Thema 3 - Ecologie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

In een duingebied groeien helmgras en bloeiende planten. In het voorjaar komen er veel konijnen voor, die van de planten eten. Soms zijn er ook roofvogels, die jagen op de konijnen. In warme, droge zomers drogen de zandbodem en de waterpoelen uit.

Noem twee factoren uit de tekst. Geef van elke factor aan of het een biotische of een abiotische factor is. Leg je keuze uit.

In welk van de volgende voorbeelden is sprake van een biotische factor?

1. De temperatuur van het water stijgt
2. Het aantal zonuren neemt toe
3. De hoeveelheid zuurstof in de lucht verandert
4. Een toename van het aantal roofdieren

Twee musjes leven samen in een boom, hier wonen ook nog wat insecten.
Welk ecologisch niveau is dit?

Wat is een logisch gevolg voor een roofdier als zijn prooidieren verdwijnen?

1. De populatie groeit
2. De populatie blijft gelijk
3. De populatie neemt af
4. Er is geen invloed

Welk organisme hoort tot de producenten in een ecosysteem?

1. Stekelbaars
2. Alg
3. Muggenlarve
4. Snoek

Op een grasvlakte leven gras, konijnen, vossen en buizerds. Konijnen eten gras, vossen eten konijnen en buizerds jagen soms op vossen.

Buizerd

Gras

Vos

Konijn

Producent

Consument vd 1e orde

Consument vd 2e orde

Consument vd 3e orde

Na een hevige brand is een deel van een bos volledig afgebrand. De eerste jaren na de brand verschijnen vooral mossen en grassen, gevolgd door struiken en jonge boompjes. Na tientallen jaren is het gebied weer begroeid met volwassen bomen.
Hoe noemen we dit fenomeen? En hoe noemen we mossen en grassen die als eerst verschenen na de brand.

Leg uit wat er met de energie gebeurt in een dood organisme dat niet wordt opgegeten. Gaat die energie verloren?

Noem twee manieren waarop mensen afhankelijk zijn van het milieu voor hun levensonderhoud.

Wat is een belangrijk doel van duurzame landbouw?

1. Zoveel mogelijk opbrengst behalen
2. De grond zo snel mogelijk benutten
3. Behoud van biodiversiteit en bodemkwaliteit
4. Intensieve inzet van kunstmest

Olievervuiling in zee

Gebruik van pesticiden

Verbranding van fossiele brandstoffen

Overmatig kappen van bossen

Versterkt het broeikaseffect

Minder CO₂-opname door planten

Afname van insectenpopulaties

Schade aan zeeleven en ecosystemen

Waar of niet waar:
Het broeikaseffect is gevaarlijk voor onze planeet

1. Waar
2. Niet waar

Waarom wordt biobrandstof als koolstofdioxide-neutraal beschouwd?

1. Omdat planten tijdens de groei CO₂ opnemen
2. Omdat het geen CO₂ produceert
3. Omdat het uit fossiele resten bestaat
4. Omdat het wordt verbrand met zuivere zuurstof

Een kuifeend heeft dagelijks 120 gram voedsel nodig. Hij eet schelpdieren waarvan gemiddeld slechts 5% van het gewicht uit eetbaar vlees bestaat. Als één schelpdier gemiddeld 6 gram weegt, hoeveel schelpdieren moet de kuifeend eten om voldoende energie binnen te krijgen? Laat je berekening zien.