Herhaling klas 3: Blok 1

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Indeling 

In dit blok neem je het eerste deel van de theorie op door deze door te nemen in tekst of filmpje en daarbij opdrachten te maken. Zorg ervoor dat je hier geen vragen meer over hebt, aangezien dit straks je basis hoort te zijn. 

Om mensen te waarschuwen voor gevaarlijke stofeigenschappen gebruiken we gevarensymbolen of pictogrammen

Opgave 1. Ammoniak

Kijk naar de chemiekaart van ammoniak op internet. 

a. Welke gevarenpictogrammen staan afgebeeld op de chemiekaart? 

b. Met welke gevaren moet je rekening houden als je ammoniak gebruikt?

c. Wat kun je doen ter preventie van deze gevaren? 

Antwoord inleveren op volgende pagina

Antwoord opgave 1

Opgave 2. In een practicum-lokaal zijn verschillende veiligheidsmaterialen. Eén daarvan is de oogwas-fles.
Waarvoor dient een oogwas-fles?

1. Om je ogen schoon te spoelen als er iets in komt tijdens een proef.
2. Om je ogen schoon te spoelen na afloop van een proef.
3. Om je ogen schoon te spoelen vóór het begin van een proef.

Opgave 3: Een brander heeft een ruisende vlam met een blauwe kern. Wat moet je achtereenvolgens doen om deze brander veilig uit te zetten?

Antwoord opgave 1

Theorie atomen en moleculen

Dat kan door de filmpjes met informatie door te nemen of de slides met informatie. Kies jouw manier, maar zorg dat dit je basis is. 

De slides met theorie volgen voor het filmpje. 

moleculen en atomen

Je kan dit onderzoeken door het te laten verhitten of af te koelen. 

Voordat we verder gaan

Een filmpje over het periodieke systeem, het belangrijkste systeem uit de scheikunde, deze is belangrijk voor iedereen. Daarna volgt uitleg over molecuulformules (weer keuze uit theorie op slides of filmpje). 

De molecuulformule

Atomen stellen we voor als bolletjes met
een elementsymbool.

Cl

H

H

O

O

C

C

O

H

Molecuulformule

- moleculen bestaan uit elementen

- molecuulformules schrijf je dus met de formules van de elementen.

Bijv:

- een watermolecuul bestaat uit 2 atomen water en 1 atoom zuurstof

Dus H2O

- het getal 2 heet index en geeft dus weer dat er 2 atomen waterstof zijn

- Achter de O staat eigenlijk een 1 maar die mag je weglaten (net zoals bij wiskunde) 

De molecuulformule

Meerdere moleculen worden dus weergegeven met
het coëfficiënt. Dit getal komt voor het molecuul te staan.

C

O

O

C

C

C

C

O

O

O

O

O

O

O

O

Hier is de coëfficiënt 5

dus 5 CO₂

Molecuulformule

5  H₂0
2 = index         5 = coëfficient 
index = getal  dat achter het element komt en aangeeft hoeveel atomen en in het molecuul zitten.
coëfficient = getal dat aangeeft hoeveel moleculen er aanwezig zijn.

  bijvoorbeeld  25  C₆H₁₂O₆

molecuul tekening

Belangrijke begrippen

Molecuultekening

Molecuultekening van water

Bestaat uit:

• 1 atoom zuurstof (O)
• 2 atomen waterstof (H)
• 1 molecuul

Molecuulformule

Molecuulformule:

2x een H-atoom

1x een O-atoom

Het kleine getal is de index en zegt hoe veel van een soort atomen aanwezig is, dit staat altijd achter het element.

Index is 1 laat je weg!

Index

Het kleine getal is de index en zegt hoe veel van een soort atomen aanwezig is, dit staat altijd achter het element.

Index is 1 laat je weg!

Coëfficiënt

Coëfficiënt staat voor de molecuulformule en geeft aan hoeveel moleculen ervan zijn. 

Voorbeeld: 3 CO2

3 * 1 atomen C (koolstof) dus 3 atomen totaal

3 * 2 atomen O (zuurstof) dus 6 atomen totaal

Deze griekse telwoorden zet je voor het element.
Let op! Het getal staat achter het element!
Koolstofdioxide =  CO_{2   (ezelsbrug)}

Mono komt nooit bij het eerste atoom van de molecuulformule. dus niet monokoolstofdioxide

Water

Water kunnen we op verschillende manieren weergeven. 

Molecuulformule : H₂O

Structuurformule :

Voor het tekenen van structuren, moet wel bekend zijn, hoeveel bindingen ze aankunnen. 

Structuurformules

De volgende atoomsoorten en molecuulsoorten moet je kennen!

(Ze staan ook in Quizlet klaar)

Opgave 4. Geef in de onderstaande gevallen aan hoeveel atomen van ieder soort in totaal aanwezig zijn. 

a. 3 CO2

b. 8 H2SO4  

c. 13 C2H5OH 

d. 18 H2O2

e. 4 MgSO4 

f. 8 AlCl3*

*=het zijn de elementen Aluminium en Chloor (geen i maar een l). 

Opgave 5. Moleculen en atomen 

Opgave 6.Geef in de onderstaande gevallen aan hoeveel atomen van ieder soort in totaal aanwezig zijn. 

Lever hier antwoorden van opdracht 4 t/m 6 in.

Antwoorden opgave 4. 

Antwoorden opgave 5

Antwoorden opgave 6

Alles goed?

Weet je anders waar je fout ligt? 

Toch vragen, stel ze aan je docent, dit is namelijk wel belangrijk!

Opgave 7. Teken nu zelf de  structuurformules

1. Zwaveldixiode
2. Waterstofperoxide
3. Ozon
4. Butaan


5. C₆H₁₂O₆
6. 2 NH₃
7. C₆H₅NO₂

Lever hier je antwoorden van 7 in.

Antwoorden opgave 7

Tot slot: huiswerk

Maak t/m opdracht 7 geheel af en leer de atoom- en molecuulsoorten. 

Vragen, stel ze gerust de volgende les!