Les 5 februari coniunctivus in de bijzin

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

4V Latijn,                    5 februari

Vandaag

• Woorden Nero
• Coniunctivus in de bijzin
• Nakijken huiswerk
• Aan het werk
• Nero 

incendium

aliquid

omittere

itaque

hinc

salus

persuadere

aliquis

effugere

redding

hiervandaan

brand

wegvluchten

dus

iemand

iets

overhalen, overtuigen

weglaten

De coniunctivus heeft als uitgangen:
-m, -s, -t, -mus, -tis, -nt

1. Nee, een -o ipv een -m
2. Ja, dit zijn alle uitgangen
3. Nee, het zijn -r, -ris, -tur, -mur, -mini, -ntur
4. Ja, maar ook -r, -ris, -tur, -mur, -mini, -ntur voor passief

Hoe kun je een coniunctivusvorm in de hoofdzin NIET vertalen?

1. wens
2. aansporing
3. twijfel
4. afhankelijke vraag

vertaal: Si filiam habuissem, felix fuissem
(felix - gelukkig)

Vertaal:
Utinam pacis condiciones accepissemus!
(accipere = aanvaarden; condicio = voorwaarde)

valeam

1. coni. prae
2. coni. impf
3. ind. prae
4. ind. impf

Ne credatis istis barbaris.
Welke coniunctivus?

1. wens
2. mogelijkheid
3. verbod
4. aansporing

coniunctivus per tijd herkennen

plusq. perf.

perfectum

imperfectum

praesens

venirent

venissent

venerint

veniant

Coni. perf. < > Ind. fut. ex.
Welke vorm is niet gelijk?

1. 1e pers. ev.
2. 2e pers. ev.
3. 3e pers. ev.
4. alle zijn gelijk

coniunctivus

indicativus

geen van beide

possim

possum

possem

poteram

potero

potuero

posse

potui

vertaal:
Marcus et Cornelia non canem possunt invenire. Ubi quaerant ?

Vertaal:
Marcus et Cornelia in hortum veniunt. ‘O canis’, Cornelia dicit, ‘utinam semper hic maneas!’

Van welke coniunctivus is er sprake als je een infinitivus herkent in de werkwoordsvorm?

1. praesens
2. perfectum
3. imperfectum
4. plusquam perfectum

De vorm vocatus sim is perf.con.
vocatus sitis vinden we niet in het latijn. Leg uit waarom.

'auditi essemus' is...

1. praesens
2. imperfectum
3. perfectum
4. plusquam perfectum

'Audiamus!' vertaal je het beste als:

1. twijfel
2. aansporing
3. verbod
4. mogelijkheid

Bijzin met voegwoord (ut)

Veni, ut me vocavisti.             (zodra)

Veni, ut dixeram.                      (zoals)

-Edimus, ut vivamus.                                                  (opdat / om te)

-Ita fatigatus eram, ut non venirem.                    (dat)

'ut' met een coniunctivus
vertaal je als...

1. zoals, zodra
2. opdat, zodat, om te

Bijzin met voegwoord (ne)

-Cucurrit, ne sero veniret.        (opdat niet, zodat niet, om niet te)

Bij werkwoorden van 'vrezen':

-Timeo, ne ursus veniat.                         (dat)

Betrekkelijke bijzin

-Milites vidi, qui domum custodiebant.

-Milites vidi, qui domum custodirent.   (moesten / om te)

                       coniunctivus finalis

Afhankelijke vraagzin

-Rogo te, quis sis.

-Rogo te, cur dormires.

-Rogavi eos num Romani essent.

-Rogavi eos utrum Romani essent, an Galli.

                       coniunctivus vertalen als indicativus

Coniunctivus in de bijzin: conclusie

Vertaaltip:

-Een coniunctivus in de bijzin vertaal je vrijwel als een indicativus.

-Let op de vertaling van cum en ut.

-Coniunctivus finalis: moe(s)ten / om te

                     

Si pater domi esset, laeti essemus.
Waarom 2x een coni?

1. irreële wens
2. afhankelijke vraag
3. irreële situatie van het heden
4. irreële situatie van het verleden

Caesar milites misit, qui hostes vincerent.
Welke vertaling is/ zijn het beste?

1. Caesar stuurde soldaten die de vijanden overwonnen.
2. Caesar stuurde soldaten die de vijanden moesten overwinnen.
3. Caesar stuurt soldaten om de vijanden te overwinnen
4. Caesar stuurde soldaten om de vijanden te overwinnen.

Non scio qui esset iste vir.

1. twijfel
2. indirecte vraag
3. irreële situatie in het heden
4. irreële situatie in het verleden

54-68

27 v. Chr. - 14 na Chr.

14 - 37

37 - 41

41 - 54

Augustus

Claudius

Nero

Tiberius

Caligula

Vragen

1. Wie was Britannicus? 
2. Waarom wilde Nero Britannicus ter dood brengen?
3. Hoe bracht Nero Britannicus ter dood?