H4.3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Welkom

4 MAVO ||  2021-2022

Hoofdstuk 4 - Aan het werk!

Exameneenheid arbeid en productie

Programma

• Nakijken
• Vorige les
• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Nakijken t/m 17

Hoe heb je je huiswerk gemaakt?

1. 
2. 
3. 

Lesdoelen

Aan het einde van de les

kun je beschrijven wanneer er werkgelegenheid is

Kun je benoemen in welke sectoren je kunt werken

Kun je beschrijven hoe de arbeidsmarkt in elkaar zit

Concurrentiepositie en robotisering

• De concurrentiepositie van een bedrijf geeft aan in hoeverre dat bedrijf in staat is te concurreren met andere bedrijven. Als hun concurrentiepositie verbetert, verkopen bedrijven meer en neemt de productie toe.

• Daardoor stijgt de werkgelegenheid.
  

• Die bestaat uit alle arbeidsplaatsen bij bedrijven en de overheid.
  

De arbeidsmarkt

'Die bestaat uit alle arbeidsplaatsen bij bedrijven en de overheid.'

De arbeidsmarkt is het geheel van vraag naar arbeid en aanbod van arbeid.

Productiesectoren

In onze samenleving vinden arbeid en productie plaats in de volgende vier productiesectoren:

1. Primaire sector: Landbouw, visserij en delfstoffenwinning
   
2. Secundaire sector: Industrie, bouw en ambachten
   
3. Tertiaire sector: Commerciële dienstverlening
   
4. Quartaire sector: Niet-commerciële dienstverlening
   

De vraag naar arbeid

• De vraag naar arbeid komt van de werkgevers.
  
• De vraag naar arbeid is hetzelfde als de werkgelegenheid: alle arbeidsplaatsen bij bedrijven en de overheid.
  
• De werkgelegenheid neemt toe als bedrijven meer producten verkopen.
  

Aanbod van arbeid

Het aanbod van arbeid is hetzelfde als de beroepsbevolking.

Dat is iedereen van 15 jaar tot de pensioenleeftijd die werkt of werkloos is.

Wat gebeurt er met de werkgelegenheid als het aanbod groter is dan de vraag naar arbeid?

Aanbod > vraag

Er zoeken meer mensen werk (aanbod van werk) dan er vacatures zijn (vraag naar werk).

Wanneer ben je werkloos?

Je moet geregistreerd staan bij het UWV

Geen betaald werk voor twaalf uur of meer hebben

Op zoek zijn naar een baan voor 12 uur of meer

Formele sector

Werken in de formele sector betekent dat je met je werk geld verdient waarover je belasting en premies betaalt. 

Dat heet ook wit werk.

Informele sector

Werken in de informele sector is werk dat niet wordt geregistreerd.

Hierbij hoort vrijwilligerswerk of werk in je eigen huishouden. 

Dit soort onbetaald werk is toegestaan en heet ook wel grijs werk.

Krappe arbeidsmarkt

• Er is veel vraag naar producten
  
• Bedrijven hebben extra personeel nodig (werkgelegenheid stijgt)
  
• Bedrijven komen bijna niet aan personeel
  
• Bedrijven lokken personeel door bijvoorbeeld hoge salarissen
  

• Oftewel werkgevers kunnen bijna geen mensen vinden. Werknemers kunnen ‘werken waar ze willen’
  

Maar!

Hoge salarissen moeten betaald worden!

Deze worden opgenomen in de kostprijs. 

 Het maken van 1 product wordt duurder want hoger salaris

Producten worden duurder!

Buitenland vindt dat Nederlandse producten te duur worden

Buitenland gaat dus niks meer of minder in Nederland kopen

Internationale concurrentiepositie verslechtert!

Als niemand iets koopt?

Ruime arbeidsmarkt

Werkgevers hebben keuze uit heel veel mensen!

Er is dus sprake van:

Een groter aanbod van arbeid dan vraag
naar arbeid

Aan de slag

Maken t/m opdracht 28

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Tot 5 minuten voor tijd

Aan het einde van de les kun je beschrijven wanneer er werkgelegenheid is