stukje herhaling 5.1 -5.3 + 5.8 + 5.9 + UL 5.4 (2vwo)

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Planning

• vragen voortgang/inleveren PO
• korte herhaling deel thema 5
• leerdoelen
• uitleg 5.4
• aan de slag met opdrachten 5.4

Als je maar een hele korte vraag hebt betreffende het afmaken/inleveren van het PO.....

Wanneer ontstaat er een variatie aan genen.

Noem nog een aantal mutagene invloeden:

Wat is genexpressie?

1. het tot uiting komen van een gen
2. het versmelten van eicel en zaadcel
3. het maken van eiwitten op ribosomen
4. het maken van geslachtscellen

Hoeveel allelenparen bevat de celkern van deze cel?

1. 4
2. 8
3. 5
4. 10

De informatie in de twee allelen van een allelenpaar is altijd gelijk.

1. juist
2. onjuist

Welke eigenschap komt tot uiting bij een heterozygoot allelenpaar?

1. Dominante eigenschap
2. Recessieve eigenschap

Fenotype

Homozygoot

Een "onderdrukt" allel

De allelen voor een bepaalde eigenschap

Twee verschillende allelen voor een bepaalde eigenschap

Homozygoot dominant

Homozygoot recessief

Heterozygoot

De waarneembare eigenschap van een organisme

Twee gelijke allelen voor een eigenschap

Recessief allel

Gen

Heterozygoot

AA

aa

Aa

Wat is een mutant?

1. Organismen waarbij de mutatie te zien is in het genotype.
2. Organismen waarbij de mutatie te zien is in het fenotype.
3. Organismen waarbij het genotype is gemuteerd, maar niet te zien is in het fenotype.

Albinisme wordt veroorzaakt door een recessief gen. Het dominante gen veroorzaakt geen albinisme. Wanneer kunnen kinderen albinisme krijgen?

1. P = AA + aa
2. P = AA + Aa
3. P = Aa + Aa
4. P = Aa + aa

P1 heeft bruine ogen genotype AA.

P2 heeft groene ogen genotype aa.

Sleep de juiste letters naar het kruisingsschema:

A

A

a

a

P1 (man) heeft bruine ogen genotype Aa.

P2 (vrouw) heeft groene ogen genotype aa.

Sleep de juiste letters naar het kruisingschema:

A

a

a

a

T

A

A

a

a

a

a

a

a

Er zijn konijnen met lange oren en korte oren. Er vindt een kruising plaats.  

De F1 nakomelingen bestaan voor 50 % uit heterozygoten.

Drie konijnen hebben lange oren en één konijn heeft korte oren. 

Wat waren de genotypen van de Parentes? Alleen het antwoord levert punten op.

Aa x Aa

Aa x aa

aa x aa

AA x aa

AA x Aa

Leerdoelen 5.4

• Ik kan beschrijven hoe transcriptie en eiwitsynthese plaatsvinden in de cel.
• Ik kan benoemen dat de genetische variatie toeneemt door spontane mutaties.
• Ik kan omschrijven wat kanker is. 

Begrippenlijst: 

DNA-sequentie / transcriptie / RNA / eiwitsynthese / spontane (erfelijke) mutatie / tumor / kwaadaardig / kanker / uitzaaiing. 

DNA

• Bevat informatie voor hoe je eruitziet en voor het functioneren van je organen en cellen. 
• Voor elke eigenschap en elk proces zijn een of meer genen nodig.

DNA-sequentie

• Volgorde van de basenparen.
• DNA-sequentie bevat informatie over vormen van een eiwit (bijv. melanine -> pigment in huid en ogen).

Bij genexpressie;

Genen bevatten informatie voor maken van eiwitten en regelen processen.

• Eiwitten bepalen kleur, werking, vorm van je lichaam
  
• DNA-volgorde (sequentie) van een gen bevat het recept voor het maken van een eiwit.

Transcriptie

• Wanneer een gen in een cel tot uiting komt (genexpressie) wordt de DNA-sequentie (recept) van dat eiwit afgelezen en verwerkt -> Eiwitsynthese (samenstellen eiwitten).         

RNA

• Het stukje gekopieerde DNA heet RNA. 
• De vorming van RNA heet transcriptie. 

Spontane mutatie

• Bij elke celdeling worden chromosomen gekopieerd.
• Fouten in kopie zorgen voor verandering basenvolgorde.
• Mutatie in geslachtscel of tijdens ontwikkeling embryo zorgt ervoor dat dit in alle lichaamscellen terecht komt.
• Genetische variatie.

Kanker

huiswerk voor morgen =

 

1. Maak online van 5.4 opdracht 1 t/m 4 + 6 t/m 11
2. PO VERBETERD en uitgeprint met nietje linksboven inleveren

Heb je alles van 5.4 af en je PO af;

Lees alvast 5.5 en start met het maken van opdracht 1 t/m 3