seC voorbereiding

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

seC voorbereiding

Reacties met elektronenoverdracht

De stof die elektronen afgeeft heet de REDUCTOR

De stof die elektronen opneemt heet de OXIDATOR

Reacties met elektronenoverdracht heten REDOX-reacties

Stappenplan redoxreacties opstellen

1. noteer alle deeltjes (vergeet H₂O niet; denk aan H⁺ en OH^- in zure/basische omgeving)
2. sterkste oxidator en sterkste reductor opzoeken (BINAS48)
3. halfreacties noteren
4. aantal elektronen gelijkmaken
5. optellen en eventueel wegstrepen

Elektrochemische cel

• 2 halfcellen
• elektrodes verbonden door stroomdraad
• oplossingen verbonden door zoutbrug of poreuze wand (gesloten kring)
• bronspanning:

Brandstofcel

bouw en werking van een brandstofcel

2 halfreacties samen = verbrandingsreactie

Halfreactie zelf opstellen als hij niet in je BINAS staat

1. Inventarisatie deeltjes
2. Beginstof en product in voorlopige reactievergelijking
3. Kloppend maken (NOG NIET H en O)
4.  O kloppend maken (H2O voor of na de pijl erbij)
5. H kloppend maken (H+ voor of na de pijl erbij)
6. Lading kloppend maken: elektronen erbij
7. Milieu controleren (H⁺ of OH- erbij)
8. Check atoombalans, ladingbalans, milieu, verder reageren

let op bij stap 7 (milieu controleren)

Zuur milieu:         H+ en eventueel H2O voor de pijl zetten

Neutraal milieu: H+ mag geen beginstof zijn  

                                   H+ mag in neutraal milieu wel ontstaan

Basisch milieu:   H+ niet gebruiken of laten ontstaan

Moet je H+ toch gebruiken? Lekker doen! en dan meteen inks en rechts evenveel OH- erbij (vormen dan water)

Oplosbaarheid

tekentactieken:

alleen de reactieve groepen van de moleculen op 1 regel, de aanhangsels er boven of er onder, bijvoorbeeld

tekentactieken:

Van polymeer naar monomeer: 'filmpje' terugdraaien

• bij additiepolymeren: C=C reconstrueren

tekentactieken:

Van polymeer naar monomeer: 'filmpje' terugdraaien

• bij condensatiepolymeren: breken tussen C=O en O (polyesters) of C=O en N (polyamides = eitwitten)

Supersterke vezels

Krachten tussen de polymeermoleculen heel groot: 

plat, dus vdw-krachten groot

veel krachtige waterstofbruggen

begin

eind

Massaspectrometrie

Molecuul-ion op plus diverse geladen brokstukken.

Stappenplan:  

1. bereken de molecuulmassa
2. teken de structuurformule
3. bereken molecuulmassa min de gevraagde piek
4. zoek (BINAS39D/gezond verstand) welk stuk eraf is gebroken
5. bedenk wat de formule van het overgebleven stuk is

Vetten, eiwitten, koolhydraten

Ontstaan allemaal door condensatie-reacties

Structuur

Vetten: Tri-esters van glycerol (propaan-1,2,3-triol) en vetzuren

disachariden

Condensatiereactie tussen 2 monosacchariden levert een disacharide.

Voorbeeld: 

2 glucose --> maltose + H₂O (moutsuiker)

BINAS 67F

(Gekoppelde) ringstructuren

• veel OH groepen dus makkelijk H-bruggen met water: kleintjes goed oplosbaar (glucose, suiker)
  
• polysachariden veel H-bruggen onderling: slecht oplosbaar (zetmeel, cellulose)

Aminozuren

Twintig aminozuren => alle eiwitten. 

Peptidebinding = amidebinding

Structuur

Primair: aminozuurvolgorde (vaak 1 letter: BINAS 67H)

Secundair: plaat/helix/random door H-bruggen (N-H en C=O)

Tertiair: Gevouwen polypeptideketen (S-S binding, ion-ion interactie)

Tekenregels

samengevat:

1. DNA: coderende-streng <--> matrijsstreng (koppeltjes A-T en G-C)
2. Matrijsstreng <-->  mRNA (=coderende streng maar dan met U ipv T)
3. mRNA <--> tRNA*aminozuur
4. aminozuren gekoppeld => eiwit

tabel 71G

 welke code hoort bij welk aminozuur?

UCC hoort bij S (serine)

(tabel 67H)

Batch vs continu

NB: schema is NIET van de opstart, maar van het lopende proces

Drie manieren om een proces te karakteriseren:

Groene 

chemie