samenleving 4.2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

De Romeinse samenleving

Programma

• terugblik
• uitleg 4.2
• check
• afsluiten  

➤Waarom werd Julius Caesar vermoord?

1. Hij was een slechte keizer
2. Hij werd te machtig
3. Hij had de keizer beledigd
4. Hij had een veldslag verloren

Julius Caesar was de eerste
keizer van het Romeinse Rijk

1. Waar
2. Niet waar

Hoe noem je de mannen die
Caesar vermoord hebben?

1. Consuls
2. Plebejers
3. Patriciërs
4. Senatoren

 ➤Wat betekent de titel 'Augustus'

1. De verhevene
2. Dictator voor het leven
3. Keizer van het Romeinse rijk
4. Redder van de Republiek

➤Wat is de juiste volgorde over het bestuur van het Romeinse Rijk?

1. koninkrijk-republiek-keizerrijk
2. republiek-keizerrijk-koninkrijk
3. keizerrijk-koninkrijk-republiek
4. koninkrijk-keizerrijk-republiek

Geef een verklaring waarom de monarchie eerst werd afgeschaft, maar het Augustus lukte om toch in zijn eentje het rijk te besturen. Leg hierbij eerst uit hoe Augustus aan de macht kwam.

Kies het juiste woord en vul aan:
Rome was na 500 v.c. wel/geen aristocratie, want...

Leerdoelen

aan het eind van deze les:

• weet je welke sociale verschillen er waren in het Romeinse Rijk
• weet je hoe Romeinse leiders hun volk tevreden wilde houden 

De Romeinse economie

• Het leven in het Romeinse rijk was gebaseerd op landbouw en nijverheid.
• Veel handel tussen steden --> profiteerden van Pax Romana 

Rijk zijn

• Rijksten in het rijk zijn Patriciërs (adel)
• Hoe meer grond je bezat, hoe rijker je was
• woonden in villa's
• eetfeesten
• slaven 

Arm zijn

• gewone volk, ook wel plebejers
• woonden in flats of hutjes
• aten buiten de deur
• geen riolering 

Leven op het plattenland 

• boeren waren zelfstandig, maar vanwege de vele oorlogen waren mannen veel van huis
• verkochten hun boerderij aan de rijken: afzakken tot het proletariaat 
• of: werken op het plattenland voor rijke boeren 

Sociale groepen

stad

* Arme boeren -> 

proletariers

* Rijken -> Elite

* Slaven 

Bezit

* Vrouwen 

Ondergeschikt aan mannen

Dit is een villa rustica, een soort boerderij. Naast dit type villa, bestond er ook de villa urbana. 

Het meeste werk rondom de villa werd gedaan door slaven.

Veel villa's hadden uitgebreide badruimten met vloerverwarming

Er waren appartementen voor de villicus (de toezichthouder) en de actor (de boekhouder) en ook slaapvertrekken voor de slaven.

Een villa rustica bestond vaak uit verschillende gebouwen, zoals het woonhuis, de stallen en de voorraadschuren.

Dit is insula, een flatgebouw in Rome. De woningen werden gehuurd door de armere Romeinen. De meeste insulae waren 4 of 5 verdiepingen hoog. De bouwkwaliteit was niet best: bijna dagelijks waren er branden en instortingen.

De kamers bovenin een insula waren de slechtste kamers: hier woonden de proletariërs.

Hoewel er in sommige gebouwen stromend water was, moesten de bewoners van een insula het water vaak uit een fontein op straat halen.

Hoewel de meeste kamers in een insula klein en donker waren, was er wel verschil: de grotere kamers waren voor mensen met iets meer geld.

De meeste insulae hadden geen toiletten of keukens. Moest je naar de wc, dan ging je naar een openbaar toilet. En wilde je wat eten, dan ging je naar een thermopolium, een soort snackbar.

0

Waarom gaven de autoriteiten Brood en Spelen aan het volk?

Brood en Spelen

• om volk tevreden te houden: gratis graan 
• gladiatorengevechten werden georganiseerd om volk te vermaken
•  georganiseerd door leiders of autoriteiten om zelf populair te worden

Net als bij een modern stadion was (een deel van) de tribune overdekt met zonneschermen (velarium). Soms waren er de hele dag spelen, en dan moet je wel bescherming kunnen zoeken tegen de zon.

Er konden ongeveer 50.000 toeschouwers plaats nemen in het Colosseum.

Vlakbij het Colosseum lagen vier gladiatorenscholen. Eén van deze scholen stond met een ondergrondse gang in verbinding met het Colosseum.

Behalve gladiatorengevechten zijn er bij de opening ook zeeslagen nagespeeld. De arena werd dan gevuld met miljoenen liters water, en schaalmodellen van de schepen speelden de zeeslag dan na.

De loge van de Keizers

In de catacomben onder de arena-vloer wachtten de gladiatoren en de wilde dieren tot ze mogen vechten.

Slaven

• verkregen uit oorlogen als krijgsgevangen
• werkten in landbouw, in huizen van rijken en soms als gladiator
• soms konden zij zich vrijkopen  

Wat is PAX ROMANA?

1. Rustige tijd in Romeinse rijk.
2. Dat het in druk werd in Rome
3. Er werd veel gevochten.
4. De mensen verlieten Rome om op het platteland te wonen.

Welke verklaring kunnen we geven voor het feit dat de autoriteiten in Rome 'brood en spelen' organiseerden?

1. Zo probeerden men het volk rustig te houden
2. Zo probeerden men het volk meer aan sport te laten doen
3. Zo probeerden men het volk aan te moedigen in het leger te gaan
4. Zo probeerden men het volk gezonder te laten eten

Zet de woorden in het juiste vak

patriciërs

plebejers

consul

gewone burgers

rijke burgers

senaat

arme boeren

patroon

De Romeinen kenden munten.

➤Maar kenden de Romeinen ook al briefgeld?

1. Ja
2. Nee

Arme Romeinen leefden in flatjes. 

➤Hoe noemen we die flatjes?

1. Insula
2. Villa
3. Via
4. Therm

Wat voor soort mensen zaten er in de senaat?

1. Rijke Romeinen
2. Belangrijke Romeinen
3. Rijke Romeinse mannen
4. Rijke en belangrijke Romeinse mannen

In veel boeken over de Romeinen wordt regelmatig gesproken over: Imperium Romanum.

Wat zou dit betekenen?

1. Romeinse Leiders
2. Romeinse Tijd
3. Romeinse Vrede
4. Romeinse Rijk

De Romeinse samenleving is een

1. landbouw-stedelijke samenleving
2. stedelijke samenleving
3. landbouwsamenleving
4. agrarisch-urbane samenleving

In de Romeinse samenleving wonen de meeste mensen....

1. In de stad
2. Op het platteland