zorgen ervoor dat er meer mutaties in het lichaam ontstaan.

Bijvoorbeeld: UV straling/röntgenstraling of sigarettenrook/asbest

kanker

Soms vinden mutaties plaats in genen die de celdeling regelen.

Hierdoor kunnen cellen zich ongeremd gaan delen, dit zorgt voor een gezwel(tumor).

Als de tumor snel groeit spreek je van kanker.

Mutagene stoffen kunnen kankerverwekkend zijn. 

kruisingsschema

Moeder is homozygoot voor albinisme. Vader heeft geen genen voor albinisme. Het gen voor albinisme is niet dominant.

Hoeveel  % kans heeft het kind van deze ouders om albinisme te krijgen?

Hoeveel % kans op albinisme heeft het kleinkind van deze vader en moeder als hun kind een kind krijgt met iemand zonder gen voor albinisme?