2. Grammatica - koppelwerkwoord en naamwoordelijk gezegde

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Grammatica - koppelwerkwoorden en naamwoordelijk gezegde

2HAVO

Nederlands

Volgende les:

Korte herhaling verschillende werkwoorden

Uitleg naamwoordelijk gezegde

Oefenen naamwoordelijk gezegde

Lesafsluiting

Deze les:

Volgende les:

Geef antwoord in de volgende dia's.

Korte herhaling verschillende werkwoorden

Een koppelwerkwoord koppelt een handeling aan het onderwerp

1. Waar
2. Niet waar

Een zelfstandig werkwoord staat altijd alleen in een zin (vandaar het woord 'zelfstandig').

1. Waar
2. Niet waar

Een zin met één of meer werkwoorden bestaat nooit uit alleen hulpwerkwoorden

1. Waar
2. Niet waar

In een zin met meerdere werkwoorden is de persoonsvorm het hulpwerkwoord.

1. Waar
2. Niet waar

Een zin met één persoonsvorm kan zowel een zww als een kww bevatten.

1. Waar
2. Niet waar

De zakenman WIL nu een docent worden.

1. zww
2. hww
3. kww

De zakenman wil nu een docent WORDEN.

1. zww
2. hww
3. kww

Volgende les:

Een werkwoordelijk gezegde: 

• heeft een zww als belangrijkste werkwoord
• heeft aan wat iemand doet of overkomt
• bestaat uit alle werkwoorden in de zin

Bijvoorbeeld: Ik ga vanavond een film kijken

   Belangrijkste werkwoord = kijken.

   'Kijken' is een zww (je doet dat). Het is geen kww-> het koppelt niks aan het onderwerp.

 Wg: ga kijken

Werkwoordelijk gezegde

Volgende les:

Soms is er sprake van een splitsbaar werkwoord, zoals opbellen. 

-> ik bel je op.

Het woordje 'op' hoort dan bij het werkwoordelijk gezegde -> bel op. 

Soms staat 'aan het' en 'te' bij het hele werkwoord. Die woorden horen dan bij het werkwoordelijk gezegde. 

-> ik ben appeltaart aan het maken. 

Werkwoordelijk gezegde

Volgende les:

Een naamwoordelijk gezegde: 

• heeft een kww als belangrijkste werkwoord
• geeft aanvullende informatie over het onderwerp
• bestaat uit alle werkwoorden + naamwoordelijk deel -> naamwoordelijk deel zegt iets over het onderwerp van de zin!

Bijvoorbeeld: Die man is een grappige acteur

   'is' is het belangrijkste werkwoord. 

    'is' is een koppelwerkwoord en koppelt de eigenschap 'een grappige acteur' aan het onderwerp 'die man'. 

Ng: is [een grappige acteur]

Je kunt het kww als extra check vervangen door andere kww: 

    Die man blijft/wordt/lijkt een grappige acteur. 

Naamwoordelijk gezegde

Volgende les:

Geef antwoord op de volgende vragen

Uitleg controleren

Een zin met een koppelwerkwoord kan een werkwoordelijk gezegde bevatten

1. Waar
2. Niet waar

Volgende les:

Een zin met een koppelwerkwoord kan een werkwoordelijk gezegde bevatten. 

= niet waar

Een zin met een kww heeft een naamwoordelijk gezegde en een zin met een zww heeft een werkwoordelijk gezegde

Antwoord

A: noteer of er sprake is van een wg of ng
B: Noteer het gezegde van de zin.

Jullie zijn hardwerkende leerlingen.

Volgende les:

Jullie zijn hardwerkende leerlingen

a: naamwoordelijk gezegde

b: zijn [hardwerkende leerlingen]

Uitleg: 

'zijn' is het belangrijkste werkwoord. 

Het is een koppelwerkwoord, want het koppelt de eigenschap (hardwerkende leerlingen) aan het onderwerp (jullie). 

Werkwoordelijk deel: zijn

Naamwoordelijk deel: hardwerkende leerlingen 

Antwoord

a: noteer of er sprake is van een wg of ng.
b: noteer het gezegde van de zin.

De docent hoopt jullie in januari weer op school te kunnen verwelkomen.

Volgende les:

De docent hoopt jullie in januari weer op school te kunnen verwelkomen.

A: werkwoordelijk gezegde

B: hoopt te kunnen verwelkomen

Uitleg

Verwelkomen is het belangrijkste werkwoord. Dat is een zww -> dus een wg. 

(Bovendien: de docent is niets, maar doet iets, namelijk 'hopen'. 

Wg = alle werkwoorden in de zin = hoopt te kunnen verwelkomen

Antwoord

Volgende les:

Zijn er vragen over de stof? 

• Naamwoordelijk gezegde

Vragen? 

Volgende les:

Huiswerk:

• Lees de theorie 'naamwoordelijk gezegde' (blz. 60 - H2 grammatica zinsdelen)
• Maak opdracht 1, 2 & 4(blz. 61 - H2 grammatica zinsdelen)

Lesafsluiting

Volgende les: