Kookles 10 voedingstoffen en voedingsmiddelen

Lesdoelen 

Aan het einde van de les:

- Ken je de verschillende voedingsmiddelen en voedingsstoffen

- Weet je de functie van de voedingsstoffen;

- Weet je wat voedingsgewoontes zijn;

- Weet je wat voeding betekent voor je gezondheid;

Voedingsstoffen en voedingsmiddelen

Voedingsstoffen zijn hele kleine stukjes uit ons voedsel wat ons lichaam voor verschillende doeleinden gebruikt.
Ze zitten in voedingsmiddelen, die je hier rechts ziet.

Voedingsstoffen

Alle dingen die wij eten, zijn voedingsmiddelen. 

In die voedingsmiddelen, zitten verschillende voedingsstoffen.

Voorbeeld: De aardappel bevat verschillende voedingsstoffen.

Voedingsstoffen zitten in voedingsmiddelen.

In veel plantaardige voedingsmiddelen bevatten voedingsvezels. Voedingsvezels helpen bij de vertering. 

Verpakking van voedingsmiddelen 

zit een etiket. 

Informatie over voedingsmiddelen. 

Vier groepen voedingsstoffen

Er zijn vier hoofdgroepen voedingsstoffen.

1. Bouwstoffen
2. Brandstoffen
3. Reservestoffen
4. Beschermende stoffen. 

6 groepen voedingsstoffen functie

voedingsstoffen	Functies	Functie/wat zit erin
1. eiwitten	bouwstoffen	om te groeien
2. koolhydraten	brandstof, bouwstof en reservestof	zetmeel, suikers en glucose
3. vetten	brandstof	bij te veel slaat je lichaam dit op als reservestof.
4. water (lichaam 60%)	bouwstof	vervoeren van stoffen in het lichaam.
5. mineralen (zouten)	bouwstof	ijzer, kalk en zout.
6. vitaminen	bouwstof en beschermendestof	bij een inname van te veel of te weinig word je ziek.

Eiwitten

Eiwitten dienen als bouwstoffen en brandstoffen. 

Ze zitten veel in vlees, vleesvervangers en eieren.

Koolhydraten

Koolhydraten dienen als brandstof, maar worden soms gebruikt als bouwstof of reservestof.

Vetten

Vetten zijn een hele goede brandstof, maar worden snel opgeslagen als reservestoffen.

Het ene vet is het andere niet 

• Vet maakt dik wordt gezegd, als je te veel eet wel. Maar een beetje heb je nodig.
• Het is goed om te letten op het soort vet dat je eet. Belangrijk is of dat vet ‘verzadigd’ of ‘onverzadigd’ is. 
• Eet je vooral verzadigd vet, dan heb je later meer kans op hart- en vaatziekten, zoals een hartaanval of beroerte. 
• Krijg je vooral onverzadigd vet binnen, dan heb je juist minder kans op hart- en vaatziekten.

Producten met onverzadigd vet

Er zit vooral onverzadigd vet in:

• margarine en halvarine uit een kuipje

• alle soorten olie, zoals zonnebloemolie en olijfolie

• bak- en braadproducten in een knijpfles

 Producten verzadigd vet

Er zit vooral verzadigd vet in:

• roomboter en pakjes margarine

• hard fituurvet

• kokosvet

Onverzadigde vetten

Goede vetten

Vloeibaar, zacht.

Zit in de volgende producten:

- Noten

- Vette vis

- Zachte boter

- Olijven

- Olijfolie

- Zonnebloemolie

- Maisolie

- Sojaolie

Verzadigde vetten

Slechte vetten.

Harde vetten.

Meer kans op hart- en vaatziekten.

Zit in de volgende producten:

- Harde (room)boter

- Volle melk

- 48+ kaas

- Vet vlees

- Palmolie

- Kokosolie

- Gebak

Water

Water is de belangrijkste bouwstof voor het lichaam en water speelt een belangrijke rol bij het vervoeren van andere stoffen in het lichaam.

Mineralen

Mineralen in ons lichaam zijn vooral bouwstoffen en beschermende stoffen. Het zijn zouten, bijvoorbeeld Calcium (voor je botten) of Natrium.

Vitaminen

Vitaminen zijn de belangrijkste beschermende stoffen. 

Er zijn er erg veel en zorgen dus dat je gezond blijft.

Is het een voedingsstof of voedingsmiddel?

Voedingsstoffen

Voedingsmiddelen

Chips

Vitaminen C

Brood

ei

Sla

Koolhydraten

Calcium

Yoghurt

Eiwitten

melk

Staat het in het gele vak van de schijf van 5?

Vetten

Je boterhammen besmeren met zachte margarine of halvarine is een simpele manier om gezonde vetten binnen te krijgen en daarmee ook de vitamines A, D en E. 

Waarom staan deze producten niet in de Schijf van Vijf? Deze producten bevatten veel verkeerde (verzadigde) vetten die je lichaam niet nodig is. 

Wel in de Schijf van Vijf

Niet in de Schijf van Vijf

Welke soort vet zorgt ervoor dat je meer kans hebt op hart- en vaatziekten?

1. Verzadigd vet
2. Onverzadigd vet
3. Allebei de vetten
4. Geen vetten

Welke producten bevatten onverzadigde vetten?

1. Rundvlees, eieren en vis
2. Vis, olie en koek
3. Koek, chips en olie
4. Olie, vis en eieren?

Zet de voedingsmiddelen op de juiste voedingsstoffen.

Brandstoffen

koolhydraten en vetten

Bouwstoffen

eiwitten en water

Beschermstoffen

vitaminen en mineralen

Druiven zijn een voorbeeld van...

1. Voedingsstoffen
2. Voedingsmiddelen

Een overschot aan reservestoffen zorgt ervoor dat je...

1. Dikker wordt
2. Dunner wordt