Masterclass Smith V5 HGLVM ET 26 en 27

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Adam Smith

Eindtermen

26. De kandidaten kunnen de twee redenen weergeven, uitleggen en toepassen waarom arbeidsdeling  volgens Smith een typisch menselijk verschijnsel is. Daarbij kunnen zij Smith’ opvatting uitleggen dat samenwerken volgens het principe van welbegrepen eigenbelang leidt tot vergroting van de welvaart voor alle lagen van de bevolking.

27. De kandidaten kunnen uitleggen dat het volgens Smith de taak van de overheid is om de negatieve gevolgen van de arbeidsdeling te voorkomen. Daarbij kunnen zij weergeven wat volgens Smith de negatieve gevolgen van arbeidsdeling zijn en wat in dit verband de functie van onderwijs is.

Adam Smith

Adam Smith schreef over de werking van de economie.

Hij was van mening dat het 'welbegrepen eigen belang' de sleutel was tot een betere wereld. 

Hij vond daarom dat de overheid zich zo min mogelijk met dingen moest bemoeien.

De afhankelijke mens

Handelen en ruilen

Samenwerken en overleggen

Mensen zijn gelijk aan elkaar.

Talent heb je niet, dat wordt ontwikkeld.

De mens zal altijd afhankelijk zijn.

Voortdurend hulp en medewerking nodig.

Welbegrepen eigenbelang

We werken allemaal vanuit ons eigenbelang.

Ik begrijp dat jij ook handelt vanuit eigen belang.

Als we samenwerken, dan krijgen wij allebei wat we willen!

We delen de arbeid...

Arbeidsdeling

Niemand heeft van nature een talent, iedereen kan een eigen talent ontwikkelen.

Samenwerken van verschillende talenten is de basis van arbeidsdeling.

Elk onderdeel is eenvoudiger en wordt beter uitgevoerd.

Welvaart voor alle lagen van de bevolking groeit.

Negatief gevolg arbeidsdeling

De verdeelde taak wordt eenvoudiger.

Ik hoef er niet zoveel meer over na te denken.

Dit kan leiden tot apathie, aantasting geestelijke moed en kan ten koste gaan van intellectuele en sociale deugden.

Help!

Taak overheid

Dat is de enige taak van de overheid in de economie.

Voorkomen van de negatieve gevolgen van arbeidsdeling.

Verzorgen van onderwijs aan allen!

Smith ziet hier wel een onderscheid tussen de rijken en armen.

Ten eerste hoeven de rijken waarschijnlijk minder te werken en hebben zij tijd voor onderwijs.

Ten tweede hebben de rijken meer te besteden dan armen en kunnen zij onderwijs betalen.

Smith benadrukt het belang voor onderwijs van allen.

Functie onderwijs

Belang voor elk beschaafde samenleving:

Lezen, schrijven en rekenen

Doel: Rationeel gesprek kunnen voeren, plichten van het privéleven uitvoeren, intellectuele en sociale deugden ontwikkelen.

Drie opties...

Vind je de theorie nog lastig? Kies GEEL

Begrijp je de theorie en wil je oefenen met toepassen? Kies PAARS

Is het tijd om het inzicht te trainen? Kies BLAUW

Ga naar de slides met jouw voorkeurskleur

Herhalingsvragen

Leg uit hoe volgens Smith de welvaart voor een ieder voortkomt uit arbeid, arbeidsdeling en vrije markt.

Uitspraken juist of onjuist?
A. Volgens Adam Smith zou economische vrijheid leiden tot meer welvaart voor iedereen.
B. Adam Smith vond dat de overheid het mechanisme van vraag en aanbod moest regelen.

1. Beide uitspraken zijn onjuist.
2. A is juist en B is onjuist.
3. B is juist en A is onjuist.
4. Beide uitspraken zijn juist.

Toepassingsvragen

Adam Smiths onderzoek heeft overeenkomsten en verschillen met het Fordisme zoals besproken in het filmpje (zie hotspot).

Welke overeenkomsten en/of verschillen zie je tussen de theorie van Smith en de praktijk van Henry Ford? Beschrijf de onderdelen arbeid, arbeidsdeling en de vrije markt.

Bekijk 2:28 tot 7:30. https://youtu.be/UPvwpYeOJnI?t=148

Geef aan of het Fordisme ook last heeft van de negatieve gevolgen die Smith omschrijft en wel de rol de overheid daar al dan niet in heeft.

Bekijk 2:28 tot 7:30. https://youtu.be/UPvwpYeOJnI?t=148

Inzichtsvragen

Vergelijk Joan Tronto's reactie op de neoklassieke economische visie op de zorg met Adam Smiths visie op de markt en het dehumaniserend effect van verregaande arbeidsdeling. Wat valt je op?

Veel economen gebruiken de theorie van Smith voor hun neoklassieke (economische) visie. Vindt jij het terecht dat de neoklassieke (economische) visie gekoppeld wordt aan de theorie van Smith? Leg uit waarom.