Hfst 14 par 14.1 en 14.2

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

HEFBOMEN

schooltv.nl

De JUF

Hijskraan

Moment

moment zegt eigenlijk dat op elke meter van een arm dezelfde hoeveelheid kracht komt als wat je erop zet.

M = F x l

M= moment NM

F= Force, kracht N

L = lenght, lengte M

Bereken het moment voor beide hijskranen

Meestal gaat het om dubbele hefbomen

schooltv.nl

Waaruit bestaat een dubbele hefboom

Een hefboom bestaat uit :

een korte arm

een lange arm

draaipunt

draaipunt

lange arm

korte arm

Niet alleen bij gereedschappen heb je te maken met hefbomen 

hoe werkt een dubbele hefboom?
wat voor functie heeft het?

Bij een dubbele hefboom maken wij gebruik van de momentenwet

Een hefboom is in evenwicht als de sommen van de momenten linksom gelijk is aan de sommen van de momenten rechtsom

M1 = M2

F1 x l1 = F2 x l2

De JUF

snoeischaar

l1 =5 cm

l2 =40 cm

F2 = 500N

bereken F1

F2 = 500N

bereken F1

Bereken F1 bij beide snoeischaren wanneer je een kracht van 500N op uitoefen

Maken vraag 6 en 7

Proef van Lotte

Lotte doet een proef met een hefboom. Ze hangt drie gewichtjes onder elkaar op, op 8 cm van het draaipunt P. Op elk gewichtje werkt een zwaartekracht van 0,2 N.

Bereken waar ze de twee gewichtjes rechts moet ophangen om evenwicht te maken.

Als het draaipunt van een hefboom niet samenvalt met het zwaartepunt van de arm moet je rekening houden met de zwaartekracht

 De massa van de man is 70 kg. De afstand AP is 1,4 m. De afstand ZP is 0,75 m.

Bereken de massa van de balk.

gegevens

Hoe groot is de spankracht

Vaste katrol

Vaste katrol

• Veranderd de grote van de kracht niet

Vaste katrol

• Veranderd de grote van de kracht niet

• Veranderd de richting van de kracht

Losse katrol

Losse katrol

• veranderd de grote van de kracht die je moet gebruiken

Losse katrol

• veranderd de grote van de kracht die je moet gebruiken

• De kracht verdeel je over het aantal stukken touw bij de losse katrol

Hoeveelheid touw die je nodig heb bij een losse katrol is afhankelijk van de afstand dat je de voorwerp moet 

Hoeveelheid touw die je nodig heb bij een losse katrol is afhankelijk van de afstand dat je de voorwerp moet verplaatsen. 

hoeveelheid touw nodig (l) = afstand (h) x n (aantal stukken touw)

l = h x n

De takel heeft zes katrollen: drie vaste en drie losse. Reza wil deze takel gebruiken om een last van 75 kg 8,0 m omhoog te hijsen.

Bereken hoe hard Reza aan het touw moet trekken.

Bereken ook hoeveel meter touw hij moet inhalen.

Een kracht is niet zichtbaar. Je ziet de uitwerking van de kracht.

- richting veranderen

- snelheid veranderen

- vorm veranderen

Voor de vervorming van een kracht zijn twee dingen van belang

• de grote van de kracht
  
• de grote van de oppervlakte waarop een kracht werkt.

Kracht berekenen

P 

F

=

A

___

Kracht berekenen

P 

F

=

A

___

P = presure,  druk Pa of N/m²

F= force, kracht N

A = area, oppervlakte m²

Kracht berekenen

P 

F

=

A

___

P = presure,  druk Pa of N/m²

F= force, kracht N

A = area, oppervlakte m²

A = l x b

Een bouwvakker metselt een muur. De muur en de fundering hebben een lengte van 6,0 m. De totale massa van alle bouwmaterialen is 1,2∙104 kg. In de voorschriften staat dat de druk die de muur op de grond uitoefent maximaal 8,0 N/cm2 mag zijn. 

Bereken hoe breed de fundering ten minste moet zijn.