Evolutie - start (3.6)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Dankzij hun witte vacht vallen ijsberen niet op als ze hun prooi besluipen. Doordat ze geen bladeren hebben, verliezen cactussen minder water in de droge woestijn. Organismen hebben een grotere kans om te overleven als ze zijn aangepast aan hun omgeving.

Wat weet je van evolutie?

Doelen

- Je kunt omschrijven wanneer organismen tot één soort behoren.

- Je kunt beschrijven wat de evolutietheorie inhoudt en hoe geslachtelijke voortplanting, mutatie en natuurlijke selectie bijdragen aan het ontstaan van nieuwe rassen en soorten.

Soort

Ras

Definities

Soort - Organismen die samen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen. 

Ras - Groep organismen binnen een soort die verschilt van de rest van de soort. 

Doelen

- Je kunt omschrijven wanneer organismen tot één soort behoren.

- Je kunt beschrijven wat de evolutietheorie inhoudt en hoe geslachtelijke voortplanting, mutatie en natuurlijke selectie bijdragen aan het ontstaan van nieuwe rassen en soorten.

01:51

Milieu

Alle omstandigheden die invloed kunnen hebben op een organisme. 

02:11

Natuurlijke selectie 

Individuen met gunstige erfelijke eigenschappen krijgen meer nakomelingen. 

Doelen 3.7

Je kunt toelichten wat fossielen hebben bijgedragen aan de evolutietheorie.

 Je kunt toelichten dat overeenkomsten in de bouw van organen, de bouw van cellen en de samenstelling van stoffen in cellen duiden op verwantschap.

Verwantschap

Tijdens de ontwikkeling van het leven op aarde zijn allerlei soorten organismen ontstaan. Soorten die een gemeenschappelijke voorouder hebben, vertonen verwantschap. Biologen zoeken naar verwantschap door te kijken naar overeenkomsten in:

de bouw van organen

de processen in cellen

de samenstelling van stoffen in cellen

Processen in cellen

In cellen vinden processen plaats zoals celdeling en verbranding. Bij bijna alle organismen verlopen deze processen op dezelfde manier. Ook deze overeenkomst is een bewijs voor verwantschap.

Stoffen in cellen

De samenstelling van stoffen bij organismen kan steeds nauwkeuriger worden bepaald. Onderzoekers hebben bijvoorbeeld de samenstelling van het DNA en van sommige eiwitten onderzocht bij verschillende soorten organismen. Hoe meer deze stoffen bij twee soorten organismen overeenkomen, des te korter is het geleden dat hun gemeenschappelijke voorouder leefde.